สาส์นแห่งอิสลาม
เราสามารถสรุปความหมายของวิญญาณแห่งสาส์นอิสลาม และแสดงให้เห็นได้ด้วยวลี “ลาอิลาฮะ อิลลัลลอฮฺ” ซึ่งมีความหมายว่า “ไม่มีสิ่งเคารพใดที่ควรแก่การสักการะ นอกจากอัลลอฮฺองค์เดียว”
นัยยะแห่งความหมายอันนี้ คือผลผลิตอันอุดมสมบูรณ์ และเขียวขจีของพฤกษาแห่งอิสลามนี้ ก็เพราะว่า
หากเราเปรียบอิสลามเป็นต้นไม้ และอุดมการณ์หลักความเชื่อของมันเป็นรากหรือเมล็ดพันธุ์ของมัน จงรู้ไว้ว่า ความมีชีวิตชีวาและความอุดมสมบูรณ์ของต้นไม้นี้ขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของเมล็ดพันธุ์ และรากของมันนั่นเอง
เราได้เห็นแล้วว่า อุดมการณ์ของอิสลามซึ่งสรุปรวบยอดในวลีดังกล่าวข้างต้น มันช่างมั่นคงและปลอดภัยเหลือเกิน
ความเกี่ยวพันระหว่างความไพบูลย์พูนสุขกับอีหม่าน (ความศรัทธา)
หากความปรารถนาทั้งมวลของมนุษย์ก่อกำเนิดมาจากด้านวัตถุ และมนุษย์ไม่รู้สึกอย่างใดเลยในหัวใจของเขา นอกจากโลกของวัตถุเท่านั้น
การได้มาซึ่งความอยู่เย็นเป็นสุขก็จะเกี่ยวเนื่องกับการได้มาซึ่งปัจจัยทาง
วัตถุเท่านั้น ทว่า …เรารู้และประจักษ์ว่า มนุษยชาติได้กู่ก้องออกมาจากส่วนลึกแห่งความทันสมัยเทคโนโลยี ด้วยกับภาษาทางจิตวิญญาณของตนเองว่า :
ยิ่งเครื่องอำนวยความสะดวกเพิ่มมากขึ้นเท่าไร ความกระหายทางด้านจิตวิญญาณ และความต้องการภายในของสังคมนั้นก็เพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัว ความรู้สึกอันนี้เกิดขึ้นท่ามกลางความระส่ำระสายในสังคม
ประจักษ์พยานในเรื่องนี้ก็คือความปั่นป่วนวุ่นวาย ไร้ซึ่งเสถียรภาพที่ครอบคลุมสังคมอันทันสมัยนี้นับตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ ๒๐ เป็นต้นมา จน
กระทั่งถึงปัจจุบัน ความสับสนทางด้านจิตวิญญาณของสังคมต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหมู่เยาวชนไม่อาจที่จะควบคุมได้อีกแล้ว
ทำไมท่ามกลางวัฒนธรรมแห่งความเจริญก้าวหน้าทางวัตถุ มนุษย์กลับกลายเป็นเพียงเครื่องจักรตัวหนึ่งเท่านั้น ไม่ได้ทำหน้าที่สืบสานคุณค่า
และเผยแพร่คุณธรรม ความดีงามทั้งมวล ไม่ใช่สิ่งที่งดงามและชาญฉลาดแต่อย่างใดเลย ในการที่มนุษย์ไม่รู้จักคิด พิจารณาในการไปให้ถึงซึ่งความสมบูรณ์ทางจิตวิญญาณ
จิตวิญญาณอันสูงส่งของมนุษยชาติ เป็นเสมือนกับวิหคที่สยายปีกอันแข็งแกร่ง ต้องการโบยบินไปยังสุดหล้าฟ้าเขียว จนกระทั่งไปถึงยังสถาน
ที่แห่งหนึ่งที่มือของมนุษย์ไปไม่ถึง มนุษย์จะยังไม่รามือจากการบิดพลิ้วและฝ่าฝืนตราบเท่าที่ยังไม่ได้ดื่มด่ำกับน้ำทิพย์แห่งคุณธรรมทางจิตวิญญาณ ความเลวร้ายทั้งมวล ความปรารถนาอันไม่มีที่สิ้นสุด คือ ตัวที่แสดงให้เห็นถึงคลื่นแห่งตัณหาและความต้องการที่จะไม่มีวันสงบ จนกว่าจะไปถึงยังชายฝั่งแห่งความปลอดภัย ชายฝั่งแห่งความปลอดภัย มีเพียงอีหม่านต่อพลังหนึ่งอันไม่จำกัดมีความรอบรู้อันไม่สิ้นสุด และมีความสมบูรณ์อย่างแท้จริง……