سومین نشست از سلسله نشست‌های «ترجمهٔ متون مقدس؛ بایدها و نبایدها» برگزار شد.

موسسه علمی فرهنگی دارالعرفان الشیعی در سومین نشست از سلسله نشست‌های «ترجمة متون مقدس؛ بایدها و نبایدها»، این بار میزبان دکتر محمد مرادی قرآن پژوه و عضو هیات علمی دانشگاه بود. وی در آغاز از برگزارکنندگان چنین جلساتی تشکر کرد و افزود: چنین مَحمِلی را بسیار مغتنم و مفید می‌دانم چرا که در زمانه‌ای به سر می‌بریم که ارتباط با متون دینی به دلیل عملکرد ضعیف برخی مترجمان، از سوی مخاطبان رو به کاستی گذاشته است.
وی در ادامه گفت: من سخنانم را با چیستی متون دینی آغاز می‌کنم. برای پاسخ به این پرسش بایسته است ابعاد گوناگون متون دینی روشن شود. متن مقدس یا متن دینی لزوما مکتوب نیست چه بسا کتیبه‌ها، کاشی‌ها، نقش نگاره‌ها و بسیاری دیگر از آثار تاریخی و باستانی بجا مانده جزوی از متون دینی و مقدس بحساب آیند چراکه مارا در فهم و درک صحیح و بایسته‌ای از آن عصر و زمان خاص رهنمون می‌شوند. ولی در اینجا وقتی از متون دینی صحبت می‌کنم بر اثری مکتوب اشاره دارم بخصوص قرآن کریم. متن نیز بر هر چیز معناداری اشاره دارد که معنایی را القا می‌کند چه مکتوب باشد یا نباشد.
وی افزود: ما با دو دسته از متون دینی سروکار داریم: یکی متون معرفتی درجة یک که شامل کلام وحیانی و الهی است و دیگری متون دینی درجة دو که به کلام معصومان (ع) اشاره دارد. در متون درجة یک که مبنای بحث من هم هست، ما با کلام آفریدگار روبرو هستیم که می‌تواند به شکل وحی و الهام رخ داده باشد. متون معرفتی درجة یک دارای قالب و ساخت ویژه‌ای هستند که باید به آن توجه داشت. من به ترجمة مفهومی اعتقاد ندارم بلکه معتقدم ترجمه ترجمه است و با تفسیر و تاویل فرق دارد. ممکن است مترجمی برای بالا بردن درک و فهم خواننده از متن مقدس به ترجمه تفسیری روی آورد ولی باید بپإیرد که ترجمه نکرده است. 
وی با اشاره به تطورات تاریخی در ترجمه و تفسیر قرآن در خلال هزار سال، افزود: این نشان می‌دهد که مخاطبان قرآن از خواص به عوام تغییر پیدا کرده و همه اقشار بدنبال ارتباط و ادراک کلام آسمانی هستند. در تفسیر مفسر دنبال کشف معنا و از بین بردن نارسایی‌های متن مقدس است و در تاویل نیز که نوعی تفسیر بشمار می‌آید با این تفاوت که تلاش در جهت کسب مراد متن از لابلای متن مقدس است با بهره از قواعد لفظی و زبانشناختی ولی در ترجمه مترجم فقط در پی انتقال معناست از طریق تغییر زبان یک متن به زبان مقصد. 
وی در پایان افزود: مترجم تابع متن است و نباید تفسیرگونه بنویسد و حتی مترجم نویسنده هم نیست چرا که نویسنده بدنبال آنست که متنی پیراسته و روشن و مفهوم را برای مخاطب خود بجا بگذارد ولی مترجم متون دینی به نظر من نباید مخاطب محور باشد بلکه باید به متن وفادار باشد و آنچه برایش مهم است تغییر زبان است. بنابراین ترجمة واعظانه و تفسیرگونه و مفهومی، ترجمه محسوب نمی‌شود زیرا ترجمه ساختار و حریم خاص خود را دارد که مترجم بایستی خود را وفادار به حفة آن بداند.
گفتنی است که سلسله نشست‌های «ترجمة متون مقدس؛ بایدها و نبایدها» از اردیبهشت ماه 1403 به همت موسسة علمی فرهنگی دارالعرفان الشیعی آغاز گشته و بطور هفتگی با دعوت از اساتید و کارشناسان حوزه ترجمه، نشستی را برگزار می‌کند.