فراز 1 از دعای 8 ( پناه بردن به خدا از گناهان درونی و بیرونی )

إنَّ الْغَضَبَ مِنْ الشَّيْطانِ، وَ إنَّ الشَّيْطانَ خُلِقَ مِنَ النّارِ، إنَّما يُطْفِئُ النّارَ الْماءُ، فَإذا غَضِبَ أحَدُكُمْ فَلْيَتَوَضَّأْ.«97»

غضب از ناحيه شيطان به هم مى‌رسد و شيطان از آتش آفريده شده و آتش نيز با آب خاموش مى‌شود، پس اگر يكى از شما گرفتار حالت خشم گردد وضو بگيرد.

لا يَحْكُمُ أحَدٌ بَيْنَ اثْنَيْنِ وَ هُوَ غَضْبانٌ.«98»

هيچ يك از شما نبايد در حالى كه دستخوش حالت خشم و غضب است ميان دو نفر داورى نمايد.

اْلْغَضَبُ يُفْسِدُ الأْيمانَ كَما يُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ.«100»

خشم و غضب ايمان را فاسد مى‌كند، چنانكه سركه عسل را.

الْحِدَّةُ ضَرْبٌ مِنَ الْجُنُونِ، لأِنَّ صاحِبَها يَنْدَمُ فَإنْ لَمْ يَنْدَمْ فَجُنُونُهُ مُسْتَحْكَمٌ.«101»

غضب نوعى از ديوانگى است؛ زيرا به محض فرو نشستن، صاحبش پشيمان مى‌شود و اگر پشيمان نشد ديوانگى او ثابت و استوار است.

إنَّ هذَا الْغَضَبَ جَمْرَةٌ مِنَ الشَّيْطانِ تُوقَدُ فى قَلْبِ ابْنِ آدَمَ، وَ إنَّ أحَدَكُمْ إذَا غَضِبَ احْمَرَّتْ عَيْناهُ وَ انْتَفَخَتْ أوْداجُهُ وَدَخَلَ الشَّيْطانُ فيهِ، فَإذا خافَ أحَدُكُمْ ذلِكَ مِنْ نفْسِهِ فَلْيَلْزَمِ الأْرْضَ فَإنَّ رِجْزَ الشَّيْطانِ لَيَذْهَبُ عَنْهُ عِنْدَ ذلِكَ.«102»

به حقيقت كه غضب پاره آتشى است از شيطان كه در دل انسان برافروخته مى‌شود، پس ديدگانش را سرخ و رگ‌هاى بدنش را باد مى‌كند، در چنين وقتى باطن او جايگاه شيطان مى‌شود. اگر كسى از اين واقعه وحشت دارد بايد بر زمين بنشيند كه در اين صورت پليدى شيطان از او مى‌رود.

أىُّ شَىْ‌ءٍ أشَدُّ مِنَ الْغَضَبِ؟ إنَّ الرَّجُلَ يَغْضِبُ فَيَقْتُلُ النَّفْسَ الَّتى حَرَّمَ اللَّهُ، وَ يَقْذِفُ الْمُحْصَنَةَ.«103»

چه چيزى از خشم سخت‌تر است؟ راستى مرد غضب مى‌كند و در حال و هواى غضب قتل نفسى كه خدا حرام كرده مرتكب مى‌شود و زن پاكدامن را به زنا متّهم مى‌نمايد.

إنَّ الرَّجُلَ لَيَغْضَبُ فَما يَرْضى ابَداً حَتَّى يَدْخُلَ النّارَ.«104»

به راستى مرد به خشم آيد و خشنود نشود تا به دوزخ درآيد.

الْغَضَبُ مِفْتاحُ كُلِّ شَرٍّ.«105»

خشم و غضب كليد تمام بدى‌هاست.

ما غَضِبَ أحَدٌ إلّا أشْفى عَلى جَهَنَّمَ.«106»

غضب نمى‌كند احدى مگر اين كه مشرف بر جهنّم مى‌شود.

