فراز 21 از دعای 20 ( درخواست بهترین ها از خدواند )

خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست، و بديها را به لطف خود از من برطرف كن، و مرا به نعمت خود بپروران، و به كرم خود اصلاح فرماى، و به احسان خود مداوا كن، و در سايه‌ى رحمتت جاى ده، و در خلعت خشنوديت بپوشان. و چون كارها بر من دشوار و درهم شود، به صوابترين آنها، و چون كردارها مشتبه گردد به پاكيزه‌ترين و نافعترين آنها، و چون مذاهب متناقض شود به پسنديده‌ترين آنها موفق ساز.

دردهاى ظاهرى و باطنى و درمان آن‌

تك تك موجودات آفريدگار، صنعت و ظهور تام حق و نمايشگر نظام احسن هستند؛ زيرا همه ساخته و پرداخته دست قدرت اويند و درد و درمان همه آفريده‌ها در طبيعت آن نهفته است.

تلخى‌هاى زندگى به ويژه امراض روحى و جسمى بى شمار است كه بروز آنها قابل پيش بينى نيست. مصلحت بشر گذشته از عافيت بدنى و مادى او در اين جهان، كسب يك سلسله از كمالات و فضيلت‌هايى است كه بايد در دنيا صورت بگيرد و انسان از اين مسير براى آينده خود آماده سازى مى‌كند.

اگر ما دستورهاى پروردگار را در همه زندگى خود حاكم كنيم و حق تعالى را بر اين امور شاهد بدانيم، بدون ترديد در تهذيب و درمان معنوى خود گام مؤثّرى برداشته‌ايم؛ زيرا اگر بين اوضاع تشريعى و تكوينى زندگى انسان هماهنگى و همخوانى صورت بگيرد، هيچ اتفاقى به ضرر او نخواهد بود، بلكه هر گونه حادثه‌اى يا بلايى به سود او در دنيا و آخرت تمام مى‌شود و آدمى چون از اسباب و حكمت امور خبر ندارد، پس براى او خير و بركت است.

امام صادق (عليه السلام) مى‌فرمايد:

قالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ: عَبْدِىَ الْمُؤْمِنَ لا أَصْرِفُهُ فى‌ شَىْ‌ءٍ إِلَّا جَعَلْتُهُ خَيْراً لَهُ.«1»

خداوند عزيز و بزرگ فرمود: بنده مؤمن! خود را به هيچ كارى واندارم مگر اين كه براى او خير قرار دهم.

بنابراين همه آزمايش‌ها و دردهاى جسمى و روانى، خيرى از سوى حق تعالى است كه انسان دچار انحراف‌هاى اخلاقى و گناهان بزرگ نشود.

حضرت على (عليه السلام) در باب تهذيب نفس مى‌فرمايد:

يَنْبَغى‌ أَنْ يَتَداوَى الْمَرْءُ مِنْ أَدْواءِ الدُّنْيا كَما يَتَداوَى ذُوالعِلَّةِ، وَ يَحْتَمِى مِنْ شَهَواتِها وَ لَذَّاتِها كَما يَحْتَمِى الْمَرِيضُ.«2»

سزاوار است كه مرد دردهاى دنياى خود را معالجه كند، همچنان كه بيماران دردهاى خود را درمان مى‌كنند و از خواهش‌ها وخوشى‌هاى دنيا پرهيز كند، همچنان كه بيمار پرهيز كند.

بنابراين امام سجّاد (عليه السلام) همگان را به شناخت درد و درمان دعوت مى‌فرمايد:

مَنْ لَمْ يَعْرِفْ دَاءُهَ أَفْسَدَهُ دَواءُهُ.«3»

هر كه درد خود را نشناسد؛ دوايش او را نابود سازد.

يعنى در اثر ناآشنايى با درد و درمان فطرى و طبيعى، درونى و ظاهرى به دنبال درد و علاج شيطانى يا حيوانى مى‌رود و نيازهاى خويش را با شهوات و مادّيات برآورده مى‌سازد و در پايان عمر هم مانند حيوانى كه در لجنزار دنيا و آلودگى‌هاى خود شناور زيسته است؛ زندگى را تمام مى‌كند.

