|
Əgər elmin bünövrəsi şərqdə qoyulubsa, bəs, nədən bugünkü şərq iqtisadi və texnoloji baxımdan Qərbdən geridə qalır və çoxları tərəfindən də bu, müsəlmançılıqla əlaqələndirilir?
Məlumdur ki, elm, mədəniyyəti və texnologiya şərqdən başlanıb və elmin təməlini də elə müsəlmanlar qoymuşlar “Ey Mühəmməd! İnsanı laxtalanmış qandan yaradan Allahın adı ilə oxu! Qələmlə yazmağı öyrədən, insana bilmədiyi şeylərdən xəbər verən Rəbbin ən böyük kərəm sahibidir!” – deyə, xitab etmiş uca Allahın bəşəriyyətə ilk buyurduğu elm olmuşdur.
Islama görə, fəzilət üç şeydə qərar tutub: TƏQVA, CİHAD, ELM. Elmin fəzilətinə, alimin cahildən üstünlüyünə işarə edən Quran ayələrindən savayı Peyğəmbərlərimizdən bir çox hədislər də gəlmişdir:
“Ya elm öyrən, ya öyrət, ya elm öyrədənləri dinlə, ya elm əhlini sev. Bunlardan başqa yana getsən, özünü məhv etmiş olarsan”.
“Elm öyrənmək kişili-qadınlı, bütün müsəlmanların borcudur”.
“Mən elmin şəhəriyəm, Əli (ə) isə bu şəhərin qapısıdır” və s.
Imamlarımızın da həyatı ilə tanış olduqda, onların elm və mədəniyyət sahəsində xüsusi diqqət göstərdiklərinin şahidi olursan. Xüsusilə, İmam Baqir (ə) və İmam Sadiq (ə) dövründə ictimai-siyasi şərait əlverişli olmuş və İmam Sadiq (ə) məktəbinin şagirdlərinin sayı dörd minə çatmışdı. Bu məktəbdə Hişam ibn Həkəm, Mühəmməd ibn Müslim, Əban ibn Təğlib, Hişam ibn Salim, Mömin Ət-Taq Müfəzzəl ibn Ömər, Cabir ibn Həyyam kimi görkəmli elm xadimləri yetişmişdi. Misal üçün, Hişam ibn Həkəm dəqiq təbiət elimləri üzrə 31 cild, Cabir ibn Həyyan o dövrdə geniş yayılmış kimya sahəsində 200 cilddən artıq kitab yazmış, buna görə də “kimyanın atası” ləqəbini almışdı. Cabirin kitabları orta əsrlərdə Avropanın bir çox dillərinə tərcümə edilmişdir.
Tibb elmində kimyadan istifadə olunması müsəlman alimlərinin sayəsində mümkün oldu. Bu gün istifadə etdiyimiz kafur, distillə edilmiş su, məlhəm və dərmanların çoxu ərəblərin mirasından nümunələrdir. Sənayedə böyük faydaları olan barıt, pambıqdan kağız istehsalı texnologiyası, kətan, bez emalı da onlara aiddir.
Fizika, mexanika və astronomiya sahəsində müsəlmanların istifadə etdikləri cihazlar deməyə əsas verir ki, elmin bu sahələrində də müsəlman alimləri irəlidə olmuşlar.
Riyaziyyat sahəsində rəqəmlər və sayların şərqdə icad olunub, sonra qərbə getdiyi məlumdur. Loqarifm, alqoritm Mühəmməb ibn Musa əl-Xarəzminin ixtirası və adı da “Əl-Xarəzmi”nin təhrif olunmuş formasıdır.
Kubun hesablanması da bir çox cəbr məsələlərinin qurucusu Məhəmməd ibn Kərəciyə aiddir. Bir çox həndəsi qanunlar, Ay və Günəş tutulmalarının hesablanması, hidrostastika, memarlıq, körpü qayırma, yol və kanal çəkmə, hündür binaların inşası və s. şərqlilərə, xüsusilə, müsəlmanlara aiddir.
Bu və ya sadalamağı unutduğum digər elm sahələrinin tarixinə diqqət etdikdə, istər-istəməz, qarşıya belə bir sual çıxır: Əgər elmin bünövrəsi şərqdə qoyulubsa, bəs, nədən bugünkü şərq iqtisadi və texnoloji baxımdan qərbdən geridə qalır və çoxları tərəfindən də bu, müsəlmançılıqla əlaqələndirilir?
