دعاها و نمازهای حاجت - متن و ترجمه استاد انصاریان

نماز حاجت به نقل از کتاب «مکارم»

زمانی که شب به نیمه رسید، غسل کن و دو رکعت نماز بجا آور، در رکعت اول پس از سوره «حمد» پانصد مرتبه سوره «توحید» و همچنین در رکعت دوم پس از سوره «حمد» پانصد مرتبه سوره «توحید» و آخر سوره «حشر» را از «لَوْ أَنْزَلْنٰا هٰذَا الْقُرْآنَ عَلىٰ جَبَلٍ» تا آخر سوره و شش آیه اول سوره «حدید» و پس از آن به همان حال که ایستاده‌ای هزار مرتبه «إِیّٰاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّٰاکَ نَسْتَعِینُ» بگو، سپس نماز را به پایان برسان و ثنای حق‌تعالی را بجای آور.

اگر حاجتت برآورده شد که به مراد خود رسیده‌ای و اگر به حاجت خود نرسیدی دوباره این نماز را بخوان و اگر حاجتت برآورده نشد، بار سوم آن را بجا آور، ان‌شاء‌الله برآورده می‌شود.

نماز دیگر [برای حاجت]

ثقة الاسلام کلینی در کتاب «کافی»، به سند معتبر از عبد الرّحیم قصیر روایت کرده: به حضرت امام صادق(علیه‌السلام) رفتم و عرض کردم: فدایت شوم، از پیش خود دعایی اختراع کرده‌ام. فرمود: مرا از اختراع خود واگذار، هرگاه برایت حاجتی بود به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پناه ببر و دو رکعت نماز بخوان و آن را به حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) هدیه کن. عرضه داشتم: این نماز را چگونه بجا آورم؟ فرمود:

غسل می‌کنی و دو رکعت نماز در آغاز و پایان، همانند نماز واجب صبح به جا می‌آوری و پس از سلام می‌گویی:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ السَّلامُ، وَمِنْكَ السَّلامُ، وَ إِلَيْكَ يَرْجِعُ السَّلامُ . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَبَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ مِنِّي السَّلامَ وَأَرْواحَ الْأَئِمَّةِ الصَّادِقِينَ سَلامِي وَارْدُدْ عَلَيَّ مِنْهُمُ السَّلامَ، وَالسَّلامُ عَلَيْهِمْ وَرَحْمَةُ اللّٰه وَبَرَكاتُهُ . اللّٰهُمَّ إِنَّ هاتَيْنِ الرَّكْعَتَيْنِ هَدِيَّةٌ مِنِّي إِلىٰ رَسُولِ اللّٰه صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ فَأَثِبْنِي عَلَيْهِما مَا أَمَّلْتُ وَرَجَوْتُ فِيكَ وَفِي رَسُولِكَ يَا وَلِيَّ الْمُؤْمِنِينَ.

خدایا تویی سلام و از توست سلام و به سوی تو سلام باز می‌گردد، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از سوی من به روح محمّد سلام برسان و سلام را نثار ارواح امامان راست‌گو فرما و به من از سوی آنان سلام بازگردان و سلام و رحمت و برکات خدا بر آنان باد، خدایا این دو رکعت نماز هدیه‌ای است از سوی من به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش)، بر این دو رکعت پاداشم ده برای آنچه آرزو کردم و امید بستم درباره تو و رسولت ای سرپرست مؤمنان.

آنگاه به سجده می‌روی و «چهل مرتبه» می‌گویی: «

یَا حَیُّ یَا قَیُّوْمُ یَا حَیّاً لَایَمُوتُ یَا حَیّاً لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ یَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِکْرامِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ

؛ ای زنده و پاینده، ای زنده ای که نمیرد، ای زنده ای که معبودی جز تو نیست، ای دارای جلالت و بزرگواری، ای مهربانترین مهربانان» سپس جانب راست صورت خویش را بر زمین می‌گذاری و همین دعا را چهل مرتبه می‌خوانی، آنگاه جانب چپ صورت خود را بر زمین می‌گذاری و باز چهل مرتبه این دعا را قرائت می‌کنی. سپس سر از سجده برمی‌داری و دست را به جانب آسمان برداشته چهل مرتبه می‌خوانی، پس از آن دست‌ها را بر گردن خود می‌گذاری و به انگشت شهادت خویش پناه برده چهل مرتبه می‌خوانی،

سپس محاسن خود را با دست چپ می‌گیری و گریه می‌کنی یا اظهار گریستن می‌نمایی و می‌گویی:

يَا مُحَمَّدُ يَا رَسُولَ اللّٰه، أَشْكُو إِلَى اللّٰه وَ إِلَيْكَ حاجَتِي وَ إِلَىٰ أَهْلِ بَيْتِكَ الرَّاشِدِينَ حَاجَتِي وَبِكُمْ أَتَوَجَّهُ إِلَى اللّٰهِ فِي حاجَتِي.

