فراز 7 از دعای 31 ( برطرف شدن کوردلی مقدمه توبه )

همچون كسى كه به قدرت تو بر خويش جاهل است يا مانند كسى كه منكر فضل و احسان تو بر خود است، تا آن زمان كه چشم هدايتش باز شود و ابرهاى نابينايى او از مقابلش به كنار رود، آن ظلم‌هايى را كه بر خود روا داشته را شماره نمايد و در امورى كه با خداى خويش مخالفت ورزيده تفكر كند، پس بزرگى عصيان و سركشى بزرگ خويش را ببيند و بزرگى عصيان و نافرمانى خويش را بزرگ يابد.

شيطان، دشمن انسان‌

از دشمنان ديگر انسان، شيطان است كه در چهره‌هاى گوناگون انسى و جنّى براى بريدن انسان از حق، فعاليّت مستمر دارد.

مسئله شيطان و قيافه‌هاى گوناگون و دام‌ها و خدعه‌هاى خطرناكش در شرح دعاى هفدهم گذشت.

اين دشمنان خطرزا و خطرناك انسان را كه ميل طبيعى به شهوات و زرق و برق دنيا دارد، دوره مى‌كنند و به محاصره مى‌كشند و مانند يك توپ كه وسيله بازى اطفال است او را در جهت گناهان ظاهرى و باطنى دست به دست مى‌كنند.

لذّت گناهان وقتى سراسر درون و برون را احاطه كرد ياد حق از قلب مى‌رود، و لذّت مناجات و عبادت از كام انسان مى‌پرد و آدمى به قول حضرت سجّاد (عليه السلام) گرفتار مهارهاى خطا و غلبه و چيرگى شيطان مى‌شود، و از اوامر حق كوتاهى ورزيده و در عبادت تقصير مى‌كند و دچار تفريط مى‌شود، و به سبب هجوم غرور به خويشتن خود يا غرور به رحمت و كرم حق و فريفته شدن به لطف دوست در انواع گناهان دست و پا مى‌زند، و از قدرت حق و حكومت حضرت او غافل شده، و انگار به انكار احسان دوست نسبت به خود برمى‌خيزد، تا زمانى كه خداوند دستش را بگيرد و از شرّ جهل و هوا و شيطان نجاتش دهد، آن وقت بفهمد كه چه اندازه گناه كرده، و راه انديشه در مخالفت با پروردگار و عواقبش براى او باز شود، پس گناه بزرگش را بزرگ و مخالفت عظيمش را عظيم ببيند.