Bu sualın cavabını İslam düşmənlərinin tarixən müsəlmanların vəhdətini və güc-qüdrətini sarsıtmağa yönəltdikləri hərbi müdaxilə, ideoloji fəaliyyət və planlarında və İslam dünyasında baş vermiş firqələşmə və bu firqələr arasındakı çəkişmələrdə axtarmaq düzgün olardı.
Son 100 ildə biz müsəlmanların başına gətirilən oyunları təhlil etdikdə, məlum olur ki, düşmənlər bizi iqtisadi və siyasi cəhətdən zəiflətmək üçün əvvəlcə İslamdan, insani dəyərlərdən ayırmış, məhv olunması mümkün olan ənənələrimizi məhv etmiş, mümkün olmayanlarını isə təhrif etmiş, unutdurmuş və yayındırmışlar. Müstəmləkəçiliyin düşməni olan, panislamizm və sonradan isə fundementalizm adlandıraraq qorxduqları mübariz İslamı həyat cəhətindən silmək üçün çox hiylələrə əl atmış və onun mübarizə ruhunu söndürüb ölü, zərərsiz bir dinə çevirmək üçün “din siyasətdən ayrıdır” fikrini ortaya atmış və təəssüf ki, çox şeyə də nail olmuşlar. Öz xeyirlərinə olmadığı üçün müsəlmanları Allaha, Peyğəmbərə və ümmətçilik Əbu Əli ibn Sina: “Bəşəriyyətin peyğəbərlərə, din mübəlliğlərinə və ideologiyaya olan ehtiyacı onun qaş tüklərinə və ayaqda olan çökək lərə ehtiyacından daha çoxdur”.
pirinsiplərinə olan bağlılıqdan ayırmaqla diqqətlərini millət sevgisi, irq sevgisi kimi aldadıcı amillərə yönəltmişlər.
XIX əsrdən qərb imperializminin bəzi zəif dövlətləri talan etmək məqsədilə həyata keçirdiyi təcavüzkar və mənfur siyasət olan nasionalizm XX əsrdə İslam dünyasına yeridilmişdir.
Türk, ərəb, fars müsəlmanlarından təşəkkül tapmış qüdrətli Osmanlı imperiyasının Yaxın Şərqdə müstəmləkəçi qərbə maneçilik törətdiyindən, məhz millətçilik fəsadı ilə parçalanıb süqut etdiyini yadımıza salaq. Bu millətlərin birinin digərindən üstün olması iddiasını qaldırmaqla, onların qardaşlıq bağlarını qırmış, gələcəkdə özlərinin qəsbkar planlarının icrası üçüm zəmin yaratmışdılar.
“Parçala, hökm sür!” siyasətinin icrasında düşmənlərimizin yerli, qərbə rəğbətli, dinsizləşdirilmiş ziyanlarından istifadə etməklə öz silahımızı öz üstümüzə çəkmişlər. Dinsiz ziyalı isə mövcud olduğu cəmiyyət üçün böyük təhlükədir.
Ötən əsrin əvvəllərində Azərbaycanda ziyalı təbəqə kütləvi şəkildə repressiyaya məruz qaldı. Xalqın dinini, tarixini, mədəniyyətini adət-ənənələrini bilən insanların kökü kəsildi. Nəticədə cəmiyyətdə yaranan mənəvi boşluqdan düşmənlər bizi məhv etmək üçün istifadə etməyə çalışdılar. Əvəzində yetişdirdikləri ateist ziyalı təbəqəsi vasitəsilə məqsədlərinə çatmaq istədilər. Materialist ideilogiya isə insani meyarları nəzərə almadığından, çox yaşaya bilmədi. Əsrin sonunadək ideal cəmiyyət quruculuğu xülyası ilə yaşayan kommunist təfəkkürlü ziyanların qalıqları bir şeyə nail ola bilmədiklərindən bu gün qurtuluşu qərbə inteqrasiyada görürlər. Bu gün İslami dəyərlərə qayıdışın zəruliliyindən çox danışılsa da, öz dinini öyrənən və təbliğ edən ziyalılara az rast gəlinir.
