نفق به معناى خلأ و شكاف است، و براين اساس منافق كه از نظر ادبى اسم فاعل است به معناى انسانى است كه در ظاهر متظاهر به اسلام و ايمان و در باطن خالى از اسلام و ايمان است، و كارش در ميان امت اسلام از باب حسد و كينه و غرور و كبر اين است كه با فتنهگرى و وسوسه و شيطنت و خدعهگرى و تبليغ فرهنگ مخرّب خود در پوشش اسلام در مردم ايجاد خلأ فكرى و عقلى نمايد، و در وحدت و يكپارچگى امت ايجاد شكاف كند، و قدرت يك پارچه مردم را درهم بشكند و جاده را براى كنار زدن صالحان و به كرسى نشانيدن فاسدان صاف كند.
قرآن درباره جنايات اينان و تفرقه افكنى شان ميان امت، و ساختن پايگاه براى فاسدان در سوره توبه ميفرمايد: وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً وَ كُفْراً وَ تَفْرِيقاً بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ إِرْصاداً لِمَنْ حارَبَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ وَ لَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنا إِلَّا الْحُسْنى وَ اللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ :
منافقان كسانى هستند كه برپايه دوروئى و نفاق مسجد ساختند كه اين مسجد براى آسيب رسانيدن به جامعه اسلامى و ترويج كفر ميان آنان، و ايجاد تفرقه ميان اهل ايمان، و كمين گاهى براى گردآمدن كسانى است كه پيش از اين با خدا و پيامبرش جنگيدهاند، و براى پنهان داشتن نفاقشان سوگند سخت ميخورند كه با ساختن اين مسجد جز خوبى و خدمت قصدى ندارند، ولى خدا گواهى ميدهد كه بيترديد آنان دروغ ميگويند.
كتاب خدا در ابتداى سوره بقره پس از بيان اوصاف اهل تقوا، و توضيح كفر كافران، و زيانهائى كه از ناحيه كفر متوجه آنان است در سيزده آيه پى درپى به زندگى سراسر آلوده منافقان، و بيمارى شديد و بسيار خطرناك قلبشان، و كيفيت زندگى نحسشان ميپردازد. و اين كه اينان بر اثر قلب بيمارشان توجهى به نصايح دلسوزان و موعظه مشفقان ندارند، و به پيمان خطرناكشان با سردمداران نفاق و كفر و شياطين انسى بر ضد اهل ايمان پاى بندند، و نتيجه هولناك نفاقشان به خود آنان برميگردد، و حيات پر از آلودگى آنان جز پوچى و آثارى شوم و از كارافتادگى مشاعرشان چيزى نيست و اين كه حضرت حق بر عذابشان در دنيا و آخرت قدرت دارد.
منبع : پایگاه عرفان