قالَ رَجُلٌ: يا رَسُولَ اللَّهِ، اىُّ شَىْ‌ءٍ اشَدُّ عَلَىَّ؟ قالَ: غَضَبُ اللَّهِ. قالَ: فَما يُبَعِّدُنِى مِنْ غَضَبِ اللَّهِ؟ قالَ: لاتَغْضَبْ.«107»

مردى به رسول خدا (صلى الله عليه و آله) عرضه داشت: چه چيزى بر من سخت‌تر است؟ فرمود: غضب خدا. عرضه داشت: كدام برنامه مرا از غضب خدا دور مى‌كند؟ فرمود: غضب مكن.

مَنْ كَفَّ غَضَبَهُ سَتَرَ اللَّهُ عَوْرَتَهُ.«108»

هر كس جلوى خشم خود را بگيرد، خداوند عيب او را مى‌پوشاند.

السَّفينَةُ الَّتى وَقَعَتْ فِى اللُّجَجِ الْغامِرَةِ، وَاضْطَرَبَتْ بِالرِّياحِ الْعاصِفَةِ وَ غَشِيَتْها الأْمْواجُ الْهائِلَةُ أرْجى إلى الْخَلاصِ مِنَ الْغَضْبانِ الْمُلْتَهِبِ.«109»

آن كشتى كه در دريا به موج‌هاى شديد گرفتار شده و به سبب بادهاى تند و سخت مضطرب گشته و موج‌هاى هولناك آن را فراگرفته، اميد نجات و خلاصى در او بيشتر است از شخصى كه غضبناك شده و رگ‌هاى گردنش از خون پر گرديده و جايى را نمى‌بيند و چيزى را نمى‌شنود و كسى را نمى‌شناسد.

ما تَعُدُّونَ الصُّرَعَةَ فيكُمْ؟ قُلْنَا: الَّذى لا يَصْرَعُهُ الرِّجالُ. قالَ: لَيَسَ ذلِكَ، وَ لَكِنَّ الَّذى يَمْلِكُ نفْسَهُ عِنْدَ الْغَضَبِ.«111»

شما چه كسى را پهلوان به حساب مى‌آوريد؟ گفتيم: كسى كه پشت او را در پهلوانى به زمين نرسانند. فرمود: نه، پهلوان كسى است كه خود را به وقت غضب نگاه دارد.

يا بُنَىَّ إيّاكَ وَ كَثْرَةَ الْغَضَبِ فِإنَّ كَثْرَةَ الْغَضَبِ تَسْتَخِفُّ فُؤادَ الرَّجُلِ‌ الْحَليمِ.«112»

فرزندم، از غضبِ زياد بپرهيز كه خشم فراوان قلب مرد حليم و بردبار را از ارزش و عظمت مى‌اندازد.

دُلَّنِى عَلَى عَمَلٍ يُدْخِلُنِى الْجَنَّةَ، قالَ: لاتَغْضَب.«113»

مرابه كارى راهنمايى كن كه به بهشتم درآورد. فرمود: غضب مكن.

أعْظَمُ النّاسِ سُلْطاناً عَلى نَفْسِهِ مَنْ قَمَعَ غَضَبَهُ وَ أماتَ شَهْوَتَهُ.«114»

نيرومندترين مردم كسى است كه غضبش را مقهور سازد و شهوت غلطش را بميراند.

مَنْ كَفَّ غَضَبَهُ عَنِ النّاسِ كَفَّ اللَّهُ عَنْهُ عَذابَ يَوْمِ الْقِيامَةِ.«115»

كسى كه خشمش را از مردم نگاه دارد، خداوند او را از عذاب قيامت نگاه مى‌دارد.

الْغَضَبُ مَمْحَقَةٌ لِقَلْبِ الْحَكيمِ. وَ قالَ: مَنْ لَمْ يَمْلِكْ غَضَبَهُ لَمْ يَمْلِكْ عَقْلَهُ.«116»

خشم، دل حكيم را نابود مى‌كند. و فرمود: هر كس مالك خشم خود نيست‌ مالك عقل خود نيز نيست.

