زنجیر زنی و مسئله شرعی بودن آن

از سنتهاى عزادارى در ايران است،در پاكستان و هندوستان نيز اين شيوه از ديرباز رواج داشته است.مجموعه اى از حلقه هاى ريز متصل به هم كه به دسته اى چوبى يا فلزى وصل مى شود«زنجير»نام دارد و آن را در ايام عاشورا، بصورت دسته جمعى و درهياتهاى عزادارى،همراه با نوحه خوانى،بر پشت مى زنند و گاهى جاى آن كبود يامجروح مى شود.غالبا اين مراسم با سنج همراه است.

اين شيوه عزادارى كه اغلب همراه با خون آمدن از پشت زنجير زنان است،بويژه در برخى مناطق و ملتها كه تيغهايى هم به زنجيرها مى بستند،در گذشته چون در ديد برخى غير مسلمانان تاثير سوء داشت،برخى علما به حرمت زنجير زدن و قمه زدن و خون ازسر و پشت خويش جارى كردن فتوا دادند.

در مقابل آنان نيز علماى ديگرى در پاسخ به استفتاهاى مردم، حكم به جواز دادند.اين مساله،بارها در گذشته منشا كشمكشهاى مذهبى گشته است.از جمله آية الله سيد ابو الحسن اصفهانى فتوا به حرمت داد و سيدمحسن امين از او انتقاد كرد و اين مساله به مطبوعات و مجلات آن روزگار كشيده شد ⁽¹⁾ واز آن پس بازار استفتاء و افتاء داغ شد و مجموعه هايى نيز كه حاوى اين نظرات فقهى بود،منتشر گرديد.نظير آن سبت به قمه زنى هم در تاريخ معاصر وجود دارد.

پى نوشت:

1-موسوعة العتبات المقدسه،ج 8،ص 378(پاورقى).