فراز 7 از دعای 31 ( برطرف شدن کوردلی مقدمه توبه )

مانند كسى كه به قدرت و توانائى تو بر خود نادان، يا بسيارى احسان تو را به خود انكار كرده باشد (چون جاهل و منكر در اوامر او كوتاهى كرده و نواهيش را انجام مى‌دهد ولى عالم و داناى به حق او اگر چنين كند كار نادان و منكر كرده است) تا چون ديده‌ى هدايت و رستگارى براى او گشوده و ابرهاى كورى (گمراهى) از پيش او باز شد، آنچه به آن خود را ستم نموده شمرده، و در آنچه به آن پروردگارش را مخالفت كرده انديشيده، پس گناه بزرگش را بزرگ و مخالفت عظيمش را عظيم ديده

شيطان، دشمن انسان‌

از دشمنان ديگر انسان، شيطان است كه در چهره‌هاى گوناگون انسى و جنّى براى بريدن انسان از حق، فعاليّت مستمر دارد.

مسئله شيطان و قيافه‌هاى گوناگون و دام‌ها و خدعه‌هاى خطرناكش در شرح دعاى هفدهم گذشت.

اين دشمنان خطرزا و خطرناك انسان را كه ميل طبيعى به شهوات و زرق و برق دنيا دارد، دوره مى‌كنند و به محاصره مى‌كشند و مانند يك توپ كه وسيله بازى اطفال است او را در جهت گناهان ظاهرى و باطنى دست به دست مى‌كنند.

لذّت گناهان وقتى سراسر درون و برون را احاطه كرد ياد حق از قلب مى‌رود، و لذّت مناجات و عبادت از كام انسان مى‌پرد و آدمى به قول حضرت سجّاد (عليه السلام) گرفتار مهارهاى خطا و غلبه و چيرگى شيطان مى‌شود، و از اوامر حق كوتاهى ورزيده و در عبادت تقصير مى‌كند و دچار تفريط مى‌شود، و به سبب هجوم غرور به خويشتن خود يا غرور به رحمت و كرم حق و فريفته شدن به لطف دوست در انواع گناهان دست و پا مى‌زند، و از قدرت حق و حكومت حضرت او غافل شده، و انگار به انكار احسان دوست نسبت به خود برمى‌خيزد، تا زمانى كه خداوند دستش را بگيرد و از شرّ جهل و هوا و شيطان نجاتش دهد، آن وقت بفهمد كه چه اندازه گناه كرده، و راه انديشه در مخالفت با پروردگار و عواقبش براى او باز شود، پس گناه بزرگش را بزرگ و مخالفت عظيمش را عظيم ببيند.