آيا نذر کردن براي صلحا و مؤمنان زنده و يا مرده جايز است ؟
به چند دليل جايز است:
* الف . احاديثي از کتب اهل سنت دلالت بر جواز دارد:
عَنْ ثابت بن الضحاک، عَنِ النَّبيّ(ص) إنّ رجلا سَأَلَهُ انّه نذر أن يذبح ببوانة، فأتي رسول الله فاخبره ، فقال : هل کان فيها وثن من أوثان الجاهليّة يُعبد؟ قالوا: لا، قال: هل کان فيها عيد من اعيادهم؟ قالوا: لا، قال رسول الله(ص) : اوف بنذرک ، فانّه لا وفاء لنذر في معصية الله و لا فيما لا يملک ابن آدم .
ابو داود، ج3، ص238
شخصي به نزد رسول گرامي اسلام آمده و سوال کرد که نذر کرده است که در بوانه قرباني دهد ( روستايي بعد از ينبع نزديک ساحل دريا | معجم البلدان 1 ص 505) حضرت سوال فرمودند : آيا در آنجا بتي از بت هاي جاهليت پرستيده مي شده است؟ عرضه داشتند : خير .
حضرت فرمودند : آيا آنجا محل مراسمي خاص از رسوم جاهليت بوده است ؟ عرضه داشتند : خير .
حضرت فرمودند : به نذرت وفا بنما ، پس بدرستيکه در راه سرپيچي خدا نبايد نذر کرد و نه در چيزي که انسان آن را نمي تواند انجام دهد .
نووي در ذيل اين روايت مي گويد :
رواه أبو داود بإسناد صحيح على شرط البخاري ومسلم.
المجموع ج8/ص358
ابو داود اين روايت را با سند صحيح طبق شروط بخاري و مسلم آورده است .
اگر نذر، طبق روال جاهليت نباشد; يعني براي بت و اعياد کفار نباشد، وفاي به نذر لازم است.
* ب . عزامي شافعي در تأييد اين نذرها مي گويد:
کسي که در وضع نذر مسلمين تحقيق کند، چنين به دست مي آورد که قصدشان از اين قرباني ها و نذرها براي مردگان جز صدقه از طرف آنها و اهداي ثواب براي آنان، چيز ديگري نيست ، و اجماع از اهل سنت بر اين است که صدقه زندگان براي مردگان سودمند است و به آنان مي رسد . و احاديث در اين زمينه بسيار است. سپس عزامي به اين حديث اشاره مي کند:
سعد از پيامبر(ص) پرسيد: مادرم در گذشته است و يقين دارم که اگر زنده بود، صدقه اي مي داد. آيا اگر من از طرف او صدقه بدهم سودي به حالش خواهد داشت؟ پيامبر فرمود : آري . پرسيد: کدامين صدقه سودمندتر است؟ فرمود: الماء . پس سعد چاهي را حفر کرد و آن را صدقه براي مادر خود قرار داد. فرقان القرآن، ص133