روزهای پایانی عمر صاحب جواهر

مرحوم آیة‌الله محمدحسن نجفی[1]، مشهور به صاحب جواهر، در روزهای آخر زندگی و در بستر مرگ دستور داد تا جلسه‌ای تشکیل شود و همۀ علمای طراز اول نجف اشرف در آن شرکت کنند. بالاخره مجلس مزبور تشکیل شد، ولی شیخ انصاری[2] در آن مجلس حضور نداشت. صاحب جواهر به اطرافیان خود فرمود: شیخ مرتضی انصاری را نیز حاضر کنید. تا این‌که پس از جستجوی بسیار زیاد، شیخ را در گوشه‌ای از صحن حرم امیرمؤمنان علی(ع) یافتند؛ درحالی که ایشان مشغول دعا و مناجات برای شفای صاحب جواهر بود.

بعد از اتمام دعا و مناجات، شیخ بر بالین صاحب جواهر حاضر شد. صاحب جواهر نیز با دیدن شیخ انصاری بسیار خوشحال شد و دست او را گرفته و بر روی سینه خود نهاد و گفت: «الآنَ طابَ لِی المَوت؛ اکنون مرگ برای من گواراست»؛ سپس به حاضران فرمود: «هذا مَرجِعُکُم مِن بَعدی؛ این مرد مرجع شما پس از من است»؛ بعد رو به شیخ انصاری نمود و گفت: «قَلِّل مِن اِحتِیاطِک فَإن الشَّرِیعَهَ سَمحَهٌ سَهلَهٌ؛ از احتیاط خود بکاه، پس همانا دین اسلام دینی سهل و آسان است.»

پی نوشت

--------------------------------------------------------------------
[1]. آیةاللّه شیخ محمدحسن نجفی; (1200 ـ 1266 هـ.ق.) معروف به صاحب جواهر، از شخصیت‌های برجستۀ علمی و خودساختۀ شیعی است. وی ازجمله نوابغی است که پایه‌گذار فقه و فقاهت راستین می‌باشد. تألیف کتاب ارزش‌مند «جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام» بهترین نشان از کمال فقهی و نبوغ علمی ایشان است. (قصص العلماء: 108).
[2]. مرتضی بن محمدامین انصاری دزفولی; (۱۲۱۴ ـ ۱۲۸۱ هـ.ق.) معروف به شیخ انصاری، از علمای شیعه در قرن سیزدهم قمری است. نسب شیخ مرتضی انصاری به جابربن‌عبدالله انصاری، از صحابه حضرت محمّ(ص) می‌رسد. پدر شیخ، محمدامین (متوفی ۱۲۴۸ هـ.ق.) از مبلغان اسلام و مادرش (متوفی ۱۲۷۹ هـ.ق.) دختر یکی از علمای عصر خود بوده است. مادر شیخ مرتضی انصاری قبل از تولد وی، شبی امام جعفرصادق(ع) را در عالم رؤیا می‌بیند، که قرآنی طلاکاری شده به او هدیه می‌کند. معبّرین عطای قرآن را به فرزندی صالح و بلندمرتبه تعبیر کرده‌اند. شیخ انصاری را خاتم‌الفقها و المجتهدین لقب داده‌اند. ایشان در فقه و اصول ابتکاراتی بی‌سابقه دارد. دو کتاب معروف او، یعنی رسائل و مکاسب کتاب درسی طلاب می‌باشد. سرانجام شیخ انصاری در هفده جمادی الثانی سال ۱۲۸۱هـ.ق در نجف وفات یافت و بدن مطهرّش در جوار قبر حضرت مولی‌الموحدین، امیرمؤمنان علی(ع) آرام گرفت.

برگرفته از کتاب اسلام دین آسان نوشته استاد انصاریان