mam Cevad (a.s.)"ın yaşam tarihi hakkında geniş bir bilgiye sahip değiliz. Çünkü halifeler, muhaliflerinin faaliyetlerinden emandâ olmak ve korunmak için siyasi kısıtlamalar getirerek daima masum imamlar hakkındaki haberlerin yayılmasına engel oluyorlardı, buna ek olarak da İmam Cevad (a.s.)"ın ömrü de fazla sürmediğinden onunla ilgili göz doldurucu haber ve bilgiler elde edilemez.
Şunu biliyoruz ki İmam Rıza (a.s.) Tus"a götürüldüğünde ailesinden hiçbir kimseyi beraberinde götürmedi ve Tus"da yalnız olarak yaşadı. Ancak İmam Rıza (a.s.) Tus"da olduğu süre zarfında İmam Cevad (a.s.)"ın, babasıyla görüşmek amacıyla buraya gelip gelmediği hususunda, sadece İbn-i Funduk "Beyhak Tarihi"nde O hazretin 202 yılında Tus"a geldiğini ve babasıyla mülakat ettiğini yazmıştır. İbn-i Funduk"un bu husustaki yazısının metni şöyledir:
"Lakabı Takiy olan Muhammed b. Ali b. Musa er"Rıza (a.s.) 202 yılında -Damegan yolu o zaman yürünecek bir yol olmadığından ve yenilikte yürünür hale getirildiğinden- Tabes Mesina yolunu seçerek denizden geçti ve Beyhak bölgesine geldi, Şeştmed köyünde indi ve oradan da babası Ali b. Musa er"Rıza (a.s.)ın ziyaretine gitti."[1]
Bu haber diğer kaynaklarda mevcut değildir Ve İmam Rıza (a.s.)"ın şehadetiyle ilgili rivayetlerden, İmam şehid olduğunda İmam Cevad (a.s.)"ın Medine"de bulunduğu ve sadece babasına gusul etmek ve namazını kılmak için Tus"a geldiği anlaşılmaktadır. Fakat bundan önce bir defa Tus"a gitmiş olması da muhtemeldir. Mezkur rivayete dikkat edildiğinde İbn-i Funduk"un, bu rivayeti Hakim-i Nişaburi"nin Nişabur tarihinden almış olduğu ihtimali akla gelmektedir.
İmam Rıza (a.s.)"ın şahadetinden sonra 204 yılında Memun Bağdat"a döndüğünde İmam"dan taraf rahata kavuşmuştu ancak, şunu da biliyordu ki, şialar İmam Rıza (a.s.)"dan sonra İmam Cevad (a.s.)"in imametini kabul edecekler, böylece de tehlike yine mevcut olacak ve olduğu gibi yerinde kalacaktı.
O İmam Kazım (a.s.)"ı babası tarafından kontrol etme -ki O"nu Bağdat"a getirip zindana atmıştı- siyasetini unutmamış ve bu siyasetten ilham alarak, aynı şeyi İmam Rıza (a.s.) hakkında da uyguladı ancak, bu defa öyle bir aldatmaca plan yaptı ki zahirde zindan meselesi yoktu ve hatta İmam"a ilgi duyduğunu ve O"nu sevdiğini başkalarına göstermeye çalıştı. Ve şimdi de İmam Cevad (a.s.)"ı kontrol etme sırası gelmişti.
Şöyle ki; Memun kendi kızını İmam Cevad (a.s.) ile evlendirecek, O"nu kendine damat edecek ve böylelikle İmam"ı gözaltında tutacak ve hedefine ulaşmış olacaktı.
[1] ) Beyhak Tarihi, s: 46.
