- İnsan suresi (Arapça: سورة الإنسان), Kur’an-ı Kerim’in Medine’de nazil olan surelerinden olup, Mushaf’taki resmi sırası itibarıyla 76., iniş tertibine göre ise Kur’an’ın 96. suresidir. Bu sureye, birinci ve ikinci ayette “insan” kelimesinin kullanılmasından dolayı İnsan suresi adı verilmiştir. Şia ve Ehlisünnetmüfessirlerinin görüşüne göre ayette geçen, nezirlerini yerine getiren, kendi yemekleriniiftar vaktinde üç gün boyunca yoksula, yetime ve esire yediren (bağışlayan) “Ebrar”dan (iyiler ve iyi amelliler) kastın Hz. Ali (a.s), Hz. Fatıma Zehra (s.a), İmam Hasan (a.s), İmam Hüseyin (a.s) ve hizmetkarları “Fizze”dir.
İsimleri
İnsan suresine, birinci ve ikinci ayetinde “insan” kelimesinin kullanılmasından ve bu surenin ana temasının insan olmasından dolayı bu ad verilmiştir. Ayrıca “Hel Eta” kelimesiyle başladığından dolayı bu sureye “Hel Eta” suresi de denmiştir. Bu surenin üçüncü ismi yine ilk ayette geçen “Dehr”dir ve dördüncü ismi ise beşinci ayette zikredilen “Ebrar”dır. Bu surenin 18 ayetinde yani 22. ayete kadar “ebrar”ı (iyileri) tanıtarak onların özelliklerini beyan etmektedir ve bu surenin yarıdan çoğunda da onların konu ve hallerinin şerhine yer verilmiştir.
Özellikleri
İnsan suresi ayet sayısı hakkındaki ortak görüşe göre 31 ayet, 243 kelime ve 1089 harften ibarettir. Medine’de nazil olan bu sure Mushaf’taki resmi sırası itibarıyla 76., iniş tertibine göre ise Kur’an’ın 96. suresidir. Lafız ve hacim bakımından “Mufassal” surelerden; yaniKur’an’ı Kerim’in kısa surelerinden olup, 29. cüzün dördüncü hizbinin ortalarında yer almaktadır.
Konuları
Şia ve Ehlisünnet müfessirlerinin görüşüne göre ayette geçen, nezirlerini yerine getiren, kendi yemeklerini iftar vaktinde üç gün boyunca yoksula, yetime ve esire yediren (bağışlayan) “Ebrar”dan (iyiler ve iyi amelliler) kastın Hz. Ali (a.s), Hz. Zehra (s.a), İmam Hasan (a.s), İmam Hüseyin (a.s) ve hizmetkarları “Fizze”dir.
İnsan suresi, insanın yaratılışı, genel imtihan ve insanın özgür iradeyle seçme hakkının olduğunu belirtmekle başlamakta ve Allah’ın rahmetine nail olan insanlar ve Allah’ın gazap ve azabına nail olan insanlar olmak üzere insanların iki kısma ayrılmasıyla son bulmaktadır.[1]
Kaynakça
Yukarı git↑ Danişnamei Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1260.
Bibliyografi
Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladivend, Tahran, Daru’l Kur’anu’l Kerim, k. 1418/ m. 1376.
Danişnamei Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, ş. 1377.
