فارسی
يكشنبه 04 آذر 1403 - الاحد 21 جمادى الاول 1446
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه



فراز 13 از دعای 31 ( اعمالی که چرک خطا را می‌پوشاند )

اللَّهُمَّ وَ ثَبِّتْ فِي طَاعَتِكَ نِيَّتِي ، وَ أَحْكِمْ فِي عِبَادَتِكَ بَصِيرَتِي ، وَ وَفِّقْنِي مِنَ الْأَعْمَالِ لِمَا تَغْسِلُ بِهِ دَنَسَ الْخَطَايَا عَنِّي ، وَ تَوَفَّنِي عَلَى مِلَّتِكَ وَ مِلَّةِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا تَوَفَّيْتَنِي .
بگردان تو در طاعتت استوار همان نيتم اى خداوندگار عبادت كنم از تو اى كردگار بدين كار نيكو موفق بدار شود پاك از اين بنده چرك گناه به دين محمد (ص) شتابم براه بميران به دين محمد (ص) مرا درود است از من بدان پيشوا

استحكام نيّت و بينش در عبادت‌

هدف از آفرينش هستى، پرستش و عبوديّت است. خداوند متعال همه مقدّرات و اسباب امور را براى رسيدن انسان به مقام عبوديّت فراهم ساخته است.

آفريدگار هستى فرمود:

﴿وَ مَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ﴾«1»

و جن و انس را جز براى اينكه مرا بپرستند نيافريديم.

انديشه در آفرينش و آفريدگار آن و تدبّر در نقش اراده الهى در همه كائنات هستى سبب بيدارى دل و روشن بينى در اطاعت خداوند مى‌شود. به گونه‌اى كه‌ حق تعالى اين توجّه را زمينه پاكسازى نفس قرار مى‌دهد و مى‌فرمايد:

﴿يأَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّكُمُ الَّذِى خَلَقَكُمْ وَ الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ﴾«2»

اى مردم! پروردگارتان را كه شما و پيشينيان شما را آفريده است، بپرستيد تا [با پرستيدن او] پروا پيشه شويد.

بنابراين كسى كه در طاعت و عبادت و بندگى خداوند سرگرم است، نعمت‌ها و بركات زيادى نصيب او مى‌شود كه قسمت اندكى از آن را در دنيا دريافت مى‌كند و سهم بيشتر از آن كه به گوش و چشم و فكر آدمى نيامده است؛ در آخرت به او داده مى‌شود.


عبادت و بندگى در روايات‌

امام صادق (عليه السلام) مى‌فرمايد:

قالَ اللَّهُ تَبارَكَ وَ تَعالى‌: يا عِبادِىَ الصِّدِّيقينَ تَنَعَّمُوا بِعِبادَتى‌ فِى الدُّنْيا فَإِنَّكُمْ تَتَنَعَّمُونَ بِها فِى الْآخِرَةِ.«3»

خداى پاك و بلند مرتبه فرموده است: اى بندگان راستين من! در دنيا به عبادت من شادمان شويد؛ زيرا كه در آخرت به وسيله آن بهره‌مند مى‌شويد.

رسول اللّه (صلى الله عليه و آله) فرمود:

أَفْضَلُ النَّاسِ مَنْ عَشِقَ الْعِبادَةَ فَعانَقَها، وَ أَحَبَّها بِقَلْبِهِ وَ باشَرَها بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَها، فَهُوَ لايُبالى‌ عَلى‌ ما أصْبَحَ مِنَ الدُّنْيا عَلى‌ عُسْرٍ أَمْ عَلى‌ يُسْرٍ.«4»

برترين مردم كسى است كه عاشق عبادت شود پس دست در گردن آن آويزد و از سويداى دل دوستش بدارد و با پيكر خود با آن در آميزد و خويش را وقف آن گرداند. و او را باكى نباشد كه دنيايش به سختى و تلخى يا به آسانى و گوارايى بگذرد.

امام على (عليه السلام) مى‌فرمايد:

التَّفَكُّرُ فى‌ مَلَكُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ عِبادَةُ الْمُخْلَصينَ.«5»

انديشيدن در پادشاهى آسمان‌ها و زمين، پرستش بندگان با اخلاص است.

و نيز فرمود:

التَّفَكُّرُ فى‌ آلاءِ اللَّهِ نِعْمَ العِبادَةِ.«6»

فكر كردن در نعمت‌هاى خداوند، نيكو عبادتى است.

زيرا كه به وسيله معرفت حق، اداى شكر و افزونى نعمت‌ها مى‌گردد.