مَكْتُوبٌ فِى التَّوْراةِ فيما ناجَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مُوسى (عليه السلام): يا مُوسى، أمْسِكْ غَضَبَكَ عَمَّنْ مَلَّكْتُكَ عَلَيْهِ أكُفَّ عَنْكَ غَضَبى.«118»

در مناجات حضرت حق با موسى در تورات است: اى موسى! جلوى خشمت را از هر كه زير دست توست بگير، تا من هم جلوى خشمم را از تو بگيرم.

ما احِبُّ أنَّ لى بِذُلِّ نَفْسى حُمْرَ النَّعَمِ، وَ ما تَجَرَّعْتُ جُرْعَةً احَبَّ إلَىَّ مِنْ جُرْعَةِ غَيْظٍ لا اكافى بِها صاحِبَها.«122»

من دوست ندارم در برابر خوار شدنم، شتران سرخ مو بگيرم كه عزّت مؤمن بالاتر از هر چيزى است. و من جرعه‌اى محبوب‌تر از جرعه غيظى كه طرفم را بدان مجازات نكرده باشم ننوشيدم.

نِعْمَ الْجُرْعَةُ الْغَيْظُ لِمَنْ صَبَرَ عَلَيْها، فَإنَّ عَظيمَ الأْجْرِ لَمِنْ عَظيمِ الْبَلاءِ، وَ ما أحَبَّ اللَّهُ قَوْماً إلّا ابْتَلاهُمْ.«123»

چه جرعه نيكويى است خشم براى كسى كه نسبت به آن صبر مى‌ورزد؛ زيرا مزد بزرگ براى بلاى بزرگ است، خداوند مردمى را دوست ندارد جز آن كه آنان را گرفتار كند.

ما مِنْ عَبْدٍ كَظَمَ غَيْظاً إلّا زادَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عِزّاً فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ قَدْ قالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: ﴿وَ الكاظِمينَ الْغَيْظَ وَ الْعافينَ عَنِ النّاسِ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنينَ﴾«124»وَ أثابَهُ اللَّهُ مَكانَ غَيْظِهِ ذلِكَ.«125»

بنده‌اى نيست كه خشمش را فرو خورد جز اين كه خداوند عز و جل عزّت او را در دنيا و آخرت بيفزايد و خداوند در قرآن فرموده: «آن كسانى كه خشم خود را فرو خورند و از مردم درگذرند و خدا دوستدار نيكوكاران است» و خداوند بجاى اين خشم به او ثواب دهد.

مَنْ كَظَمَ غَيْظاً وَ لَوْ شاءَ أنْ يُمْضِيَهُ أمْضاهُ، مَلأَ اللَّهُ قَلْبَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ رِضاهُ.«126»

هر كس خشم خود را فرو خورد، در صورتى كه مى‌توانست آن را اجرا نمايد، خداوند در قيامت دلش را از خشنودى خود لبريز كند.

مَنْ كَظَمَ غَيْظاً وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلى إمْضائِهِ حَشَا اللَّهُ قَلْبَهُ أمْنَاً وَ إيماناً يَوْمَ الْقِيامَةِ.«127»

هر كه خشم خود را فرو خورد در حالى كه بر انجام آن توانا باشد، خداوند روز قيامت دلش را پر از امن و ايمان كند.

مِنْ احَبِّ السَّبيلِ إلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ جُرْعَتانِ: جُرْعَةُ غَيْظٍ تَرُدُّها بِحِلْمٍ، وَ جُرْعَةُ مُصيبَةٍ تَرُدُّها بِصَبْرٍ.«128»

از محبوب‌ترين راه‌ها به سوى خداى عزّ و جلّ دو جرعه است: يك جرعه خشمى كه با بردبارى برگردانى و جرعه ديگر، مصيبتى كه با صبر درمان كنى.

