فراز 9 از دعای 16 ( سبقت عطای الهی بر محروم کردنش )

4- عطا و منع الهى‌

جمله نورانى: «تويى آن كه بيشتر عطا مى‌كنى و كمتر منع مى‌نمايى» نيز ريشه در قرآن و معارف اسلامى دارد.

خداوند متعال، اگر مى‌خواست بر اثر معصيت بندگان، نعمت هايش را از آنان دريغ دارد، مى‌بايست يك لقمه نان و يك قطره آب به احدى از خلايق به جز پاكان‌ و معصومان نرسد، ولى منع حضرت او بسيار كم و عطاى حضرت رب العزّه بى شمار و بيرون از حد و وصف و عقل و انديشه و فكر ما بنى آدم است.

امام على (عليه السلام) از رسول خدا (صلى الله عليه و آله) نقل مى‌فرمايد:

در اين جا ممكن است اين شبهه پيش آيد كه آن همه بلا و رنج و مصيبتى كه به انبيا و ائمه و اوليا وارد شد، مگر نتيجه گناه بوده است؟ آنان كه داراى مقام عصمت و مصونيت از گناهند، اين مسئله را چگونه بايد حل كرد؟

امير المؤمنين (عليه السلام) در پاسخ اين شبهه مى‌فرمايد:

حضرت سيد الشّهداء (عليه السلام) در دعاى عرفه به محضر حضرت حق عرضه مى‌دارد:

«نادانى ما به موجوديت خود از يك طرف، جهل ما به عظمت و لطف تو از طرف ديگر، مانع جريان لطف عمومى تو نخواهد گشت.

ما چگونه مى‌توانيم ريزش فيض عظيم تو را در هر لحظه به تمام كاينات و موجود انسانى درك كنيم؟ ما كه محبوس قوانين طبيعت هستيم و براى ما بسيار مشكل است كه جريانات زير بناى كون و فساد را درك كنيم. ما چشم به دنيا گشوده و هميشه درخشندگى نور وجود را بر در و ديوار اجزاى تمام موجودات مشاهده نموده‌ايم. ما آن شيشه‌هاى شفافيم كه نور دائماً در آن نفوذ مى‌كند و او گمان مى‌نمايد نور از خود آن شيشه است.

روح ما را در لانه كوچكى به نام بدن جا داده‌اى و مانند آن كرم ناچيز كه تمام موجوديت خود را ساخته شده در لانه محقر يك شاخه درختى مى‌بيند و درك نمى‌كند كه درخت به واسطه ريشه نهفته در زمين آب را جذب نموده و تا بلندترين شاخه و كوچك‌ترين برگ، حيات خود را مرهون همان آب است و همان آب است‌ كه اساس زندگى اوست،، او درباره باغبان و كيفيت و كميت فعاليت او هيچ گونه توجهى ندارد.