ความหมายของการลี้ภัยสู่พระองค์
มนุษย์ที่เดินทางสู่การประกอบพิธีฮัจย์ เท่ากับเขาอยู่ระหว่างการเดินทางสู่พระผู้เป็นเจ้า
ถึงแม้ว่ามนุษย์ทุกคนสามารถอิบาดะฮ์และเข้าเฝ้าพระองค์ได้ทุกที่ทุกเวลาก็ตาม แต่พระองค์ได้ทรงกำหนดบางสถานที่และบางช่วงเวลาเอาไว้เพื่อต้อนรับปวงบ่าวของพระองค์เป็นพิเศษ ดังที่พระองค์ตรัสไว้ในโองการอันต่อเนื่องมาจากโองการที่เกี่ยวกับพิธีฮัจย์ว่า
ففروا الی الله
"จงลี้ภัยสู่อัลลอฮ์.."
นั่นหมายความว่า การเดินทางเพื่อประกอบพิธีฮัจย์คือการลี้ภัยสู่พระผู้เป็นเจ้าให้พ้นจากอันตรายของทุกภาคี
แต่เนื่องจากทุกหนแห่งอยู่ใต้อาณัติของพระองค์ การเดินทางสู่พระองค์จึงมิได้หมายถึงการเดินทางในเชิงกาลเวลาและสถานที่ พระองค์ได้ตรัสไว้ว่า
هو الذی فی السموات اله و فی الارض اله
"พระองค์คือองค์สักการะ ณ ชั้นฟ้า และเป็นองค์สักการะ ณ ผืนดิน"
เพราะเหตุนี้ พิธีกรรมฮัจย์ย่อมมีรหัสยะและความเร้นลับเฉพาะตัวอย่างแน่นอน อันเป็นเหตุให้กล่าวถึงฮัจย์ว่าเป็นการลี้ภัยสู่พระองค์
และการลี้ภัยสู่พระองค์ก็คือการผละตนออกจากพันธนาการของทุกสิ่ง และถวิลหาเพียงพระองค์เท่านั้น และหนึ่งในเนื้อหาของพิธีฮัจย์ก็คือ การผละจากทุกภาคีเพื่อถวิลหาพระองค์นั่นเอง .. "และจงลี้ภัยสู่พระองค์"
นั่นหมายความว่า หากผู้ใดเดินทางมาประกอบพิธีฮัจย์เพื่อจุดประสงค์ทางธุรกิจ หรือเพื่อเสริมชื่อเสียงวงศ์ตระกูล หรือเจตนาอื่นใดแล้วล่ะก็
เขากำลังลี้ภัย"จากพระองค์" มิไช่กำลังลี้ภัย"สู่พระองค์"
เหตุผลก็คือ ช่วงที่ฮัจยีตั้งเป้าว่าจะเดินทางมาประกอบพิธีฮัจย์หรืออุมเราะฮ์นั้น เขาเริ่มเดินทางสู่พระองค์แล้ว
และการเดินทางสู่พระองค์ย่อมหมายถึงการวางใจในพระองค์เพียงผู้เดียว มิไช่ผู้อื่น!
เมื่อเป็นเช่นนี้ หากฮัจยีมั่นใจเพียงข้าวของสัมภาระที่เตรียมมา
มั่นใจในฐานะและทุนรอนที่เตรียมมา
มั่นใจในเพื่อนร่วมเดินทางที่มาด้วยกัน
...นั่นแสดงว่าเขากำลังลี้ภัยสู่สัมภาระ ลี้ภัยสู่ทรัพย์สิน และลี้ภัยสู่เพื่อนร่วมทาง
และแน่นอนว่าฮัจย์ของเขาไม่ไช่การลี้ภัยสู่พระองค์อย่างไม่ต้องสงสัย!
แน่นอนว่านั่นคือการเดินทางสู่สำรับอาหารที่ตนเองเตรียมมา มิไช่เดินทางสู่สำรับที่เต็มไปด้วยอาหารอันโอชะที่พระองค์ทรงตระเตรียมไว้ให้
สรุปคือ คำสอนหนึ่งที่แฝงอยู่ในพิธีฮัจย์คือการตัดขาดความคาดหวังจากทุกสิ่งเพื่อเชื่อมสู่พระองค์เท่านั้น
อิมามญะวาดได้กล่าวไว้ว่า "การไว้วางใจในพระองค์เปรียบดังทุนทรัพย์สำหรับสินค้าทุกระดับราคา และเปรียบดุจบันไดที่ทอดสู่ทุกระดับความสูง"
........................................
