فارسی
سه شنبه 15 آبان 1403 - الثلاثاء 2 جمادى الاول 1446
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه



فراز 1 از دعای 28 ( بریدن از غیر برای رسیدن به خدا )

اللَّهُمَّ إِنِّي أَخْلَصْتُ بِانْقِطَاعِي إِلَيْكَ
خدایا! بر بریدنم از غیر و پیوستنم به تو، خود را خالص و پاک کردم.

دعا و نيايش با پروردگار

در قوانين آفرينش و عوامل طبيعى هر پديده از موجودات خداوند بر حد و اندازه آفريده شده و مرزى براى فانى شدن آن وجود دارد؛ مگر ياد حق و لذت نيايش با او كه در جهان هستى سيرى‌ناپذير است.

امام صادق (عليه السلام) در اين باره مى‌فرمايد:

ما مِنْ شَئٍ إِلَّا وَ لَهُ حَدٌّ يَنْتَهى‌ الَيْهِ إِلَّا الذِّكْرَ فَلَيْسَ لَهُ حَدٌّ يَنْتَهى‌ الَيْهِ فَرَضَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ الْفَرائِضَ، فَمَنْ أَدَّاهُنَّ فَهُوَ حَدُّ هُنَّ ... إِلَّا الذِّكْرَ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ لَمْ يَرْضَ مِنْهُ بِالْقَلِيلِ وَ لَمْ يَجْعَلْ لَهُ حَدَّاً يَنْتَهى‌ الَيْهِ. ثُمَّ تَلا هذِهِ الآيةَ ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا﴾«1»«2»

هر چيزى حد دارد كه در آن جا به پايان مى‌رسد مگر ياد خدا كه آن را حدّى پايان‌پذير نيست. خداوند عزوجل فرايض را واجب كرد و هر كه آن‌ها را به جاى آورد همان حدّ است ... مگر ذكر كه خداوند عز و جل به اندك آن رضايت نداده و مرزى كه در آنجا پايان پذيرد برايش قرار نداده است. سپس اين آيه را تلاوت فرمود: «اى اهل ايمان! خدا را بسيار ياد كنيد

بنابراين وقتى ياد حق محدوديّت ندارد پس لذّت جويى با آن هم پايانى ندارد و همه خوشى‌ها و نشاطهاى حقيقى در ارتباط نزديك با خداوند حاصل مى‌شود.

به عبارت ديگر لذّت‌هاى انسانى بر دو گونه است:


الف- لذّت‌هاى جسمى و جنسى‌

اين لذت‌ها در دايره شهوات و هوس‌هاى حيوانى آدمى قرار دارد كه حركت آنها از قوّه غضبيّه و شهويّه و وهميّه ريشه مى‌گيرد. انسان در اين وادى چون ميل سيرى‌ناپذيرى دارد؛ تا حدّ حيوانيّت و پست‌تر فرو مى‌رود، همه افكار و اخلاق و رفتار او روش حيوانى پيدا مى‌كند و به خاطر غرق شدن در درياى شهوات و اميال بى‌پايان، حيوانى انسانى نما مى‌گردد كه سرانجام در آغاز ورود به برزخ به موجودى زشت رو و بدبو و در آخرت در صف حيوانات مسخ شده محشور مى‌گردد.

امام على (عليه السلام) مى‌فرمايد:

لَيْسَ فِى الْمَعاصِى اشَدُّ مِنِ اتِّباعِ الشَّهْوَةِ فَلاتُطِيعُوها فَتَشْغَلَكُمْ عَنِ‌ اللَّهِ.«3»

در ميان گناهان، سخت‌تر از پيروى شهوت نيست، پس آن را فرمان نبريد كه شما را از خدا غافل مى‌سازد.