لا يَكُونُ الرَّجُلُ عابِداً حَتّى‌ يَكُونَ حَليماً، وَ إنَّ الرَّجُلَ كانَ إذا تَعَبَّدَ فى بَنى إسْرائيلَ لَمْ يُعَدَّ عابِداً حَتّى‌ يَصْمُتَ قَبْلَ ذلِكَ عَشْرَ سِنينَ.«130»

مرد عابد نباشد تا بردبار نباشد و به راستى مرد در بنى اسرائيل خود را به عبادت وامى‌داشت و او را عابد نمى‌گفتند تا آن كه ده سال پيش از آن خموشى گزيند.

كانَ عَلِىُّ بْنُ الْحُسَيْنِ (عليه السلام) يَقُولُ: انَّهُ لَيُعْجِبُنِى الرَّجُلُ انْ يُدْرِكَهُ حِلْمُهُ عِنْدَ غَضَبِهِ.«131»

امام سجّاد (عليه السلام) مى‌فرمود: من خوشم مى‌آيد از مردى كه هنگام خشم بردباريش او را دريابد.

إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُحِبُّ الْحَيِىَّ الْحَليمَ.«132»

به راستى خداى عزّ و جلّ با حياى بردبار را دوست دارد.

ما أعَزَّ اللَّهُ بِجَهْلٍ قَطُّ وَ لا أذَلَّ بِحِلْمٍ قَطُّ.«133»

خداوند هرگز به نادانى كسى را عزيز نكرده و به سبب بردبارى احدى را خوار ننموده است.

كَفى بِالْحِلْمِ ناصِراً. وَ قالَ: إذا لَمْ تَكُنْ حَليماً فَتَحَلَّمْ.«134»

بردبارى ياورى بسنده است. و فرمود: اگر بردبار نيستى خود را به بردبارى وادار.

كانَ مِنْ دُعاءِ رَسُولِ اللَّهِ (صلى الله عليه و آله): اللّهُمَّ أغْنِنِى بِالْعِلْمِ، وَ زَيِّنِّى بِالْحِلْمِ، وَ أكْرِمْنى بِالتَّقْوى‌، وَ جَمِّلْنى بِالْعافِيَةِ.«136»

از دعاى رسول خدا (صلى الله عليه و آله) بود: خداوند مرا به دانش بى‌نياز كن و به بردبارى زينت بده و به تقوا گراميم دار و به تندرستى نيكويم گردان.

ابْتَغُوا الرِّفْعَةَ عِنْدَاللَّهِ، قالُوا: وَ ما هِىَ يا رَسُولَ اللَّهِ؟ قالَ: تَصِلُ مَنْ قَطَعَكَ، وَ تُعْطى مَنْ حَرَمَكَ، وَ تَحْلُمُ عَمَّنْ ظَلَمَكَ أوْ جَهِلَ عَلَيْكَ.«137»

از پيشگاه مبارك حضرت حق طلب برترى و رفعت وبلندى مقام كنيد، گفتند: رفعت چيست؟ فرمود: صله كن با كسى كه با تو قطع كرده، عطا كن به كسى كه از تو دريغ داشته و بردبارى به خرج ده در برابر كسى كه به تو ستم كرده يا بر تو بيخردى نموده است.

خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلينَ: الْحَياءُ، وَ الْحِلْمُ، وَالْحِجامَةُ، وَ السِّواكُ، وَ التَّعَطُّرُ.«138»

پنج چيز از روش انبياست: حيا، بردبارى، خون گرفتن، مسواك، عطر زدن.