ای محمّد، ای رسول خدا، حاجتم را به سوی خدا و تو و خاندان ره یافته‌ات شکایت می‌کنم و در حاجتم به وسیله شما به سوی خدا توجه می‌نمایم.

سپس به سجده می‌روی و می‌گویی:

«یَا اللّٰهُ یَا اللّٰه»

به اندازه اى که نفس قطع شود، آنگاه می‌گویی:

«صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وافعل بی کذا وکذا»

و به جاى کذا و کذا (با من چنین و چنان کن) حاجت خود را بخواه.

پس از آن حضرت صادق(علیه السّلام) فرمود: من بر خداى عزّوجلّ ضامنم که از جاى خود حرکت نمی‌کنی، مگر آن که حاجت تو برآورده شود.

نویسنده گوید: در باب چهارم دعاهاى بسیارى براى «رفع حوائج دنیا و آخرت» ذکر خواهم کرد.

رقعه و نامه حاجت

شیخ کفعمی در کتاب «بلد الاَمین» برای رفع حاجت بسیار مهمّ فرموده: این کلمات را در کاغذی بنویسد و در آب بیندازد:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ مِنَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ إِلَى الْمَوْلَى الْجَلِيلِ، رَبِّ إِنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاكْشِفْ هَمِّي وَفَرِّجْ عَنِّي غَمِّي بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است، از بنده خوار به سوی مولای بزرگوار، پروردگارا به من بدحالی رسیده و تو مهربان‌ترین مهربانانی، به حق محمّد و خاندانش، درود فرست بر محمّد و خاندانش و اندوه مرا برطرف کن و غم مرا بگشا ای مهربان‌ترین مهربانان.

نماز حاجت دیگر

سید ابن طاووس در کتاب «مزار» در باب اعمال مسجد کوفه، در ذیل اعمال محراب حضرت امیرمؤمنان فرموده:

بیان نماز حاجتی که در خصوص این مکان باید انجام داد و آن چهار رکعت است با دو سلام، در رکعت اول پس از سوره «حمد» ده مرتبه «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و در رکعت دوم بعد از سوره «حمد» بیست‌ویک مرتبه «توحید» و در رکعت سوم بعد از سوره «حمد» سی‌ویک مرتبه «توحید» و در رکعت چهارم پس از «حمد» چهل‌ویک مرتبه «توحید» خوانده می‌شود؛

و پس از سلام نماز و خواندن تسبیح، پنجاه‌ویک مرتبه سوره «توحید» را بخوان و پنجاه مرتبه استغفار کن و پنجاه مرتبه صلوات بفرست و پنجاه مرتبه بگو:«

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

؛ هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست». آنگاه بگو:

يَا اللّٰهُ الْمانِعُ قُدْرَتَهُ خَلْقَهُ، وَالْمالِكُ بِها سُلْطانَهُ، وَالْمُتَسَلِّطُ بِما فِي يَدَيْهِ عَلَىٰ كُلِّ مَوْجُودٍ، وَغَيْرُكَ يَخِيبُ رَجاءُ راجِيهِ وَراجِيكَ مَسْرُورٌ لَايَخِيبُ، أَسْأَلُكَ بِكُلِّ رِضىً لَكَ، وَبِكُلِّ شَيْءٍ أَنْتَ فِيهِ، وَبِكُلِّ شَيْءٍ تُحِبُّ أَنْ تُذْكَرَ بِهِ وَ بِكَ يَا اللّٰهُ، فَلَيْسَ يَعْدِلُكَ شَيْءٌ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَحْفَظَنِي وَ وَلَدِي وَأَهْلِي وَمالِي وَتَحْفَظَنِي بِحِفْظِكَ، وَأَنْ تَقْضِيَ حَاجَتِي فِي كَذا وَكَذا.

ای خدایی که قدرتش را از خلقش منع می کند [قدرتش را از رساندن ضرر به بندگانش منع می‌کند، حاصل اینکه در عین قدرت بی‌نهایتش دست به انتقام نمی‌زند: از محدث قمی] و سلطنتش را به قدرتش مالک است و به آنچه نزد اوست بر هر موجودی چیره است و غیر تو ناامید می‌کند امید امیدوارش را و امیدوار تو خوشحال است که ناامید نمی‌شود، از تو می‌خواهم به هرچه پسند توست و به هر شأنی که تو در آنی و به هرچه دوست داری به آن یاد شوی و به ذاتت ای خدا، چیزی برابر تو نیست، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا و فرزندان و خاندان و دارایی‌ام را نگاه‌داری و به حفظت حفظم کنی و حاجتم را در چنین و چنان مورد برآوری.

