Kuran surelerinin unvanı olan “sure” kelimesinin anlamı nedir?
Kısa Cevap
Lügat kitaplarında birkaç mana sure için beyan etmişler: “yüksek makam”, “hisar / sur”, “şehir etrafında çekilen duvar”.[1] Ragıbi Isfehani sure isminin verilmesinin nedeni hakkında şöyle yazıyor: “kuranı kerim (eskiden bir gelenek olup) şehirler etrafında çekilen hisara benzediği için bu isimle isimlendirilmiş. Duvarın şehri içine aldığı gibi sureler de ayetleri içine alıyor.[2]
Kuran ıstılahında sure, Allahın kelamından müstakil bir bölüm içindi ki birkaç ayetten şekillenmiş ve bir diğer sureden ayrılıyor.[3] Kuranı kerimin bölümlere ayırıp ve her bir bölümüne sure denilmesi Allahın hidayeti ve Allaha ittiba edilerek yapılmıştır. Zira birkaç ayette bu ıstılahi anlamla sure istifade edilmiştir: “suretün enzelnaha ve ferednaha ve enzelna fiha ayatin, beyyinatin, leallekum tezekkerun”.[4]
[1] İnb. Dured, Muhammed b. Hasan, “Cemheretü’l – lüga”, c. 2, s. 722. Beyrut: darul – ulum lilmelayin, baskı, 1; Medeni, Ali Han b. Ahmet, et-Tırazu el-Evel ve el-Kennazu lima Aleyhi min lugatil Arabi el-Müavvel, c. 8, s. 135, Meşhed, Müessese-i Alul – Beyt (a.s.) li ihya-it – turas, baskı, 1, 1384, ş.
[2] Ragıb-i Isfahani, Hüseyin b. Muhammed, “Mufrdat-i Elfaz-i Kuran”, s. 434, Beyrut: Darul – Kalem, baskı, 1,
[3] Rukni Yezdi, Muhammed Mehdi, “Aşnayi, ba Ulumi Kurani”, s. 98, Meşhet, Tahran, Astane-i Kuds, semt, baskı 1, 1379, ş; el – Allaf, Edip, “el-Beyan fi Ulumil Kuran”, c. 2, s. 71, Dımışk: Mektebetul – Farabi, baskı, 1, 1422 k.
[4] Nur 1, “Bu, bizim indirdiğimiz ve (hükümlerini) farz kıldığımız bir sûredir. Düşünüp ?ğüt almanız için onda apaçık âyetler indirdik”.