لَيْسَ الْخَيْرُ أنْ يَكثُرَ مالُكَ وَ وَلَدُكَ، وَ لكِنَّ الْخَيْرَ أنْ يَكْثُرَ عِلْمُكَ، وَ يَعْظُمَ حِلْمُكَ، وَ انْ لاتُباهِىَ النّاسَ بِعِبادَةِ رَبِّكَ، فَإذا أحْسَنْتَ حَمِدْتَ اللَّهَ، وَ إذا أسَأْتَ اسْتَغْفَرْتَ اللَّهَ.«139»

خير و خوبى اضافه كردن مال و اولاد نيست، بلكه خير، افزايش علم و عظمت پيدا كردن بردبارى است و اين كه عبادتت را به رخ مردم نكشى، پس چون خوبى كردى، خدا را سپاس گويى و به هنگامى كه بدى كردى از خداوند طلب مغفرت نمايى.

ألا اخْبِرُكُمْ بِخَيْرِ خَلائِقِ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؟ الْعَفْوُ عَمَّنْ ظَلَمَكَ، وَ تَصِلُ مَنْ قَطَعَكَ، وَ الاْحْسانُ إلى مَنْ أساءَ إلَيْكَ وَ إعْطاءُ مَنْ حَرَمَكَ.«141»

آيا شما را خبر ندهم به بهترين شيوه‌هاى دنيا و آخرت؟ گذشت از هر كه به تو ستم كرده، پيوست با هر كه از تو بريده، احسان به هر كه به تو بدى كرده و بخشش به هر كس كه از تو دريغ داشته است.

عَلَيْكُمْ بِالْعَفْوِ، فَإنَّ الْعَفْوَ لايَزيدُ الْعَبْدَ إلّا عِزًّا، فَتَعافَوا يُعِزَّكُمُ اللَّهُ.«142»

بر شما باد به گذشت، عفو و گذشت جز عزّت براى عبد نيفزايد، از هم بگذريد تا خدا به شما عزّت دهد.

النَّدامَةُ عَلَى الْعَفْوِ أفْضَلُ وَ أيْسَرُ مِنَ النَّدامَةِ عَلَى الْعُقُوبَةِ.«143»

پشيمانى بر گذشت بهتر و آسان‌تر از پشيمانى بر كيفر است.

قالَ مُوسى: يا رَبِّ، أىُّ عِبادِكَ أعَزُّ عَلَيْكَ؟ قالَ: الَّذى إذا قَدَرَ عَفا.«144»

موسى به پروردگار عرضه داشت: الهى، كدام بنده نزد تو عزيزتر است؟ فرمود: آن كه به وقت قدرت گذشت كند.

إنَّ رَسُولَ اللَّهِ لَمّا فَتَحَ مَكَّةَ طافَ بِالْبَيْتِ وَ سَعى وَ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ أتَى الْكَعْبَةَ فَأخَذَ بِعِضادَتَىِ الْبابِ فَقالَ: ما تَقُولُونَ وَ ما تَظُنُّونَ؟ قالُوا: نَقولُ: أخٌ وَابْنُ عَمٍّ حَليمٌ رَحيمٌ- قالُوا ذلِكَ ثَلاثاً- فَقالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلى الله عليه و آله): أقولُ كَما قالَ أخى يُوسُفُ: ﴿لاتَثْريبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ وَ هُوَ أرْحَمُ الرّاحِمينَ﴾«145»قالَ: فَخَرَجُوا كَأنَّما نُشِرُوا مِنَ الْقُبُورِ فَدَخَلُوا فِى‌ الإْسْلامِ.«146»

زمانى كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مكّه را فتح كرد، خانه خدا را طواف و صفا و مروه را سعى كرد، آنگاه دو ركعت نماز گزارد، سپس كنار كعبه آمد و چهار چوب‌ درِبيت را گرفت و به مردم فرمود: چه مى‌گوييد و چه گمان مى‌بريد؟ گفتند: مى‌گوييم برادر و پسر عموى مايى و تو را بردبارى و رحمت است- اين جمله را سه بار تكرار كردند- حضرت فرمود: من هم همان را مى‌گويم كه برادرم يوسف گفت: «برويد، آزاديد، امروز بر شما سرزنشى نيست، خداوند از شما درگذرد و او بهترين رحم كنندگان است راوى مى‌گويد: آن چنانكه مردگان از قبر درآيند، از مسجد خارج شدند و اسلام را پذيرفتند.