Səni talamaqdan, yerüstü, yeraltı sərvətlərinə sahib çıxıb, üzərində hegamonluqdan başqa niyyəti olmayan şeytani qüvvələrdən nicat gözləyən sadəlövh, ziyasız ziyalı! Üzünü qərbə yox, maddi və mənəvi rifahın üçün ilahi proqram olan İslama tut, Onu öyrən! Bəs olmadımı Ondan uzaq düşdüyümüz üçün başımıza gələnlər?! Gör, sənin bəyənmədiyin dinin haqqında rəğbət bəslədiyin Höte nə deyir:
Höte: “Heç kim Həzrət Mühəmmədin (s) prinsiplərindən daha irəli bir addım ata bilməyəcək. Avropaya nəsib olan uğurlara baxmayaraq, bizim qoyduğumuz bütün qanunlarımız İslam mədəniyyətinə nisbətdə aşağıdır. Biz. Avropa millətləri mədəni imkanlarımıza baxmayaraq, Həzrət Mühəmmədin (s) son pilləsinə çatmış olduğu nərdivanın hələ ilk pilləsindəyik. Şübhə yox ki, heç kim bu yarışda onu keçə bilməyəcəkdir”.
“Heç kim Həzərt Mühəmmədin (s) prinsiplərindən daha irəli bir addım ata bilməyəcək. Avropaya nəsib olan uğurlara baxmayaraq, buzim qoyduğumuz bütün qanunlarımız İslam mədəniyyətinə nisbətdə aşağıdır. Biz Avropa millətləri mədəni imkanlarımıza baxmayaraq, Həzərt Mühəmmədin (s) son pilləsinə çatmış olduğu nərdivanın hələ ilk pillə sindəyik. Şübhə yox ki, heç kim bu yarışda onu keçə bilməyəcəkdir”.
Əbu Əli ibn Sina özünün “Nicat” adlı kitabında bəşəriyyətin ilahi dinə olan ehtiyacını belə izah edir: “Bəşəriyyətin peyğəmbərlərə, din mübəlliğlərinə və ideologiyaya olan ehtiyacı onun qaş tüklərinə və ayaqda olan çökəklərə ehtiyacından daha çoxdur”.
Yəni insanları yaşayışı üçün lazımlı ən cüzi ehtiyaclar belə təmin olunduğu halda, şübhəsiz ki, onların həyati məsələləri unudula bilməz.
Demokratik adlandırdığımız bugünkü qərb imperializminin sütunlarının tarixən zəif xalqları məruz qoyduqları zülm, qarət və təcavüzlərə dayandığını unutmusunuzmu? Bəs, dünyanın müxtəlif nöqtələrində müsəlman qardaşlarımızın başına aşdıqları oyunlardan da xəbəriniz yoxdurmu? Özünü müsəlman sayan şəxs bunlara biganə qala bilməz.
Hər bir müsəlmana məlumdur ki, İslam dünyasının bugünkü mənzərəsini yaradan subyektiv səbəb onun daxilində mövcud olan firqələşmə problemidir. Bu problem peyğəmbərin vəfatından sonra üzə çıxmış, hakimiyyət, şəri məsələlər, imamət və s. məsələlərdə özünü göstərmişdir.
Peyğəmbərdən sonra hakimiyyət öz həqiqi sahiblərinə çatmadığından İslamın yayındırılması baş verdi.
Hər bir həqiqi müsəlman bilir ki, Əməvi və Abbasi xəlifələrinin islamı, Peyğəmbərimizin gətirdiyi, təbliğ etdiyi İslam yox, hakimiyyət üçün bir alət olmuşdur. Cəhalət, mövhumat, fanatizm, dinə zidd bidətlər onlardan qalma mirasdır. Öz şəxsi mənafelərini hər şeydən üstün tutan həmin xəlifələrin dövründə yaşanmış tarixi ixtilaf və çəkişmələrin İslamın zəifləməsində və onun həqiqi simasının pərdələnməsində düşmənlərimizində az rolu olmamışdır.
Bu tarixi həqiqətlərdən dərs alaraq Allahın biz müsəlmanlara “Allah və Onun Rəsuluna itaət edin. Bir-birinizlə çəkişməyin, yoxsa zəifləyər və gücdən düşərsiniz. Səbr edin, çünki Allah səbr edənlərlədir” xəbərdarlığını ciddi qəbul edərək, şeytanın bizə həm xaricdən, həm də daxildən etdiyi müdaxilələrinə qarşı sayıqlığımızı itirməməliyik. Bunu etməsək, yazıqlar olsun bizə!
Salampress qəzeti - Moskva
|
