فراز 1 از دعای 44 ( شکرگزاران احسان الهی )

حمد و سپاس خدايى را كه ما را به حمد و سپاس خويش هدايت فرمود و از اهل آن قرار داد تا از شكرگزاران او در برابر احسان وى باشيم و ما را بر اين كار پاداش محسنان و نيكوكاران عطا بخشيد.

سپاس بر عظيم‌ترين نعمت‌ها

مقام حمد و ستايش مقامى بس بزرگ، و نعمتى بس عظيم از نعمت‌هاى معنوى حضرت محبوب است.

حامدان را در پيشگاه حضرت دوست ارزش والايى است، و اجرشان و مزدشان آن چنان اجر و مزدى است كه فوق آن را نمى‌توان تصور كرد.

فاتحة الكتاب كه خواندنش در نمازهاى يوميه واجب است، بدون قرائت آن، نماز به پا نمى‌شود، پس از بسم‌اللَّه تعليم مى‌دهد كه چگونه تمام نعمت‌ها را حمد و سپاس گوييد، كه نعمت جز از خدا نيست، و سپاس و حمد جز به او روا نيست.

منعم را بشناسيد، و نعمت را از او بدانيد، و داده حضرت او را در همان جا خرج كنيد كه او از شما خواسته، و اين همه از جمله عرشى و آيه آسمانى و كلمات ملكوتى‌ الحمدللَّه ربّ العالمين‌ استفاده مى‌شود، كه اين گونه توجّه به صاحب و خالق نعمت، و اداى سپاس و حمد به محضر مبارك او جز به هدايت او و عنايت و لطفش صورت نمى‌پذيرد.

اگر او بر قلب عبد اشراق نكند، و دل بنده را به نورش منوّر ننمايد، و سينه را جلوه‌گاه معرفت ننمايد، و آتش عشق به سپاس را در باطن شعله‌ور نسازد، و جملاتى كه بيان كننده حمد و سپاسش است القا نفرمايد، از دست و زبان كه برآيد كه بتواند به حمد و سپاسش برخيزد، و در مدار تسبيح و تحميدش به گردش آيد؟

اين نكته با ارزش را بايد توجّه داشت كه معرفت به صاحب نعمت، و عشق و ايمان به او، و حضور عملى نسبت به دستورهايش را بايد بدرقه حمد و سپاس قولى كرد، تا سپاسى كه دوست از بنده‌اش خواسته تحقق يابد، اين نوع سپاس و حمد كه معرفت و قول و عمل است سپاس واقعى و حمد حقيقى است، و ورود به فضاى اين سپاس، انسان را به مقام بندگى و اخلاص و رشد و كمال مى‌رساند، اين گونه سپاس و حمد، نسبت به تمام نعمت‌ها فراگير، و در حدّ ظرفيت انسان اداى حق منعم است.