امام سجّاد (عليه السلام) مى‌فرمايد:

وَ اعْلَمْ وَيْحَكَ يَابْنَ آدَمَ؛ أَنَّ قَسْوَةَ الْبِطْنَةِ وَ فَتْرَةَ الْمَيْلَةِ وَ سُكْرَ الشِّبَعِ وَ غِرَّةَ المُلْكِ مِمَّا يُثَبِّطُ وَ يُبْطِئُ عَنِ العَمَلِ وَ يُنسِى الذِّكْرَ.«4»

بدان! واى بر تو اى پسر آدم! پرخورى و سستى اراده و مستى سيرى و غفلت حاصل از قدرت، از عوامل بازدارنده و كند كننده عمل است و ياد خدا را از دل مى‌برد.

بر اين اساس حضرت سجّاد (عليه السلام) از چنين رذايلى به درگاه خداوند استغفار مى‌كند و در مناجات الذاكرين به محضر الهى عرضه مى‌دارد:

وَ أَسْتَغْفِرُكَ مِنْ كُلِّ لِذَّةٍ بِغَيْرِ ذِكْرِكَ وَ مِنْ كُلِّ راحَةٍ بِغَيْرِ أُنْسِكَ وَ مِنْ كُلِّ سُرُورٍ بِغَيْرِ قُرْبِكَ وَ مِنْ كُلِّ شُغُلٍ بِغَيْرِ طاعَتِكَ.«5»

از هر لذّتى جز ياد تو و از هر آسايشى جز انس با تو و از هر شادى جز نزديكى به تو و از هر كارى جز طاعت تو، آمرزش تو را مى‌طلبم.

پس اين لّذت‌هاى زودگذر نه تنها ارزشمند نيست بلكه مانعى براى رسيدن به لذت‌هاى معنوى است.


ب- لذّت‌هاى روحى و روانى‌

اين گونه لذّت بردن برگرفته از شوق مناجات و لقاى حق تعالى است. سوز و اشتياقى كه از عالم ملكوت و معنا به وجود انسان سرازير مى‌شود و به او حال خوش و آرامش عجيبى مى‌بخشد.

امام على (عليه السلام) مى‌فرمايد:

الذِّكْرُ لَذَّةُ الْمُحِبِّينَ.«6»

ياد خدا، خوشى دوستداران است.

الذِّكْرُ مُجالَسَةُ الْمَحبُوبِ.«7»

ياد حق، نشستن با محبوب است.

ذِكْرُ اللَّهِ مَسَرَّةُ كُلِّ مُتَّقٍ وَ لَذَّةُ كُلِّ مُوقِنٍ.«8»

ياد خدا، شادى هر پرهيزگار و گوارايى هر اهل يقينى است.

بر اساس آن چه گذشت، مراتب كمالات انسانى به اعتبار نزول و پستى و صعود و بلندى در بى‌نهايت فراوان است. هر كسى در هر مرتبه از مراتب وجودى خويش از مرتبه خاصى از كمالات بهره‌مند است و نيايش و دعا درى از درهاى رحمت خداوندى است كه بر روى بندگان گشوده شده است.

______________________________

(1)- احزاب (33): 41.

(2)- الكافى: 2/ 498، حديث 1؛ بحار الأنوار: 90/ 161، باب 1، ذيل حديث 42.

(3)- غرر الحكم: 190، حديث 3663.

(4)- بحار الأنوار: 75/ 129، باب 21، حديث 1؛ تحف العقول: 273.

(5)- بحار الأنوار: 91/ 151، باب 32؛ مناجات 13، مناجات الذاكرين.

(6)- غرر الحكم: 189، حديث 3649.

(7)- غرر الحكم: 189، حديث 3647.

(8)- غرر الحكم: 189، حديث 3653.


انتخاب شرح:
- حسین انصاریان - محمد رضا آشتیاني - محمد جعفر امامی - حسن ممدوحی کرمانشاهی - محمد بن سلیمان تنکابنی - محمد علي مدرسی چهاردهی - بدیع الزمان قهپائی - سید عليخان حسينی حسنی مدنی شيرازی - سید علیخان حسينی حسنی مدنی شيرازی - سید محمد باقر حسينی (داماد) - سید محمد باقر موسوی حسينی شيرازی - سید محمد حسین فضل الله - سید محمد شيرازی - سید نعمة الله جزائری - عباس علی موسوی - محمد جواد مغنیه - محمد دارابی - نبیل شعبان
پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^