1.ท่านคอฏีบ อัลบักดาดี รายงานจากสายรายงานของเขา จากซะฮ์ล์ บิน ซิยาด ได้รายงานว่า “อะบูมุฮัมมัด ฮะซัน บิน อะลี บิน มุฮัมมัด บิน อะลี บิน มูซา ได้ถือกำเนิดในปีฮิจเราะฮ์ศักราชที่ 11”
2.ท่านอิบนุ อะซีร ได้เขียนไว้ในหนังสือ ตารีคของเขาว่า “อะบูมุฮัมมัด ฮะซัน บิน อะลี อัลอัสกะรีย์ ถือกำเนิดในปีฮิจเราะฮ์ศักราชที่ 232”
3.ท่านอิบนุ ศอบบาฆ อัลมาลิกี กล่าวว่า “สมญานามของเขา คือ อะบูมุฮัมมัด และฉายานามของเขา คือ คอลิศ, ซิรอจญ์ และอัสกะรีย์
เขาและบิดาของเขาในสมัยของเขาทั้งสองเรียกกันว่า อิบนุ อัรริฎอ (บุตรแห่งอิมามริฏอ ผู้เป็นปู่ของอิมามฮะซัน อัลอัสกะรีย์)และเขามีใบหน้าที่สวยงามขาวบริสุทธิ์”
วันที่ท่านอิมามถูกทำชะฮาดะฮ์
1.ท่านคอฏีบ อัลบักดาดีย์ กล่าวว่า “เขาเสียชีวิตในวันศุกร์ และบางรายงานกล่าวว่า ท่านอิมามฮะซัน อัลอัสกะรีย์ เสียชีวิตในวันพุธที่ 8 ของเดือนรอบิอุลเอาวัล ฮิจเราะฮ์ที่ 260
2.ท่านอิบนุอะซีร ได้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปีที่ 260 ฮ.ศ ว่า “ในปีนี้ อะบูมุฮัมมัด อะลาวีย์ อัลอัสกะรีย์ได้เสียชีวิต เขาคือ บิดาของมุฮัมมัด ถือกำเนิดในปีที่ 232 ฮ.ศ”
3.ท่านยาฟิอี ได้เขียนเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปีที่ 260 ฮ.ศ ว่า “ในปีนี้ ชะรีฟ อัสกะรีย์ อะบูมุฮัมมัด ฮะซัน บิน อะลี ได้ลาจากโลกนี้ เขาสิ้นชีพในวันศุกร์ที่ 6 หรือ บางรายงานกล่าวว่า วันที่ 8 เดือน รอบิอุลเอาวัล และร่างของเขาฝังข้างบิดาของเขา ณ เมืองซามัรรอ”
ตำแหน่งอิมามของท่านอิมามฮะซัน อัลอัสกะรีย์
ท่านอิบนุ ศ็อบบาฆ อัลมาลิกีย์ รายงานจาก ยะฮ์ยา บิน ยะซาร อันบะรีย์ ได้กล่าวว่า
อะบูฮะซัน อะลี บิน มุฮัมมัด ได้วะศียัต (สั่งเสีย)ให้กับบุตรของเขา อะบีมุฮัมมัด อัลฮะซัน ในการเป็นตัวแทนของท่าน สี่เดือนก่อนที่ท่านจะสิ้นชีวิต และได้ชี้ถึงตำแหน่งอิมามหลังจากเขานั่นเอง และฉันและกลุ่มชนหนึ่งได้ยืนยันในเรื่องนี้
อิมามฮะซันอัลอัสกะรีในถ้อยคำของอะฮ์ลุสซุนนะฮ์
หากว่าเราได้ศึกษาและค้นคว้าในตำรับตำราวิชาการทางประวัติศาสตร์ จะพบเห็นได้ถึงเกียรติและความสูงส่งของท่านอิมามฮะซันอัลอัสกะรีที่อะฮ์ลิสซุนนะฮ์ มีต่อท่าน ซึ่งจะขอยกตัวอย่างบางส่วนมากล่าวดังนี้
1.อะบูอุษมาน อัมร์ บิน บะฮฺร์ ญาฮิซ (เสียชีวิต 250ฮ.ศ)
เขาได้กล่าวยกย่องและเยินยอบรรดาอิมามทั้งสิบท่านว่า
ทุกๆคนคือ อาลิม (ผู้ทรงความรู้) ซาฮิด (ผู้ที่สมถะ) นาซิก(ผู้ที่วิงวอนต่อพระเจ้า) ผู้กล้าหาญ ผู้เอื้อเฝื้อเผื่อแผ่ ผู้บริสุทธิ์ คุณลักษณะดังกล่าวนี้ จะไม่พบเห็นในบ้านของชาวอาหรับคนใดสักคน หรือมิใช่ชาวอาหรับก็ตาม
2.มุฮัมมัด บิน ฏ็อลฮะฮ์ ชาฟิอีย์ 652 ฮ.ศ กล่าวว่า
จงรู้เถิดว่า แท้จริงความประเสริฐและความสูงส่งอันยิ่งใหญ่ที่อัลลอฮ์ทรงเลือกสรร เฉพาะกับเขา และทรงนำไปเป็นแบบอย่าง อีกทั้งทำให้เป็นคุณลักษณะที่มีอยู่นิจนิรันดร์ซึ่งแม้ว่ากาลเวลาผ่านไปความคงเดิมยังมีอยู่ในตัวของเขา รวมถึงลิ้นก็ไม่วันลืมเลือนในการเอ่ยพูดถึงเขา และอันที่จริง มะฮ์ดีมาจากเชื้อสายของเขา ถือกำเนิดมาจากเขา คือ ก้อนเนื้อส่วนหนึ่งของเขา
3.สับฏ์ อิบนุเญาซีย์ 654 กล่าวว่า
เขาคือฮะซัน บุตรอะลี บุตรมุฮัมมัด บุตรอะลี บุตรมูซา อัรริฎอ บุตรญะอ์ฟัร บุตรมุฮัมมัด บุตรอะลี บุตรฮุเซน บุตรของอะลี บิน อะบีตอลิบ เขาคือ ผู้ทรงความรู้ที่เชื่อถือได้
แปลและเรียบเรียงโดย อิบนุมุฮัมมัด
