อัดลฺอิลาฮี 7
(ความยุติธรรมของพระผู้เป็นเจ้า)
หัวใจหลักของบทที่ผ่านมา( อัลดฺอิลาฮี 6 )คือ พระผู้เป็นเจ้าผู้ทรงสัมบูรณ์สร้างมนุษย์มาเพื่อให้มนุษย์พัฒนาไปสู่ความสมบูรณ์ ดังนั้น เหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นกับมนุษย์ ทุกเรื่องราวที่พระองค์เข้ามาเกี่ยวข้องกับมนุษย์ ทั้งในเรื่องการสร้าง การทำให้มี จากไม่มีทรงทำให้มี การทำให้เกิดหรือไม่ให้เกิด เป้าหมายของการเข้ามาเกี่ยวข้องนั้น ก็เพื่อนำมนุษย์ไปสู่ความสมบูรณ์
เมื่อพระองค์มีความประสงค์(อิรอดัต) ที่จะให้มนุษย์ไปสู่ความสมบูรณ์สูงสุด ถามว่า มนุษย์สามารถไปสู่ความสมบูรณ์สูงสุดได้หรือไม่? กรณี ถ้าได้ เนื้อหาก็จะไปในรูปแบบหนึ่ง ถ้าไม่ได้เนื้อหาก็จะไปอีกรูปแบบหนึ่ง
สมมุติว่ามนุษย์ไม่สามารถพัฒนาไปสู่ความสมบูรณ์สูงสุดได้ จะเกิดอะไรขึ้น? เมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว จึงหมายความว่า ความประสงค์ของพระองค์ก็ไม่มีปรัชญาของเป้าหมาย(ฮิกมะฮ์) ดังนั้น เมื่อไม่มีปรัชญาของเป้าหมาย”ฮิกมะฮ์” ก็หมายความว่าไม่มีความยุติธรรม เพราะเราได้ทำความเข้าใจไปแล้วว่า นิยามหนึ่งของความยุติธรรม คือ “การวางทุกสิ่งทุกอย่างไว้ในที่ของมัน” (ความยุติธรรมคือการวางของถูกที่) หากพระองค์วางสิ่งที่ไม่สามารถพัฒนาได้ให้มีการพัฒนานั้น ถือเป็นการวางไม่ถูกที่ จึงเป็นสิ่งไม่ยุติธรรม เพราะตามสมมุติฐานนี้(สมมุติ)มนุษย์เป็นสิ่งที่พัฒนาไม่ได้ ทว่าพระองค์กลับทรงให้พัฒนา จึงเป็นการวางภาระหน้าที่เกินความความสามารถ ซึ่งอัลกุรอานได้กล่าวไว้ว่า การกำหนดภาระหน้าที่ที่เหนือความสามารถเป็นการวางภาระหน้าที่ที่ผิดและไม่ยุติธรรม
และหากสมมุติ มนุษย์สามารถพัฒนาไปสู่ความสมบูรณ์ได้ แต่พระองค์ไม่สนับสนุน ไม่เปิดโอกาส ไม่ช่วยเหลือใดๆ ถามว่ายุติธรรมหรือไม่?
คำตอบ คือไม่ยุติธรรม เพราะอีกนิยามหนึ่งของความยุติธรรม คือ “การให้สิทธิตามที่สิ่งนั้นๆสมควรจะได้รับ”
ดังนั้น การไม่ให้สิทธิตามที่จะได้รับคือ ความไม่ยุติธรรม และ การไม่ช่วยเหลือ การไม่ชี้นำ การไม่สนับสนุนให้มนุษย์พัฒนานั้นก็คือความไม่ยุติธรรมเช่นกัน
ต่อไปเราจะทำการพิสูจน์ว่ามนุษย์ถูกสร้างมาอย่างยุติธรรมหรือไม่? หากยุติธรรม ความยุติธรรมนั้นวางบนความหมายใด?
