Ehlibeyt (a.s) Haber Ajansı ABNA – Suriye’deki savaş, anlaşılması imkansız bir şekilde karmaşık görünüyor olabilir. Ayrıntılandırma ve soyutlama düzeyine bağlı olarak değişen, Suriye’nin bütünü veya bir parçasının kontrolü için rekabet eden onlarca, yüzlerce hatta binlerce ayrı grup ve alt grup bulunabilir.
Fakat görünen bu binlerce unsur, atomlar gibi öylece birbirlerine vurup durmuyorlar. Bu unsurlar, birbirleriyle ve bir avuç uluslararası kutupla nasıl bağlantılar içerisinde oldukları üzeriden çizilebilen görünür örüntülere sahipler. Suriye savaşı karmaşık; ancak rastlantısal değil.
Suriye üzerine yapılan analitik ve politik tartışmaların çoğunun, ülkenin parçalarının bir bütün olarak nasıl bir araya geldiği konusundaki perspektifi kaybettiğine giderek daha da ikna oluyorum. Savaşın karşıt tarafları arasındaki güç ve kontrol dinamikleri üzerinden veya ülkenin daha bütüncül bir stratejik resmi üzerinden olsun, bu savaşı açıklayabilecek şey aslında bu unsurların birbirleriyle nasıl bağlantılar içerisinde olduklarıdır.
Suriye ile ilgili yorumlama gücüne sahip olmak ve ABD ile diğer dış güçlerin nereye eklemleneceğini belirlemek, yalnızca savaştaki tekil düğümleri görmekten değil bu düğümleri neyin birleştirdiğini ve oynattığını belirleyebilmekten geçiyor.
PARÇALANMIŞ BİR HARİTA
Rubin Center yöneticisi ve Jerusalem Post yazarı Jonathan Spyer, Suriye’de rejim kontrolündeki batıya haberci olarak gittiği gezi sonrasında, “Suriye adı altındaki devletin fiili varlığı sona ermiştir” iddiasında bulundu.
Spyer’ın tezi, Suriye devletinin ve Beşar Esad rejiminin kontrolden çıkmış, yarı-cani milislerin elinde yok olduğunu iddia eden analist Tobias Schneider’in teziyle bazı noktalarda birleşiyor. Spyer, rejim-devletin azalan bağımsızlığı ve özellikle de ülke genelindeki kontrolün bölünmüş haritası üzerine yoğunlaşıyor. Beşar Esad rejiminin Suriye’nin bölünmesini tersine döndürme ve toprak bütünlüğünü yeniden sağlama çabalarını görmezden gelerek, “ülkenin bugün rejimin yönettiği bölge, üç ayrı isyancı bölgesi, iki Kürt kantonu ve bir IŞİD bölgesi olmak üzere en az yedi bölgeye bölündüğünü” söylemişti.