Acaba Yahudiler de Uzeyr'i Allah'ın Oğlu mu Kabul Etmektedirler
Ayetullah Cafer Subhani
Kur'an ayetlerinden istifade edildiği üzere Yahudilere göre Uzeyr, Hıristiyanlara göre Mesih gibi Allah'ın oğlu sayılmaktadır. Bu evlatlıktan maksat nedir?
Cevap:
Uzeyr Yahudi dilindeki Uzra'dır. Tarihte şöyle yer almıştır: "Babil komutanı Buht'un-Nassar, Filistin'i fethetti ve Yahudi tapınağını yıktı. Yahudilerin kitaplarını yaktı, büyük şahsiyetlerini öldürdü, kadın, çocuk ve yaşlılarını esir ederek Babil'e gönderdi. Bu grup yaklaşık bir asır orada kaldılar.
Kuroş, milattan 457 yıl önce Babil'i fethetti, Yahudi esirlerini özgür kıldı, onların kendi ülkelerine dönmesine ve Tevrat'ı yeniden yazmalarına izin verdi. Bu esnada Uzra, Tevrat'ı ezberinden yazdı. Bu sebepten dolayı Yahudiler arasında İbnullah (Allah'ın oğlu) olarak adlandırıldı. Kur'an-ı Kerim bu hakikati aşağıdaki ayette şöyle beyan etmektedir:
"Onlar Allah'ı bırakıp hahamlarını, rahiplerini ve Meryem oğlu Mesih'i de Rabler edindiler. Oysa tek ilahtan başkasına ibadet etmemekle emrolunmuşlardı. Ondan başka ilah yoktur. Allah, koştukları eşlerden münezzehtir."
Bazı kimseler Mesih'in Uzeyr'e atfedilmesinden şu sonucu çıkarmaktadırlar ki Yahudilere göre Uzeyr'in evlatlığı, Mesih'in evlatlığı ve uluhiyeti gibidir. Onlara göre uluhiyetten bir parça da Uzeyr'de tecelli etmiştir. Bu esas üzere kutsal din adamları arasında Uzeyr de mabudlardan biri sayılmıştı.
Ama diğer bazı kanıtlara göre Uzeyr'in evlatlığı teşrifi ve mecazi bir anlam ifade etmektedir. Ona evlatlık isnadı kendisine karşı duydukları saygı ve yüceltme maksadıyladır. Nitekim Yahudiler ve Hıristiyanlar kendi milletlerini de Ebnaullah (Allah'ın oğulları) saymaktadırlar. Kur'an bu konuda şöyle buyurmaktadır.
"Yahûdiler ve Hıristiyanlar, "Biz Allah'ın oğulları ve sevgilileriyiz" dediler. Öyleyse günahlarınızdan ötürü size niçin azâp ediyor? Bilakis siz O'nun yarattığı in-sanlarsınız" de. Allah dilediğini bağışlar, dilediğine azâp eder. Göklerin, yerin ve ikisinin arasındakilerin egemenliği Allah'ındır ve dönüş O'nadır."
Bu esas üzere Uzeyr'in İbnullah oluşu da mecazi ve teşrifi bir boyuta sahiptir. Eğer Mesih'in Hıristiyanlar nezdinde gerçek anlamda Allah'ın oğlu oluşu hakkında bir takım deliller olmasaydı, onun hakkında da bu tür ihtimaller verilebilirdi.
Bu izafenin (isnadın) teşrifi ve mecazi bir isnat olduğunun apaçık bir delili de aşağıdaki
ayette rahip ve ruhbanların rububiyetinden söz edilince Hz. Mesih'in adının da zikredilmesidir. Ama dikkat edileceği gibi, burada Uzeyr'den bahsedilmemiştir. Söz konusu ayet şudur: "Onlar Allah'ı bırakıp hahamlarını, rahiplerini ve Meryem oğlu Mesih'i de Rabler edindiler. Oysa tek ilahtan başkasına ibadet etmemekle emrolunmuşlardı. Ondan başka ilah yoktur. Allah, koştukları eşlerden münezzehtir."
Eğer Yahudilerin Uzeyr hakkındaki inancı, Uluhiyet olsaydı, bu ayette de Uzeyr'in adının anılması gerekirdi.