การที่มนุษย์เกิดมา คือ การได้รับสิทธิตามที่สมควรจะได้รับ มนุษย์มีสิทธิที่จะเกิดขึ้นมา พระองค์ก็ให้สิทธินั้นแก่มนุษย์ เมื่อมนุษย์เกิดมาแล้ว มนุษย์มีสิทธิบอกไหมว่า ไม่ยุติธรรม มนุษย์ไม่สามารถพูดอย่างนี้ได้ คนที่พูดว่าไม่อยากเกิดมา คนแบบนี้สติไม่ค่อยดี เพราะปฏิเสธสิทธิ หรือเมื่อได้รับสิทธิ แต่ไม่พึงพอใจต่อสิทธิที่ได้รับ
เมื่อมนุษย์เกิดมาแล้ว มนุษย์สามารถพัฒนาไปไกลกว่าที่คิด คือ ต้องอยู่ในที่ที่ถูกต้อง อยู่ถูกที่ถูกทาง ทำในสิ่งที่ควรทำ จะต้องเป็นสิ่งที่ควรจะเป็น ต้องพัฒนาไปสู่หนทางที่ถูกต้อง ไปยังจุดที่มนุษย์สมควรอยู่อย่างแท้จริง
บทสรุป คือ มนุษย์เกิดมาด้วยความยุติธรรม เกิดมาแล้วมนุษย์ต้องพัฒนา หากมนุษย์มีความยุติธรรมกับตนเอง หมายความว่ามนุษย์ต้องพัฒนา ส่วนความยุติธรรมของพระผู้เป็นเจ้านั้น พระองค์จะทรงช่วยเหลือ ชี้นำมนุษย์ไปสู่ความสมบูรณ์
การที่มนุษย์พัฒนาตนเอง คือ การที่มนุษย์มีความยุติธรรมกับตนเอง ส่วนที่พระองค์ทรงชี้นำนั้นเป็นความยุติธรรมของพระองค์ที่มีต่อมนุษย์
การพัฒนาของมนุษย์คือ การทำสิ่งที่ถูกต้อง ทำสิ่งที่นำไปสู่ความสมบูรณ์ และต้องออกห่างจากสิ่งที่ไม่ถูกต้อง รวมถึงการออกห่างจากสิ่งที่ขัดขวางไปสู่การพัฒนา ถามว่า การพัฒนาโดยตัวของมนุษย์เพียงฝ่ายเดียวเกิดขึ้นได้หรือไม่? คำตอบคือ ไม่ได้ เพราะมนุษย์ไม่มีความสามารถเพียงพอ ปราศจากความช่วยเหลือ การสนับสนุน การชี้นำจากพระผู้เป็นเจ้า มนุษย์ไม่สามารถพัฒนาเองได้และไม่สามารถเดินในหนทางของการพัฒนาได้
ดังนั้น จำเป็นที่จะต้องได้รับการชี้นำ จำเป็นต่อการได้รับทางนำ เมื่อพระองค์สร้างมนุษย์ขึ้นมาแล้ว สิ่งใดที่เป็นความจำเป็นสำหรับมนุษย์ สิ่งนั้นคือ สิทธิของมนุษย์ การได้รับการชี้นำก็เป็นสิทธิของมนุษย์ พระองค์จึงทรงประทานให้โดยส่งผู้ชี้นำมา
การชี้นำแบ่งออกเป็น 2 ประเภท
ประเภทแรกคือ ได้รับทางนำและผู้ชี้นำแนวทางที่ถูกต้อง พร้อมกับส่งผู้ชี้นำมาด้วย ซึ่งหมายถึงการส่งศาสนา คัมภีร์จากฟากฟ้าและบรรดาศาสดามายังมวลมนุษยชาติ จะเห็นได้ว่า การปรากฏของศาสดา ศาสนาและการปรากฏขึ้นของคัมภีร์จากฟากฟ้า สิ่งเหล่านี้เกิดมาจากความยุติธรรมของพระผู้เป็นเจ้า เพื่อมาชี้นำมนุษย์ ซึ่งพระองค์ได้ให้สิทธินี้ตามที่มนุษย์จะได้รับ ส่วนคนที่ปฏิเสธศาสนา ปฏิเสธคัมภีร์ ปฏิเสธศาสดา บุคคลเหล่านี้ คือคนที่ปฏิเสธสิทธิของตัวเอง กล่าวคือ เป็นลักษณะคนที่สติปัญญาไม่ค่อยปกติ คนที่ไม่มีสติปัญญา
เมื่อมนุษย์มีความสามารถที่จะไปสู่ความสมบูรณ์และมีศักยภาพที่จะพัฒนา พระองค์ก็สนับสนุนอย่างเต็มที่ ถามว่า ทำไมจึงมีมนุษย์จำนวนหนึ่งที่ไม่ประสบความสำเร็จ ทำไมจึงมีมนุษย์จำนวนหนึ่งไม่พัฒนา เหตุใดจึงยังมีคนที่ไม่ดีหลงเหลืออยู่?
คำตอบคือ สิ่งหนึ่งที่มีความสำคัญ ซึ่งพระองค์สร้างมาพร้อมกับความเป็นมนุษย์ ด้วยสิทธิอันนี้ที่ทำให้มนุษย์กลุ่มหนึ่งได้รับทางนำและมนุษย์อีกกลุ่มหนึ่งหลงทาง สิทธิอันนั้น เรียกว่า “เจตนารมณ์เสรีในการเลือก (อิคติยาร)”
มนุษย์มีสิทธิที่จะเลือกพัฒนาหรือเลือกที่จะไม่พัฒนาได้ การพัฒนาที่เกิดมาจากการบังคับ โดยที่มนุษย์ไม่มีทางเลือกนั้น ไม่ใช่การพัฒนาอย่างแท้จริง และไม่ยุติธรรมเพราะไม่ได้สิทธิในการเลือก เมื่อพระองค์ให้สิทธิ มนุษย์จึงมีสิทธิที่จะได้รับทางนำ หรือปฏิเสธทางนำก็ได้
จะเห็นได้ว่า มนุษย์มีสิทธิที่จะเลือกพัฒนาหรือเลือกที่จะไม่พัฒนา เมื่อมนุษย์เลือกพัฒนาตนเอง โดยปฏิบัติตามทางนำ เขามีความยุติธรรมต่อตนเอง ส่วนมนุษย์เลือกที่จะไม่พัฒนา เขาคือ ผู้ที่ปฏิเสธทางนำ จึงเป็นการอธรรมต่อตนเอง ผลที่ตามมาจะนำมนุษย์ไปสู่ความอัปยศ ตกต่ำ และมีบทลงโทษ ส่วนมนุษย์ที่เลือกที่จะพัฒนาตนเอง เขาคือ ผู้ที่ยุติธรรมต่อตนเอง เขาจะได้รับรางวัลและความสำเร็จ