و حاجت خود را ذکر کن.

نماز دیگر [برای حاجت]

روایت شده: هر که را به خدا حاجتی باشد و بخواهد برآورده گردد، چهار رکعت نماز بجا آورد، در هر رکعت پس از سوره «حمد» سوره «انعام» بخواند و در پی نماز بگوید:

يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ، يَا عَظِيمُ يَا عَظِيمُ يَا عَظِيمُ، يَا أَعْظَمَ مِنْ كُلِّ عَظِيمٍ، يَا سَمِيعَ الدُّعاءِ، يَا مَنْ لَاتُغَيِّرُهُ اللَّيالِي وَالْأَيَّامُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَارْحَمْ ضَعْفِي وَفَقْرِي وَفاقَتِي وَمَسْكَنَتِي فَإِنَّكَ أَعْلَمُ بِها مِنِّي وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِحاجَتِي، يَا مَنْ رَحِمَ الشَّيْخَ يَعْقُوبَ حِينَ رَدَّ عَلَيْهِ يُوسُفَ قُرَّةَ عَيْنِهِ، يَا مَنْ رَحِمَ أَيُّوْبَ بَعْدَ طُولِ بَلائِهِ، يَا مَنْ رَحِمَ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَمِنَ الْيُتْمِ آواهُ وَنَصَرَهُ عَلَىٰ جَبابِرَةِ قُرَيْشٍ وَطَواغِيتِها وَأَمْكَنَهُ مِنْهُمْ، يَا مُغِيثُ يَا مُغِيثُ يَا مُغِيثُ.

ای کریم، ای کریم، ای کریم، ای بزرگ، ای بزرگ، ای بزرگ، ای بزرگ‌تر از هر بزرگ. ای شنونده دعا، ای که شب‌ها و روزها دگرگونش نمی‌سازد، درود فرست بر محمّد و خاندانش و به ناتوانی و تهیدستی و نداری و درماندگی‌ام رحم کن زیرا که تو به آن‌ها داناتر از منی و تو به حاجتم آگاه‌تری، ای آن‌که به یعقوب سالخورده رحم کردی زمانی که نور چشمش یوسف را به او بازگرداند، ای آن‌که به ایوب پس از طول بلایش رحم کرد، ای آن‌که بر محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) رحم کرد و از زمان یتیمی پناهش داد و بر گردنکشان قریش و طاغوت‌های آن یاری‌اش داد و بر آنان چیره‌اش ساخت، ای فریادرس، ای فریادرس، ای فریادرس.

[این ذکر] را مکرّر می‌گویی و سپس حاجات خود را از خدای تعالی درخواست می‌کنی که حق‌تعالی آن‌ها را عطا می‌کند.

نماز حاجت در شب جمعه و شب عید قربان

سید ابن طاووس روایت کرده و فرموده:

«شب جمعه»

«شب عید قربان»

دو رکعت نماز بخوان و در هر رکعت سوره «فاتحه» را قرائت کن ولی آیه «إِیّٰاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّٰاکَ نَسْتَعِینُ» را صد مرتبه بگو، سپس حمد را به پایان برسان و دویست مرتبه سوره «توحید» را بخوان، چون سلام دادی هفتاد مرتبه بگو:«

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

؛ هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست»، آنگاه به سجده برو و دویست مرتبه بگو:

«یَا رَبِّ یَا رَبِّ»

پس هر حاجت که داری بخواه، ان‌شاء‌الله برآورده خواهد شد.

ایضاً نماز حاجت به سندهای معتبر

نمازی است که بسیاری از علما مانند شیخ مفید و شیخ طوسی و سید ابن طاووس و دیگران آن را از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند و کیفیت آن موافق روایت سید چنین است:

