İnsanların birçoğu, saadet ve şakaveti (bedbahtlığı), mutluluk ve mutsuzluğu, servet, mal, makam ve mevkinin olup olmamasında aramaktadırlar. Ama İslam, saadetin, insanın manevi ve ahlaki değerini artıran şeylerden kaynaklandığına inanmaktadır. Bu konular değerli ve tanınmış İslam önderlerinin sözlerinde açıklanmıştır.
Bunlardan biri de, güzel ahlak ve güler yüzlülüktür. İmam Sadık (a.s) buyuruyor ki:
"Güzel ahlak, kişinin saadetindendir." [1]
Bu yüzden, alemlerin Rabbi olan Allah, Resulünü bu sıfatla övmüş, "Ve şüphesiz sen, pek büyük bir ahlaka sahipsin." [2] buyurmuştur.
Yine İslamın hızlı ilerleyişini de bu nedene dayandırarak şöyle buyuruyor:
"Eğer kaba ve katı yürekli olsaydın, onlar çevrenden dağılır giderlerdi." [3]
İyi ahlak ve güzel huyun İslam’da özel bir yeri vardır. İmam Bakır (a.s) buyuruyor ki:
"Ahlakı daha güzel olanın, imanı da daha kâmil olur’’ [4]
İmam Sadık (a.s) buyuruyor ki:
"İnsanlardan aklı en kâmil olan, en güzel huya sahip olandır." [5]
"Allah (azze ve celle), sizin için din olarak İslamı beğendi. Siz de cömert ve güzel ahlâklı olarak ona layık Müslümanlar olun." [6]
İslam, bazen de güzel ahlâkın ahiretteki iyi neticelerini hatırlatarak, insanları güzel ahlaklı olmaya teşvik ediyor. Peygamber-i Ekrem (s.a.a) şöyle buyuruyor:
"Güzel ahlak sahibine, gündüzleri oruç tutup geceleri ibadete duran kimsenin sevabının aynısı verilir." [7]
"Ümmetimden en çok, (kalplerinde) Allah korkusu olan ve güzel ahlak sahibi olanlar cennete gireceklerdir."[8]
İmam Sadık (a.s) da şöyle buyuruyor:
"Allah Teala, kuluna güzel ahlakından dolayı, Allah yolunda gece gündüz cihad eden kimseye verdiği sevabı verir." [9]
"Güneş buzu erittiği gibi güzel ahlak da günahları eritir (yok eder)." [10]
"(Buna karşılık) Sirke balı bozduğu gibi kötü ahlak da insanın amellerini bozar." [11]
Nebiyy-i Mükerrem (s.a.a) de buyuruyor ki:
"Kötü ahlak sahibi, hiçbir zaman tövbe etmeye muvaffak olmaz. Çünkü bir günahtan tövbe eder, ondan daha büyük bir günaha düşer." [12]
İslam bazen de insanın, kötü ahlak sonucu duçar olacağı ferdi ve içtimai mahrumiyetlere değinerek, güzel ahlak sonucu elde edeceği faydaları beyan eder. İmam Sadık (a.s) şöyle buyuruyor:
"İyilik etmek ve güzel ahlaklı olmak, ülkeyi bayındır eder, ömürleri uzatır."[13]
"Kötü ahlak sahibi, kendisine işkence etmektedir." [14]
Aziz İslam Peygamberi (s.a.a) akrabalarına şöyle tavsiyede bulunuyor:
"Ey Abdulmuttalib oğulları, sizler mallarınızla bütün insanları razı edecek değilsiniz (buna gücünüz yetmez). Öyleyse onlarla güler yüz ve güzel ahlakla karşılaşın (buna gücünüz yeter)." [15]
Güzel Ahlâklılık Nedir?
Hz. İmam Sadık (a.s) "Güzel ahlâklılık nedir?" diye sorulduğu zaman şöyle buyurdular:
"Alçak gönüllü olman, güzel söz söylemen ve insanlarla güler yüzle karşılaşmandır."[16]
-------------------------------------------------------------------------------------
[1]-Müstedrek’ül-Vesail, c.2, s.83.
[2] -Kalem suresi, 4.ayet.
[3] -Âl-i İmran suresi, 159. ayet.
[4] -Vesail’üş-Şia, c.2, s.220.
[5]-Vesail’üş-Şia, c.2, s.221.
[6]-Vesail’üş-Şia, c.2, s.445.
[7] -Vesail’üş-Şia, c.2, s.221.
[8] -Vesail’üş-Şia, c.2, s.221.
[9] -Vesail’üş-Şia, c.2, s.221.
[10]-Vesail’üş-Şia, c.2, s.221.
[11] -Vesail’üş-Şia, c.2, s.475
[12]-Vesail’üş-Şia, c.2, s.485.
[13]-Vesail’üş-Şia, c.2, s.221.
[14]-Vesail’üş-Şia, c.2, s.475.
[15] -Vesail’üş-Şia, c.2, s.222.
[16]- Vesail’üş-Şia, c.2, s.222.
