อรรถาธิบายดุอาอฺ ประจำวันที่ 1 เดือนรอมฎอน
اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یَا عَافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ
ความว่า โอ้ อัลลอฮ์ โปรดทำให้การถือศีลอดของข้าฯ ในวันนี้ เป็นศีลอดของผู้ที่ถือศีลอดอย่างแท้จริง ให้การภักดีของข้าฯ เป็นการภักดีของผู้ภักดีอย่างแท้จริง โปรดปลุกให้ข้าตื่นจากการหลับใหลของผู้หลงลืมและโปรดอภัยในบาปของข้าฯ โอ้พระผู้อภิบาลแห่งสากลจักรวาล โปรดอภัยโทษให้แก่ข้าฯด้วยเถิด โอ้พระผู้ทรงอภัยแก่ผู้ที่ทำบาปทั้งหลาย
“ประเภทของการถือศีลอด”
اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ
โอ้ อัลลอฮ์ โปรดทำให้การถือศีลอดของข้าฯ ในวันนี้ เป็นศีลอดของผู้ที่ถือศีลอดอย่างแท้จริง ผู้ถือศีลอดที่แท้จริงคือใคร ?
การถือศีลอดถูกแบ่งออกเป็นสามประเภท
1 ศีลอดทั่วไป
2 ศีลอดเฉพาะ
3 ศีลอดพิเศษเฉพาะ
ศีลอดทั่วไป คือการถือศีลอดของประชาชนทั่วๆไป นั่นคือ ไม่กินและไม่ดื่ม แต่ทว่ายังใช้สายตามองไปยังบุคคลที่ต้องห้าม จะยังคงทำบาป และบางครั้งก็จะไม่เคร่งครัดในการสวมฮิญาบ ดังนั้นการถือศีลอดของบุคคลประเภทนี้นั้นเป็นเพียงแค่การถือศีลอดที่หลีกเลี่ยงในการกระทำสิ่งที่ทำให้ศีลอดเป็นโมฆะเพียงเท่านั้น
ศีลอดเฉพาะ หมายถึงการถือศีลอดของบุคคลที่นอกเหนือจากการไม่กินไม่ดื่มแล้ว ยังหักห้ามอวัยวะร่างกายทุกส่วนของเขาจากการทำบาป สายตาของเขาจะไม่มองสิ่งที่เป็นฮะราม เมื่อยามซะฮัร ก็ตั้งมั่นอย่างแน่วแน่ว่า โอ้พระองค์อัลลอฮ์ อวัยวะทุกส่วนของข้าก็จะถือศีลอดด้วย หูของข้าฯจะไม่ฟังการนินทา ปากของข้าฯจะไม่ทำการนินทา ....นี่เป็นส่วนหนึ่งของการถือศีลอดแบบเฉพาะ
มีรายงานระบุว่า เมื่อเจ้าถือศีลอดแล้ว ดังนั้นอวัยวะทุกส่วนของเจ้า เช่น หู ตา เส้นผมและผิวหนัง ก็ต้องถือศีลอดด้วย
ศีลอดพิเศษเฉพาะ นั่นคือ การถือศีลอดที่มีความบริสุทธิ์ใจอย่างแท้จริง ไม่มีสิ่งใดแอบแฝงและปฏิบัติเพื่อพระองค์อัลลอฮ์อย่างแท้จริง
หากทุกๆการกระทำในเดือนรอมฎอนอันจำเริญนี้เพื่ออัลลอฮ์(ซบ)อย่างแท้จริง การถือศีลอกแบบพิเศษเฉพาะก็ย่อมบรรลุผลแก่เขา ด้วยเหตุนี้ในบทดุอาอ์จึงวิงวอนขอจากพระองค์ว่า
اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ
ความว่า โอ้ อัลลอฮ์ โปรดทำให้การถือศีลอดของข้าฯ ในวันนี้ เป็นศีลอดของผู้ที่ถือศีลอดอย่างแท้จริง
“เตรียมพร้อมสถานีอีม่านสำหรับการลงมาของมวลมะลาอิกะฮ์”
เราควรอย่างยิ่งที่จะเปิดที่ว่างให้พระองค์สถิตในใจเพียงผู้เดียว บรรดามะลาอิกะฮ์จะลงมาในค่ำคืนอิห์ยาอฺ แต่ทว่าไม่พบสถานีแห่งอีมานของเรา เนื่องจากความหลงใหลและลุ่มหลงในดุนยาทำให้ไม่มีที่วางสำหรับการลงมาของมะลาอิกะฮ์