هرگاه برایت نزد خدای عزّوجلّ حاجت مهمی روی دهد سه روز پی‌درپی که چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد، روزه بگیر و چون روز جمعه شود غسل کن و جامه نو و پاکیزه بپوش و به بامی که بلندترین بام‌های خانه‌ات باشد بالا رو و دو رکعت نماز بخوان، سپس دست‌ها را به سوی آسمان بلند کن و بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي حَلَلْتُ بِساحَتِكَ لِمَعْرِفَتِي بِوَحْدانِيَّتِكَ وَصَمَدانِيَّتِكَ وَأَنَّهُ لَا قادِراً عَلَىٰ قَضاءِ حاجَتِي غَيْرُكَ، وَقَدْ عَلِمْتُ يَا رَبِّ أَنَّهُ كُلَّما تَظاهَرَتْ نِعْمَتُكَ عَلَيَّ اشْتَدَّتْ فاقَتِي إِلَيْكَ، وَقَدْ طَرَقَنِي هَمُّ كَذا وَكَذا

(به جاى کذا و کذا، حاجت خود را ذکر نماید)

وَأَنْتَ بِكَشْفِهِ عالِمٌ غَيْرُ مُعَلَّمٍ واسِعٌ غَيْرُ مُتَكَلِّفٍ،

خدایا به خاطر معرفتم به یگانگی‌ات و بی‌نیازی‌ات به آستانت فرود آمدم و هم اینکه توانایی بر برآوردن حاجتم جز تو نیست و من دانسته‌ام ای پروردگارم هر زمان نعمتت پی‌درپی به من رسیده، نیازم به تو سخت‌تر گشته، اینک اندوه ناشی از چنین و چنان مرا درهم کوبیده است (به جاى چنین و چنان، حاجت خود را ذکر نماید) و تو به برطرف نمودنش دانایی بی‌آنکه دانشت را از دیگری گرفته باشی و توانایی بدون هیچ‌گونه مشقّتی،

فَأَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي وَضَعْتَهُ عَلَى الْجِبالِ فَنُسِفَتْ، وَوَضَعْتَهُ عَلَى السَّماواتِ فَانْشَقَّتْ، وَعَلَى النُّجُومِ فَانْتَشَرَتْ، وَعَلَى الْأَرْضِ فَسُطِحَتْ، وَأَسْأَلُكَ بِالْحَقِّ الَّذِي جَعَلْتَهُ عِنْدَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَعِنْدَ عَلِيٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ وَعَلِيٍّ وَمُحَمَّدٍ وَجَعْفَرٍ وَمُوسىٰ وَعَلِيٍّ وَمُحَمَّدٍ وَعَلِيٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُجَّةِ عَلَيْهِمُ السَّلامُ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ وَأَنْ تَقْضِيَ لِي حاجَتِي، وَتُيَسِّرَ لِي عَسِيرَها، وَتَكْفِيَنِي مُهِمَّها، فَإِنْ فَعَلْتَ فَلَكَ الْحَمْدُ، وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَلَكَ الْحَمْدُ، غَيْرَ جائِرٍ فِي حُكْمِكَ، وَلَا مُتَّهَمٍ فِي قَضائِكَ، وَلَا حائِفٍ فِي عَدْلِكَ.

از تو می‌خواهم به حق نامت که بر کوه نهادی پس در هم کوبیده شد و بر آسمان‌ها نهادی، پس شکافته شدند و بر ستارگان پس پراکنده گشتند و بر زمین پس گسترده شد و از تو می‌خواهم به حقی که قرار دادی نزد محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) و نزد علی و حسن و حسین و علی و محمّد و جعفر و موسی و علی و محمّد و علی و حسن و حجّت (درود خدا بر ایشان) اینکه درود فرستی بر محمّد و اهل‌بیتش و حاجتم را برآوری و دشوارش را آسان نمایی و مهمّش را کفایتم کنی، پس اگر عنایت کردی تو را ستایش و اگر مرحمت نفرمودی باز هم تو را ستایش که تو در حکم خود ستمکار نیستی و در داوری‌ات متّهم نمی‌باشی و در عدالتت ستم‌کننده نیستی.

صورت خود را به زمین می‌چسبانی و می‌گویی:

اللّٰهُمَّ إِنَّ يُونُسَ بْنَ مَتَّىٰ عَبْدَكَ دَعاكَ فِي بَطْنِ الْحُوتِ وَهُوَ عَبْدُكَ فَاسْتَجَبْتَ لَهُ، وَأَنَا عَبْدُكَ أَدْعُوكَ فَاسْتَجِبْ لِي.

خدایا به درستی که یونس بن متّی بنده‌ات، تو را در شکم ماهی خواند و او بنده تو بود، پس دعایش را مستجاب نمودی و من بنده توأم، تو را می‌خوانم، دعایم را مستجاب کن.

حضرت صادق(علیه‌السلام) فرمود: بسا که حاجتی برای من پیش می‌آید و من این دعا را می‌خوانم، آنگاه که باز می‌گردم، حاجتم برآورده شده.