عاشورا، حادثه‌اى نيست که در يک نيم روز در سال 61 هجرى اتفاق افتاده باشد و به ماقبل و مابعد خود متصل نباشد. اين واقعه هم ريشه در حوادث پيشين خود دارد و هم پيامدهايى در فکر و عمل مسلمانان داشته و آثار آن تا امروزه گسترده شده است.
با توجه به تمام بهره‌بردارى‌هاى حماسى و مبارزاتى و تربيتى و معنوى که تاکنون از قيام کربلا و شهادت امام حسين (ع) شده است، اما به نظر مى‌رسد که غناى محتوايى اين نهضت خدايى بيش از آن چندى است که تاکنون مطرح شده است.
با فرا رسيدن ايام محرم، بر آن شديم تا در مورد ارزش‌هاى اخلاقى که اين نهضت عظيم با خود به همراه داشته است. مطالبى را بنويسيم.
ارزش‌هاى اخلاقى عاشورا:
1- صبر و استقامت
براى مقابله با فشارهاى درونى و بيرونى و غلبه بر مشکلات و رسيدن به هدف، پايدارى و استقامت لازم است. بدون صبر در هيچ کارى نمى‌توان به نتيجه مطلوب رسيد، براى اينکه مصيبت‌هاى وارده و دشوارى‌هاى آن، انسان را از پاى در نياورد، بايد صبور بود. اين، دعوت دين در همه مراحل است و در عاشورا نيز با اين جلوه عظيم روحى روبرو هستيم و آنچه حماسه کربلا را به اوج ماندگارى و تاثيرگذارى و فتح معنوى رساند، روحيه مقاومت امام حسين (ع) و ياران و همراهان ايشان بود.
امام حسين در روز عاشورا در خطبه‌اى به ياران خويش فرمود: (نفس‌‌الهموم) ص 135 «صبر و مقاومت کنيد، اى بزرگ زادگان، چرا که مرگ تنها راهى است که شما را از سختى عبور مى‌دهد و به سوى بهشت گسترده و نعمت‌هاى هميشگى مى‌رساند.»
2- عفاف و حجاب
کرامت انسانى زن، در سايه عفاف او تامين مى‌شود، حجاب نيز يکى از احکام دينى است که براى حفظ عفت و پاکدامنى زن و نيز حفظ جامعه از آلودگى‌هاى اخلاقى تسريع شده است. نهضت عاشورا براى احياى ارزش‌هاى دينى بود، در سايه آن حجاب و عفاف زن مسلمان نيز جايگاه خود را يافت و امام حسين (ع) و زينب کبرى و دودمان رسالت، چه با سخنانشان و چه با نحوه عمل خويش يادآور اين گوهر ناب شدند.
براى زنان، زينب کبرى (س) و خاندان امام حسين (ع) الگوى حجاب و عفاف مى‌باشند. آنها علاوه بر شرکت در اين حماسه عظيم واداى رسالت حساس و خطير اجتماعي، متانت وعفاف را هم مراعات کردند و اسوه همگان شدند.
حسين بن على (ع) به خواهران و دخترش فاطمه توصيه فرمود: که اگر من کشته شوم، گريبان چاک نزنيد، صورت مخراشيد و سخنان ناروا و نکوهيده، مگوييد.
3- مواسات
يکى از زيباترين خصلت‌هاى معاشرتى مواسات است؛ يعنى غمخوارى و همدردى و يارى کردن ديگران.
انسان «مواسي» کسى که با ديگران همدردى و همراهى دارد و خود را در رنج و غم ديگران شريک مى‌داند و با مال و جان از آنها دفاع مى‌کند و ميان خود و ديگران فرقى نمى‌گذارد.
در حماسه آفرينان عاشورا، اين خصلت به وضوح ديده مى‌شود و در مرحله بالاتر به «ايثار» مى‌رسد.
ياران امام نسبت به امام و اصحاب نسبت به يکديگر اين حالت را داشتند و از بذل هيچ چيز مضايقه نداشتند و به اين مواسات افتخار مى‌کردند.
يکى از اين افراد «مواسي» حر است که وقتى توبه کرد و نزد امام آمد، جان خود را فداى امام کرد.
نويسنده:اعظم بهرامى تتماج
منبع : راسخون