นะบูวะห์ (ตอนที่ 8 )
สภาวะความเป็นศาสดา
“อิศมัต” ความบริสุทธิ์ของบรรดาศาสดา
ความหมายของ “อิศมัต” (ความบริสุทธิ์) คือ ความโปรดปรานพิเศษของอัลลอฮ์ (ซ.บ) ที่เป็นสาเหตุให้บุคคลหนึ่งไม่มีสิ่งเร้าใจให้ละทิ้งการเคารพภักดีต่อพระองค์และไม่มีแรงจูงใจให้ทำสิ่งที่ฝ่าฝืนคำสั่งของพระองค์ ในขณะที่เขามีโอกาส และมีความสามารถที่จะกระทำสิ่งเหล่านั้นได้
ด้วยหลักการนี้ ดังนั้น บุคคลที่เขามีแรงจูงใจที่อยากจะทำบาปแต่กลับไม่ได้กระทำ เพราะมีอุปสรรคต่างๆขัดขวาง หรือเขาไม่มีความสามารถพอที่จะกระทำได้ จึงไม่ถือว่าเขาเป็น “มะศูม” ผู้บริสุทธิ์ และในทางกลับกัน ผู้ที่เป็นมะศูม เขามีความสามารถที่จะทำสิ่งที่เป็นบาปแต่ทว่าเขาเลือกที่จะไม่ทำมัน
ทำไมต้องพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของบรรดาศาสดา
ประเด็นสำคัญที่ควรพิจารณา เนื่องจากบรรดาศาสดาเป็นผู้ประกาศและเผยแพร่สาส์นของอัลลอฮ์(ซ.บ) ดังนั้น การพิสูจน์ความบริสุทธิ์ในขั้นตอนต่างๆของผู้ถ่ายทอดสาส์นนั้นจำเป็นต้องไม่เป็นที่สงสัยและต้องปลอดภัยจากความผิดพลาดทั้งปวง อีกทั้งต้องทำให้เกิดความเชื่อมั่นต่อการปฏิบัติตามอย่างสมบูรณ์
ประกอบกับ คำวิวรณ์ “วะฮฺยู” ของพระองค์นั้น บางเรื่องราวที่ศาสดานำมา ด้วยกับสติปัญญาของมนุษย์ที่เป็นเพียงบุคคลธรรมดา ชัดเจนว่า ยังมีความสามารถและมีคุณสมบัติไม่เพียงพอที่จะตรวจสอบด้วยตัวเองได้ อีกทั้งอาจถูกแทรกแซงจากไชฎอนหรือการลืมเลือนของมนุษย์เองด้วย ทว่าแม้มีบางเรื่องราว เช่น คำบัญชาเกี่ยวกับการห้ามสิ่งมึนเมาโดยสิ้นเชิง ที่มนุษย์สามารถพิสูจน์ได้แล้วว่า การดื่มสุราของมึนเมา นอกจากจะมีผลต่อจิตประสาทออกฤทธิ์ ทำให้มึนเมาเคลิ้ม ไม่สามารถควบคุมอารมณ์สติสัมปชัญญะได้แล้ว ยังทำให้เกิดผลเสียต่อเนื่องที่จะก่อบาปอื่นๆตามมาอย่างมากมาย บางคนเสียสติ ทำร้ายร่างกายตนเองและผู้อื่น บางคนลักเล็กขโมยน้อย บางคนนำไปสู่การผิดประเวณี หรือ ฯลฯ
จากคำอธิบายข้างต้น แท้จริงแล้ว “การเลือกตัวแทน” อัลลอฮ์(ซ.บ) ทรงรอบรู้ยิ่ง ที่จะทรงมอบสาส์นของพระองค์ไว้ตรงที่ใด ดังนั้น “การเลือกตัวแทน” มนุษย์จำเป็นจะต้องได้รับฮิกมะฮ์(วิทยปัญญา)และความการุณย์จากพระองค์ เพราะพระองค์เท่านั้นที่กำหนดได้ว่าผู้บริสุทธิ์จากบาปกรรมและความผิด หรือแม้แต่การกระทำที่ไม่ดีไม่งามทั้งหลายที่เกิดจากความพลั้งเผลอและความหลงลืม ที่เรียก ศาสดาเท่านั้น ที่ลงมาเป็นตัวแทนของพระองค์ได้ เพื่อว่าประชาชนจะได้ไม่คิดว่าการหลงลืมเป็นข้ออ้างสำหรับการกระทำความผิด เช่นนี้แล้ว เท่ากับเป็นการพิสูจน์ให้เห็นถึงความบริสุทธิ์ของบรรดาศาสดา ซึ่งเรื่องในลักษณะนี้สติปัญญาของมนุษย์สามารถตรวจสอบและเข้าใจได้ว่ามันเป็นสิ่งที่ดีหรือไม่ดี
ความบริสุทธิ์ของบรรดาศาสดาจากความเชื่อของกลุ่มต่างๆ
ชีอะฮฺเชื่อว่า บรรดาศาสดาทุกคนมี “อิศมัต” (ความบริสุทธิ์) จากความผิดและบาปทั้งหมดไม่ว่าจะเป็นบาปเล็กหรือบาปใหญ่ บาปที่ตั้งใจหรือไม่ตั้งใจ หรือแม้แต่จะกระทำด้วยความพลั้งเผลอและความหลงลืมก็ตาม ซึ่งคุณลักษณะนี้มีติดตัวนับตั้งแต่วันแรกที่กำเนิดออกมาจนกระทั่งวันที่ท่านอำลาจากโลกไป
มุสลิมกลุ่มหนึ่งเชื่อว่า บรรดาศาสดาบริสุทธิ์เฉพาะจากบาปใหญ่เท่านั้น หมายความว่าไม่ได้ทำสิ่งที่เป็นบาปเล็ก พร้อมกันนั้นท่านได้ปฏิบัติสิ่งที่เป็นข้อบังคับทางศาสนาตั้งแต่กำเนิดจนกระทั่งจากโลกนี้ไป
มุสลิมกลุ่มนี้เชื่อว่า บรรดาศาสดาบริสุทธิ์จากบาปใหญ่ หลังจากบรรลุนิติภาวะทางศาสนา อีกทั้งมีความเชื่ออีกว่า บรรดาศาสดาบริสุทธิ์จากบาปใหญ่ภายหลังจากการได้รับแต่งตั้งให้เป็นศาสดาอย่างเป็นทางการ “บิอฺษัต”
มุสลิมกลุ่มสุดท้าย เป็นกลุ่มที่ปฏิเสธเรื่องความบริสุทธิ์ของบรรดาศาสดา พวกเขาเชื่อว่า บรรดาศาสดาเป็นคนปกติธรรมดาทั่วไป ที่ว่าความหลงลืมและความผิดพลาดอาจเกิดได้ทุกเมื่อ แม้แต่ในช่วงที่เป็นศาสดา ก็อาจกระทำความผิดด้วยความตั้งใจได้ ทว่ากลุ่มนี้มีความเชื่อว่า “การเผยแพร่สาส์นของพระองค์นั้นมีความบริสุทธิ์
ขอขอบคุณสถาบันศึกษาศาสนาอัลมะฮ์ดี