فراز 7 از دعای 31 ( برطرف شدن کوردلی مقدمه توبه )

همچون نابخردى كه سيطره و سلطنت تو را بر ملك وجود نشناسد و فضل و احسان تو را بر كائنات انكار دارد به آسمانها پشت كرده و به دنائت و ضلالت روى آورده است. همچنان به بيراهه مى‌رفت و از صراط مستقيم دورى مى‌گزيد تا ناگهان ديده‌ى دلش گشوده شد و نور هدايت به ظلمتكده جانش تابيد. چشم‌اندازش به آفتاب افتاد و ابرهاى گمراه كننده از افق ضميرش محو شدند. به خويشتن آمد و خود را در بيداى ضلالت سرگردان يافت، گناهان خويش بشمرد و عناد خويش بشناخت، دريافت كه موجودى سخت بيچاره و بدبخت باشد زيرا بار انبوهى از معاصى بر پشت دارد و راهى پيچيده و مرموز در پيش.... ادراك كرد كه بد كرده و بد آورده و با دست خود تيشه بر ريشه‌ى حيات خويش فرو كوبيده است.

شيطان، دشمن انسان‌

از دشمنان ديگر انسان، شيطان است كه در چهره‌هاى گوناگون انسى و جنّى براى بريدن انسان از حق، فعاليّت مستمر دارد.

مسئله شيطان و قيافه‌هاى گوناگون و دام‌ها و خدعه‌هاى خطرناكش در شرح دعاى هفدهم گذشت.

اين دشمنان خطرزا و خطرناك انسان را كه ميل طبيعى به شهوات و زرق و برق دنيا دارد، دوره مى‌كنند و به محاصره مى‌كشند و مانند يك توپ كه وسيله بازى اطفال است او را در جهت گناهان ظاهرى و باطنى دست به دست مى‌كنند.

لذّت گناهان وقتى سراسر درون و برون را احاطه كرد ياد حق از قلب مى‌رود، و لذّت مناجات و عبادت از كام انسان مى‌پرد و آدمى به قول حضرت سجّاد (عليه السلام) گرفتار مهارهاى خطا و غلبه و چيرگى شيطان مى‌شود، و از اوامر حق كوتاهى ورزيده و در عبادت تقصير مى‌كند و دچار تفريط مى‌شود، و به سبب هجوم غرور به خويشتن خود يا غرور به رحمت و كرم حق و فريفته شدن به لطف دوست در انواع گناهان دست و پا مى‌زند، و از قدرت حق و حكومت حضرت او غافل شده، و انگار به انكار احسان دوست نسبت به خود برمى‌خيزد، تا زمانى كه خداوند دستش را بگيرد و از شرّ جهل و هوا و شيطان نجاتش دهد، آن وقت بفهمد كه چه اندازه گناه كرده، و راه انديشه در مخالفت با پروردگار و عواقبش براى او باز شود، پس گناه بزرگش را بزرگ و مخالفت عظيمش را عظيم ببيند.