Kumeyl duasının şərhi
Hüseyn Ənsariyan
Müxtəlif həşəratların, quru və dəniz heyvanlarının, quşların və sürünənlərin nə qədər faydalı olduğu tam mə`nada yalnız Allah-Taalaya mə`lumdur. Bu vücudların həyatın davamına müsbət tə`sirinin əsas səbəbi onların hər birinə hakim olan ilahi rəhmətdir.
Təbiət aləmində bitki və ağacların tozlanması ilə məşğul olan həşəratlar vardır. Ağaclar da insanlar kimi iki cinsə malikdir. Əgər erkək və dişi ağaclar arasında tozlanma getməsə heç bir meyvə gözləməyə dəyməz. Uyğun tozlanma prosesini həyata keçirən həşəratlar mövcuddur. Bu kiçik varlıqlar öz işlərini böyük ustalıqla yerinə yetirirlər. Maraqlı nöqtələrdən biri budur ki, bu həşəratlar armudun tozunu alma tozu, almanın tozunu heyva tozu ilə görüşdürmür. Ağaclar da bu həşəratları öz çiçəklərinin şirəsi ilə mükafatlandırırlar.
İri və xırda buynuzlu heyvanların xüsusiyyətlərinə nəzər salaq. Təbiətşünas alimlər deyirlər ki, təbiətdə hər bir şey mövcudların ehtiyacı qədərincədir. Əksər məməlilərin döşü sinəsindədir. Süd yığılan döşlərin bu nahiyədə yerləşməsi balaların qidalanması üçün daha münasibdir. Amma inək və qoyunlarda döş elə yerləşmişdir ki, bu döşdəki südü insanlar da rahat sağa bilirlər. Əgər başqa məməlilərdə yalnız balaların ehtiyacı qədərində süd olursa, inək və qoyundakı süd insana da çatır. İnsanların təkamülü üçün zəruri olan südlə bu sayaq tə`minat Allah-Taalanın rəhmət və lütfünün təzahürü deyilmi?
Qoyunun bütün üzvləri insan üçün çox faydalıdır. Onun yunu, əti, südü daim insanın ixtiyarındadır. Allah-Taala öz qüdrəti ilə bir heyvanda neçə növ xeyir qoymuşdur.
Bal arısına nəzər salaq. Nəbatat alimləri bildirirlər ki, bütün çiçəklərdə yalnız günün müəyyən bir vaxtında üç saat müddətində şirə olur. Bə`zi çiçəklər sübh erkən, bə`ziləri günorta, bə`ziləri isə günortadan sonra şirə verir. Bal arısı çiçəkləri çox yaxşı tanıyır. O hansı çiçəyin nə vaxt şirə verdiyini bildiyindən yalnız həmin vaxt çiçəyə yaxınlaşır. Bal arısı çiçəkdən çəkdiyi şirəni bütün dünya ne`mətlərinin fövqündə dayanan, çürüməyən bala çevirir. “Nəhl” surəsinin 69- cu ayəsində buyurulur: “Onda insanlar üçün şəfa vardır.” Bal arısının əsrarəngiz həyatı haqqında cildlərlə kitablar yazılmışdır. Bəli, Allahın rəhməti “hər şeyi” bürümüşdür.