หากหัวใจสะอาดบริสุทธิ์และว่างเมื่อไหร่ มะลาอิกะฮ์ก็จะลงมาในทันที และเมื่อมันมิได้เป็นเช่นนี้แล้ว ในคืนลัยละตุลก็อรด์มะลาอิกะฮ์ก็ไม่สามารถลงมาในหัวใจของเราได้ ดังนั้นจงปฏิบัติและกระทำในสิ่งที่สร้างความพร้อมเพื่อให้มะลาอิกะฮ์สามารถลงมายังสถานีแห่งอีม่านของเรา
“คุณลักษณะของผู้ภักดี”
وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ
ความว่า โปรดให้การภักดีของข้าฯ เป็นการภักดีของผู้ภักดีอย่างแท้จริง นั่นหมายความว่า เมื่อได้ลุกขึ้นทำการนมาซศอลาตุลลัยน์ ขอให้เป็นการนมาซของผู้ภักดีอย่างแท้จริงด้วยเถิด ผู้ภักดีอย่างแท้จริงคือบุคคลที่เมื่อทำการนมาซก็ได้ร่ำไห้เนื่องจากความเกรงกลัวยังพระองค์และวิงวอนขออย่างมีสมาธิ
“การนมาซศอลาตุลลัยน์ของบิดาเชคอับบาส กุมมีย์”
ลูกชายของเชคอับบาสกุมมีย์ เล่าว่า เมื่อบิดาของฉันตื่นนมาซศอลาตุลลัยน์ ท่านได้ร้องไห้อย่างหนักเนื่องจากความเกรงกลัวต่อพระองค์ เสียงร้องไห้ของท่านทำให้ฉันต้องตื่นขึ้นมา
ดังนั้นการนมาซต้องเป็นการนมาซที่เปี่ยมไปด้วยความรักอย่างแท้จริง เพราะมิฉะนั้นมันก็ไม่ต่างกันเท่าไหร่กับไก่ ซึ่งมันก็ตื่นนมาซกลางคืนเช่นกันแต่ทว่ามันไม่มีความรัก
وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ
ให้การภักดีของข้าฯ เป็นการภักดีของผู้ภักดีอย่างแท้จริง นั่นหมายความว่า ให้การนมาซของข้าเป็นการนมาซที่มีความรักความถวิลหาอย่างแท้จริง เราควรลุกขึ้นเองจากความหลับใหลในยามค่ำคืนเพื่อทำการนมาซศอลาตุลลัยน์ ไม่ใช่ต้องตั้งเวลาปลุกเพื่อให้ตื่นขึ้นมา.....
“ตื่นจากความหลับใหล”
وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ
ความว่า โอ้พระองค์โปรดปลุกให้ข้าตื่นจากการหลับใหลของผู้หลงลืมและโปรดอภัยในบาปของข้าฯ
ในวันแรกของเดือนรอมฎอนอันจำเริญนี้ ขอพระองค์โปรดปลุกให้ข้าตื่นจากการหลับใหลด้วยเถิด และนี่คือการขอดุอาอ์ที่ดีอีกอย่างหนึ่ง
จงอย่าทำบาปเพราะความตายจะมาหามนุษย์ได้ทุกเมื่อ ความตายจะไม่มาแจ้งเตือนเรา แต่จะมาหาเราอย่างกะทันหัน
ประโยคสุดท้าย
وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یَا عَافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ
ความว่า โอ้อัลลอฮ์ โปรดอภัยในบาปของข้าฯโอ้พระผู้อภิบาลแห่งสากลจักรวาล โปรดอภัยโทษให้แก่ข้าฯด้วยเถิด โอ้พระผู้ทรงอภัยแก่ผู้ที่ทำบาปทั้งหลาย
เนื้อหาที่กล่าวทั้งหมดสามารถสรุปประเภทของการถือศีลอดได้ดังนี้
ศีลอดทั่วไปคือ ถือศีลอด โดยการ งดการกิน การดื่ม และสิ่งที่ทำให้ศีลอดเป็นโมฆะ
ศีลอดเฉพาะ คือ ถือศีลอดโดย ลิ้น หู ตา มือ เท้า และทุกส่วนของร่างกาย งดกระทำในสิ่งต้องห้าม
ทางศาสนา และสงบปากสงบคำ
ศีลอดพิเศษเฉพาะ คือ ถือศีลอดโดยหัวใจและสมองไม่ละไปจากอัลลอฮฺ และไม่คิดในเรื่องทางโลกตลอดการถือศีลอด
