اداى مناسك حج بر هر مسلمانى كه توانانى آنرا دارد، واجب است، اما مقامات چين، ايغورى ها را از داشتن گذرنامه نيز محروم كرده اند.همچنین داشتن قران كريم بدون مجوز رسمى دولت ممنوع است، و مقامات آن را به مثابه ى قاچاق تلقى مى كنند.
از رسانه های خارجی : براساس گزارش رسانه های خارجی روز جمعه 10/7/2009، مقامات چين براى جلوگيرى از اقامه نماز جمعه از سوى مسلمانان، دستور بستن كليه مساجد را در شهر اورومچى در ايالت سین کیانگ واقع در غرب اين كشور را صادر كرده اند.نيروهاى ضد شورش در چين، دست كم 6 نفر را زمانى در نواحى ايالت سین کیانگ بازداشت كردند كه شمارى از مسلمانان ايغورى پس از اداى نماز جمعه در برخى شهرك هاى دور اين ايالت دست به تظاهرات اعتراض آميز زدند.
گفته شده، در حالى كه صدها نفر از مليت ايغور در نزديكى "مسجد سفيد" تجمع كرده بودند، نيروهاى ضد شورش با اسلحه گرم خود سوار بر خودروهاى ضد گلوله در اطراف جاده ها مستقر شدند و خيابانهاى منتهى به مسجد را بر روى نماز گذاران بستند.مسجد "عيدگاه" در كشغر كه از 500 سال بدين سو به عنوان بزرگترين مسجد براى مسلمانان اين ايالت بشمار مى آيد، طى هفته جارى مانند ديگر مساجد در اين ايالت همچنان بسته ماند.ناآرامى ها در شهر اورومچى در پى درگيرى هاى اخير كه روز يكنشبه بين ملیت چینی تبار "هان" و ايغورى هاى مسلمان ترك زبان روى داد، همچنان ادامه دارد.اکثریت یغورهای ایالت وسيع ترکستان شرقی که دولت مرکزی چین نام آن را به سین کیانگ تغییر داده است پکن را متهم می کنند تلاش دارد از طریق تشویق ملیت چینی تبار "هان" به مهاجرت به "سین کیانگ" ساختار جمعیت ترک ها را به نفع چینی ها تغییر دهد.يك بازرگان 30 ساله ايغورى كه از ساكنان اورومچى است و از ذكر نامش خوددارى كرد گفت: "آنها (نيروهاى دولتى) ما را سركوب مى كنند، ولى آنها مى دانند كه كنترل بر ما مسلمانان امكان ندارد، چون ما از مرگ نمى ترسيم".وى افزود، اداى مناسك حج بر هر مسلمانى كه توانانى آنرا دارد، واجب است، اما مقامات چين، ايغورى ها را از داشتن گذرنامه نيز محروم كرده اند.به گفته ى وى داشتن قران كريم بدون مجوز رسمى دولت ممنوع است، و مقامات آن را به مثابه ى قاچاق تلقى مى كنند. كه صاحبش طبق قانون بازادشت مى شود.گفته مى شود، ايغوريهاى كه سن شان كمتر از 18 سال است اجازه ى ورود به مساجد را ندارند.
در همين حال، مقامات دولتى چين مى گويند، شهروندان چينى از حقوق مذهبى خود كاملا برخوردار هستند.از سوی دیگر کنفرانس کشورهای اسلامی با انتشار بیانیه ای نسبت به رویدادهای اخیر شهر اورمچى ابراز نگرانی کرد ودبیر کل این سازمان از دولت چین خواست تا در اسرع وقت به بررسی شفاف وبیطرفانه ی دربارهی حوادث اخیر پرداخته مسببین آن را محاکمه کند وبا اتخاذ کلیه ی اقدامات لازم مانع تکرار چنین حوادثی شود . از سوى ديگر چین دوباره خانم ربیعه قدیر را، یکی از رهبران مخالف دولت مرکزی چین که برای دفاع از حقوق قومی ملت ترک تبار یغور مبارزه می کند، به سازماندهی شورش ها در سین کیانگ متهم کرد.خانم ربيعه قدير كه در آمريكا به سر مى برد، اتهامات پکن به وی مبنی بر تحریک آشوب ها را به شدت رد کرد. وى اعلام داشت اطلاعاتی را که پکن درباره ی کشف ودستگیری هسته های تروریستی در این ایالت منتشر کرده بی اساس است.
تا كنون صدها تن از مسلمانان ترک تبار یغور در درگیری با نیروهای پلیس و مهاجران چینی تبار"هان" کشته و بیش از هزار تن دیگر زخمی شدند
منبع : مذهب نیوز
