وجود مقدس او آگاه به تمام واقعيتها است، و ظاهر و باطن هر چيزى در پيش اوست.
استحقاق هر عمل كنندهاى براى او معلوم است، و هيچ گونه عجزى از اداى حق صاحب حق ندارد.
كرم و لطف و رحمت، ذات اوست و ذرّهاى بخل و امساك در آن درگاه وجود ندارد، بنابراين ضايع شدن حق صاحب حق از كرم بى نهايت در بى نهايت معقول نيست.
اين قسمتى از جملات عرشى و ملكوتى امام عارفان، شمع وجود عاشقان حضرت امير المؤمنين (عليه السلام) در دعاى كميل است كه:
به وجود مقدست اين گمان نمىرود كه اجرى در پيشگاهت ضايع شود و بدون علّت كسى در معرض بى لطفى تو قرار گيرد، و چنين خبرى از جانب خود تو و فرستادگانت كه به ما بندگان نرسيده كه تو ضايع كننده اجرى اى بزرگوار، اى پروردگار.
سند محكم عنايت او را نسبت به نيكوكاران در آيات زير ملاحظه كنيد:
پس پروردگارشان دعاى آنان را اجابت كرد [كه] يقيناً من عمل هيچ عمل كنندهاى از شما را از مرد يا زن كه همه از يكديگرند تباه نمىكنم؛
﴿وَلَا نُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ﴾
و پاداش نيكوكاران را تباه نمىكنيم.
﴿إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلًا﴾مسلماً كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند [پاداششان داده خواهد شد] زيرا ما پاداش كسانى را كه كار نيكو كردهاند، تباه نمىكنيم.
﴿إِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ﴾چرا كه خدا پاداش نيكوكاران را تباه نمىكند.
﴿وَاصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ﴾و شكيبايى كن كه يقيناً خدا پاداش نيكوكاران را تباه نمىكند.
﴿إِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَيَصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ﴾بىترديد هر كس پرهيزكارى كند و شكيبايى ورزد، [پاداش شايسته مىيابد]؛ زيرا خدا پاداش نيكوكاران را تباه نمىكند.
اين هم از عجايب است كه عبد، مالك خود و عملش نيست، آنچه دارد از خدا دارد، جسم و جان را او عنايت كرده، توفيق عمل را او مرحمت فرمود، طريق هدايت را او ارائه نموده، شوق به اجراى فرامين و دستورها را او در قلب شعلهور ساخته، آن وقت عمل كننده را مستحق و طلبكار دانسته و به طور مكرّر در قرآن مجيد اعلام نموده كه اجر نيكوكار را ضايع نخواهم كرد!
اين نكته نيز ناگفته نماند كه محسن از نظر قرآن انسانى است كه قلبش آراسته به ايمان، جانش پيراسته از زشتىهاى معنوى، و نفسش مزيّن به زينت اخلاق حسنه، و عملش موافق با دستورهاى قرآن و خواستههاى پيامبر و امامان معصوم (عليهم السلام) است، و چنين انسانى بدون شك اجر اعمال و اخلاقش در پيشگاه حضرت حق ضايع نگردد.
من به بوى خوش تو دلشادم
ورنه از خود گرهى بر بادم
شوم از خويش به هر لحظه خراب
كند آن لطفِ خفى آبادم
بى نسيمت بردم باد صبا
لطف كن تا ندهى بر بادم
اى خوش آندم كه مرا ياد كنى
اى كه يك دم نروى از يادم
لطف پنهان ز دلم بازمگير
كه در اين لطفِ نهانى زادم
لطف تو گر نبود با غم تو
قهر اين غم بكَند بنيادم
نرسى گرتو به فرياد دلم
از فلك هم گذرد فريادم
بيستون غمت و تيشه صبر
كه تو شيرينى و من فرهادم
كمر بندگيت بست چو فيض
از غم هر دو جهان آزادم
______________________________