مركز درمان‌هاى جسمى، طبيبان هستند كه با تشخيص علت مرض و دستور داروهاى شيميايى يا گياهى، ظاهر جسمى انسان را سلامتى مى‌بخشند، امّا مرجع بيمارى‌هاى باطنى و معنوى پيامبران و اولياى الهى هستند كه هر گاه روح و دل و عقل آدمى دچار زنگار يا آلودگى شوند؛ با ابزار ويژه، او را به راه حق راهنمايى‌ مى‌كنند و درون او را شفا مى‌بخشند.

حضرت على (عليه السلام) در وصف رسالت حضرت پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) مى‌فرمايد:

طَبيبٌ دَوَّارٌ بِطِبِّهِ قَدْ احْكَمَ مَراهِمَهُ وَ احْمى‌ مَواسِمَهُ، يَضَعُ مِنْ ذلِكَ حَيْثُ الْحاجَةُ الَيْهِ، مِنْ قُلُوبٍ عُمْىٍ وَ آذانٍ صُمٍّ وَ الْسِنَةٍ بُكْمٍ. مُتَتَبِّعٌ بِداوئِهِ مَواضِعَ الْغَفْلَةِ وَ مَواطِنَ الْحَيْرَةِ.«4»

طبيبى است كه همراه با طبّش در ميان مردم مى‌گردد، مرهم‌هايش را محكم و آماده ساخته، و ابزارهايش را براى سوزاندن زخم‌ها داغ نموده، تا هر جا لازم باشد، در زمينه دل‌هاى كور، و گوش‌هاى كر، و زبان‌هاى لال به كار گيرد.دارو به دست به دنبال علاج بيمارى‌هاى غفلت و دردهاى حيرت است.

مبتلايان به بيمارى‌هاى اخلاقى با مراجعه به مربيان الهى مى‌توانند جان عزيز خود را در مسير انوار شفا دهنده و نفس‌هاى قدسى قرار دهند تا به نفس مطمئنه برسند و هر كه از اين نسيم‌هاى شفابخش دورى گزيند، به مرض قلب و نفاق گرفتار مى‌گردد كه به تدريج سلامتى جسم او هم به خطر مى‌افتد.

آن گاه كه حضرت سجّاد (عليه السلام) مى‌فرمايد: مرا به كار محكم و يقينى خودت درمان بنما، شايد اشاره به دردها و رنج‌هايى باشد كه از حادثه كربلا و اسارت و ناگوارى‌هاى سفر در روح و جسم ايشان باقى مانده است و يا بر اثر فشارهاى اجتماعى كه حكومت ستمگر بنى‌اميه پيش آورده، خاطر مبارك حضرت را آزرده ساخته است؛ پس حضرت درخواست درمان آن ناملايمات را مى‌نمايد.

كدام بيمارى و رنجى براى امام معصوم دردناك‌تر از تهمت‌ها و اهانت‌هايى است كه به مقام عصمت و طهارت وارد گرديد و حقيقت آنان را نازيبا جلوه داد. امّا وجود شريف آنان در رفتار با ديگران همچو طبيبى حاذق بود كه همگان از كوچك و بزرگ و غلام و آزاده، همگى در زير سايه امن و لطف ايشان درمان حقيقى مى‌شدند.

در روايت است:

امام سجّاد (عليه السلام) غلام خود را سه بار براى كارى صدا زد ولى غلام اعتنايى به فرمان حضرت نكرد. غلام در بار سوم جواب داد، امام به او فرمود: اى پسرم! آيا صداى مرا نشنيدى؟ گفت: بلى. فرمود: چرا پاسخ مرا ندادى؟ گفت: از تو در امان هستم. امام فرمود:

الْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى‌ جَعَلَ مَمْلُوكِى يَأْمَنُنِىِ.

سپاس خدايى را كه زير دست مرا از من آسوده خاطر قرار داد.«5»

بنابراين امنيت روانى و روحى در مداواى درونى و بيرونى بسيار مؤثّر است.