در آثار اسلامى و معارف الهى آمده كه روز عرفه روزى است كه حضرت حق بندگانش را به عبادت و طاعت خوانده، و در اين روز سفره جود و احسانش را براى آنان گسترده، و براى شيطان رجيم در اين روز خوار و حقيرتر و راندهتر و خشمناكترين اوقات خواهد بود.
روايت شده كه حضرت زينالعابدين (عليه السلام) در اين روز سائلى را ديدند دست گدايى به سوى مردم دراز كرده، به او فرمود: واى بر تو! آيا در چنين موقعيتى از غير خدا سؤال مىكنى و حال اينكه اميد مىرود در اين روز فضل الهى شامل حال اطفال در رحم شود و آنان به سعادت برسند؟!
براى اين روز اعمال بسيار مهمى در كتب ادعيه آمده كه به جا آوردنش ثواب عظيم و بهره وافى دارد.
از جمله اعمال اين روز دعاى عرفه حضرت سيدالشّهداء (عليه السلام) و دعاى عرفه حضرت زينالعابدين (عليه السلام) فرزند با كرامت آن حضرت است.
در بررسى دعاى عرفه حضرت سجّاد (عليه السلام) به اين نتيجه رسيدم كه امام در دعاى عرفه خود عناوين زير را مورد توجّه قرار دادهاند:
1- توحيد و اسما و صفات حق و حمد و سپاس پروردگار
2- دعاى به حضرت ختمى مرتبت
3- دعاى به امام معصوم
4- دعاى به پيروان معصوم
5- گناه و گناهكارى
6- درخواست عفو و بخشش از حضرت حق
7- راه توبه و بازگشت
8- شيطان و اغواگرى او
9- مرگ و دورنمايى از قيامت
10- مكارم اخلاق و سيّئات نفسى
تمام اين عناوين در دعاهاى قبل توضيح داده شده است. لذا به شرحى مختصر همراه با ترجمه اكتفا مىكنم.
______________________________
(1)- من لايحضره الفقيه: 2/ 211، حديث 2182؛ وسائل الشيعة: 13/ 555، باب 21، حديث 18431.