Kumeyl duasının şərhi
Hüseyn Ənsariyan
Allah-Taala öz misilsiz rəhmət və lütfü ilə belə müəyyənləşdirmişdir ki, insanı müəyyən bir müddət dünyanın müəyyən bir guşəsində yerləşdirib onu təbiətin min bir ne`məti ilə bəhrələndirsin. Beləcə müxtəlif bitkilər, meyvələr onun ixtiyarına verildi, süfrəsi halal ətlərlə dada gəldi, yaşayışı zəruri vasitələrlə tə`min edildi. Bütün bu ne`mətlərin fövqündə insanı doğru yola yönəldən əql və düşüncə ne`məti durur. İnsan məhz əql yolu ilə Allah qarşısındakı vəzifələrini tanıyıb, bu vəzifələrə əməl edir. İnsan əql ne`məti vasitəsilə dünyanın müvəqqətiliyini anlayıb axirət həyatına üstünlük verir. İnsan bütün maddi və mə`nəvi ne`mətlər haqqında diqqətlə düşünə bilsə anlayar ki, Allahın «rəhimiyyə rəhməti» zahir və batini, qeyb və aşkarı, yeri və göyləri bürümüşdür. Hər bir ne`mət haqqında dərin mütaliədən sonra insan hiss edir ki, geniş ilahi məhəbbət ağuşundadır. Məhz bu zaman insan mə`rifət çırağının işığında imanın köməyi ilə dosta doğru hərəkətə başlayır. Eşq yoluna çıxmış insan bütün varlığı, könlü, cismi ilə Allahın hüzurunu hiss edib, təvazökarlıqla ibadətə məşğul olur.
Deyirəm ki, paksan, yoxdur şərikin,
Getmərəm ardınca başqa məlikin.
Yalnız dərgahında gəzərəm işıq,
Tovhid sarayına Sənsən yaraşıq.
Kərimsən, Həkimsən, Rəhimsən Allah,
Böyüklərdən böyük, Əzimsən Allah.
Ehtiyacdan, dərddən-qəmdən uzaqsan,
Hər zaman, hər yerdə varsan, oyaqsan.
Acizdir vəsfində ən iti qələm,
Oxşarsız, misilsiz, yeganəsən Sən.
İzzət də cəlal da, yəqin də Səndə
Ruh olmasa, nə var bu boş bədəndə?!
Gizlini, aşkarı bilməz özgəsi,
Həmd edir içimdə ruhumun səsi.
Görməkdə bilməkdə yoxdur oxşarın,
Sənsən düzümçüsü bağlı məzarın.
Çarəsiz dil-dodaq sitayişində
Yol birdir dünyanın keşməkeşində.
İnsan doğru yol və ilahi hidayəti seçməklə vəzifəsinə və halal-harama əməl etməklə Qur`ani-Kərimin buyurduğuna əsasən, çox böyük bir mükafata, rəhmətə çatır və Behiştə nail olur.