"เธอยังไม่ได้ครองเอียะฮ์รอม!"
อิมามซัยนุลอาบิดีน ได้กล่าวกับชิบลีย์หลังจากที่เขากลับจากพิธีฮัจย์ว่า "เธอทำอะไรมาบ้าง?"
ชิบลีย์ : กระผมเพิ่งกลับจากการประกอบพิธีฮัจย์ครับ
อิมาม : เธอไปมีกอต(จุดที่กำหนดให้เริ่มครองเอี้ยะฮ์รอม)หรือเปล่า? เปลี้องเสื้อผ้าที่มีรอยเย็บและสวมผ้าเอี้ยะฮ์รอมหรือเปล่า? อาบน้ำฆุสุลเอียะฮ์รอมหรือยัง? เธอปฏิบัติสิ่งเหล่านี้แล้วหรือเปล่า?
ชิบลีย์ : ครับ
อิมาม : ในเวลาที่เปลื้องเสื้อผ้าที่มีรอยเย็บ เธอตั้งปณิธานว่าจะเปลื้องความผิดบาปออกจากตัวเธอหรือเปล่า?
ชิบลีย์ : เปล่าครับ
อิมาม : ในเวลาที่เธอสวมผ้าเอียะฮ์รอม เธอได้ตั้งปณิธานหรือเปล่าว่าเธอจะเข้าสู่การภักดีต่อพระองค์
ชิบลีย์ : เปล่าครับ
อิมาม : ในเวลาที่เธออาบน้ำฆุสุล เธอได้ตั้งปณิธานหรือไม่ว่าจะชำระตนเองจากกิเลสต่างๆ
ชิบลีย์ : เปล่าครับ กระผมเพียงแค่ถอดเสื้อผ้าที่ได้รับการเย็บ และคลุมผ้าเอียะฮ์รอม และอาบน้ำฆุสุล แล้วจึงเหนียต(ตั้งเจตนาว่าจะประกอบพิธีฮัจย์)
อิมาม : ถ้าเช่นนั้นเธอก็ยังไม่ได้ครองเอียะฮ์รอมเลย !
........................................
การครองเอียะฮ์รอมมีกฏเกณฑ์ที่เปิดเผยทั่วไปซึ่งผู้คนล้วนปฏิบัติตามอย่างครบถ้วน แต่นอกเหนือจากนั้น ยังมีสาระที่ซ่อนอยู่ภายใน ซึ่งผู้จาริกทางจิตวิญญาณและผู้ที่เข้าใจสาระเหล่านี้เท่านั้นที่จะปฏิบัติ
ไม่ไช่ว่าการอิบาดะฮ์พระองค์ในวาระโอกาสอื่นๆสามารถกระทำโดยสวมเสื้อผ้าทั่วไปได้ทว่าในพิธีฮัจย์จะต้องอิบาดะฮ์โดยสวมผ้าพิเศษ(ที่ไม่ได้ตัดเย็บ)เท่านั้น พระองค์จึงจะยอมรับ
แต่กฏเกณฑ์เหล่านี้เป็นสัญลักษณ์ของเนื้อหาที่แฝงเร้นในพิธีฮัจย์ต่างหาก เพื่อต้องการให้มนุษย์ตระหนักเสมอว่ายังมีอีกวันหนึ่งที่มนุษย์จะต้องสวมผ้าที่ไม่ได้รับการตัดเย็บ และนั่นก็คือ วันที่มนุษย์สิ้นลมและได้รับการห่อหุ้มด้วยผ้าดิบที่ไม่มีรอยตัดเย็บใดๆ
ถอดความจากคำสอนของอายะตุลลอฮ์ อับดุลลอฮ์ ญะวาดี ออโมลี
แปลและเรียบเรียงโดย อิบนุ อิลยาส