بر پايه آنچه از آيات درباره هدف خلقت انسان و موجودات استفاده مى‌شود، بيهوده نبودن آفرينش و ارزش‌هايى كه براى عبوديّت و بندگى در برنامه زندگى بشر بيان شده، بسيار مورد تأكيد معصومان و اولياى الهى قرار گرفته است.

حضرت سجّاد (عليه السلام) در وصاياى خود مى‌فرمايد:

فَاتَّقُوا اللَّهَ عِبادَ اللَّهِ وَ تَفَكَّرُوا وَ اعْمَلُوا لِما خُلِقْتُم لَهُ فَانَّ اللَّهَ لَمْ يَخْلُقْكُمْ‌ عَبَثًا وَ لَمْ يَتْرُكْكُم سُدىً قَدْ عَرَّفَكُمْ نَفْسَهُ وَ بَعَثَ إِلَيْكُمْ رَسُولَهُ وَ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ كِتابَهُ فِيهِ حَلالُهُ وَ حَرامُهُ وَ حُجَجُهُ وَ أَمْثالُهُ.«7»

بندگان خدا! از خدا بپرهيزيد و بيانديشيد و براى هدف آفرينش خود كار كنيد؛ زيرا خداوند شما را بيهوده نيافريده و رهايتان ننموده است. خود را به شما معرفى كرده است، كتاب خويش را نازل نموده و در آن حلال و حرام را بيان فرموده و دلايل و نمونه‌هايى را توضيح داده است.

امام على (عليه السلام) در جوامع كلم خود مى‌فرمايد:

سَكِّنُوا فِى أَنْفُسِكُمْ مَعْرِفَةَ مَا تَعْبُدُونَ حَتّى‌ يَنْفَعَكُمْ مَا تُحَرِّكُونَ مِنَ الْجَوَارِحِ بِعِبادَةِ مَنْ تَعْرِفُونَ.«8»

شناخت خدايى را كه مى‌پرستيد در جان‌هاى خود جاى دهيد تا خم و راست شدن‌هايتان براى عبادت كسى را كه مى‌شناسيد، سودمند باشد.

بنابراين شناخت و آگاهى و يقين در سلامت و پذيرش عبادت، نقش محورى دارد؛ و وسيله‌اى محكم براى ارتباط بين ربوبيّت و عبوديّت است. و هر كه شرايط بندگى را به جاى آورد و حق مولا را بشناسد، سزاوار آزادى و رهايى از بند وابستگى‌هاى مادّى و دنيوى مى‌گردد.


حقيقت بندگى در كلام امام صادق (عليه السلام)‌

امام صادق (عليه السلام) در پاسخ پرسش كسى كه از حقيقت بندگى پرسيد، فرمود:

حقيقت بندگى سه چيز است:

1- اينكه بنده در آنچه خداوند به او عطا فرموده است ملك خود نداند؛ زيرا بندگان خدا مالك نيستند و هر چه دارند از خداست و هر جا خدا امر كند بايد مصرف كنند.

2- اينكه بنده‌اى هرگز قدرت ندارد تنها با انديشه‌اش تدبير و چاره‌انديشى كند.

3- اينكه همه كوشش او در امورى است كه خداوند به آنچه امر كرده انجام دهد و به آنچه نهى نموده است مرتكب نشود...

سپس فرمود: اين سه ويژگى، نخستين درجه پرهيزگاران است.«9»

______________________________

(1)- ذاريات (51): 56.

(2)- بقره (2): 21.

(3)- الكافى: 2/ 83، حديث 2؛ بحار الأنوار: 67/ 253، باب 55، حديث 9.

(4)- الكافى: 2/ 83، حديث 3؛ بحار الأنوار: 67/ 253، باب 55، حديث 10.

(5)- غرر الحكم: 56، حديث 545.

(6)- غرر الحكم: 56، حديث 534.

(7)- بحار الأنوار: 75/ 128، باب 21، حديث 1؛ تحف العقول: 274.

(8)- بحار الأنوار: 75/ 63، باب 16، حديث 151؛ تحف العقول: 223.

(9)- بحار الأنوار: 1/ 224، باب 7، حديث 17؛ مشكاة الأنوار: 326.


انتخاب شرح:
- حسین انصاریان - محمد رضا آشتیاني - محمد جعفر امامی - محمد بن سلیمان تنکابنی - محمد علي مدرسی چهاردهی - بدیع الزمان قهپائی - سید عليخان حسينی حسنی مدنی شيرازی - سید علیخان حسينی حسنی مدنی شيرازی - سید محمد باقر حسينی (داماد) - سید محمد باقر موسوی حسينی شيرازی - سید محمد حسین فضل الله - سید محمد شيرازی - سید نعمة الله جزائری - عباس علی موسوی - محمد جواد مغنیه - محمد دارابی - نبیل شعبان
پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^