إنَّ لِكُلِّ شَىْ‌ءٍ قُفْلًا، و قُفْلُ الإْيمانِ الرِّفْقُ.«148»

به راستى كه براى هر چيزى قفلى است و قفل ايمان نرمش است.

الرِّفْقُ يُمْنٌ، وَالْخُرْقُ شُؤْمٌ.«150»

نرمش ميمنت دارد و سختگيرى شوم است.

إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَفيقٌ يُحِبُّ الرِّفْقَ، وَ يُعْطِى عَلَى الرِّفْقِ ما لا يُعْطِى عَلَى الْعُنْفِ.«151»

به راستى خداى عزّ و جلّ داراى رفق و نرمش است و رفق را دوست دارد و به نرمش عوض و اثرى دهد كه به سختگيرى ندهد.

إنَّ الرِّفْقَ لَمْ يُوضَعْ عَلى شَىْ‌ءٍ إلّا زانَهُ، وَ لانُزِعَ مِنْ شَىْ‌ءٍ إلّا شانَهُ.«152»

رفق را به چيزى ننهند مگر آن كه آن را زيور بخشد و از چيزى نگيرند جز آن كه زشتش نمايد.

إنَّ فِى الرِّفْقِ الزّيادَةَ وَ الْبَرَكَةَ، وَ مَنْ يُحْرَمِ الرِّفْقَ يُحْرَمِ الْخَيْرَ.«153»

به راستى در نرمش فزونى و بركت است، هر كه از نرمش محروم است از خير محروم است.

هِشامِ بْنِ أحْمَدَ، عَنْ أبِى الْحَسَنِ (عليه السلام) قالَ: قالَ لى- وَ جَرى‌ بَيْنى وَ بَيْنَ رَجُلٍ مِنْ الْقَوْمِ كَلامٌ فَقالَ لى: ارْفُقْ بِهِمْ فَإنَّ كُفْرَ أحَدِهِمْ فى غَضَبِهِ، وَ لا خَيْرَ فيمَنْ كانَ كُفْرُهُ فى غَضَبِهِ.«154»

هشام بن احمد مى‌گويد: در حالى كه ميان من و مردى از مردم سخنى رفته بود، حضرت ابى‌الحسن به من فرمودند: با آنان نرمش كن؛ زيرا هر كدامشان‌ به محض اين كه خشم گيرند به كفر گرايند و خيرى نباشد در كسى كه كفر او در خشم است.

الرِّفْقُ نِصْفُ الْعَيْشِ.«155»

نرمى و خوشخويى و لطف، نيمى از زندگى است.

لَوْ كانَ الرِّفْقُ خَلْقاً يُرى‌ ما كانَ مِمّا خَلَقَ اللَّهُ شَىْ‌ءٌ أحْسَنَ مِنْهُ.«156»

اگر رفق و نرمش به چشم ديده مى‌شد، آفريده‌اى از آن زيباتر و نيكوتر نبود.

مَا اصْطَحَبَ اثْنانِ إلّا كانَ أعْظَمُهُما أجْراً وَ أحَبُّهُما إلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أرْفَقُهُما بِصاحِبِهِ.«157»

دو كس با هم مصاحبت و دوستى نكنند، جز آن كه مزد بيشتر و محبوبيت فزون‌تر نزد خداوند از آن كس است كه به دوست خود نرمش و لطف بيشتر دارد.

مَنْ كانَ رَفيقاً فى أمْرِهِ نالَ ما يريدُ مِنَ النّاسِ.«158»

هر كه در كار خود داراى نرمش باشد، بدانچه از مردم خواهد، برسد.

اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا إخْوَةً بَرَرَةً، مُتَحابّينَ فِى اللَّهِ، مُتَواصِلينَ مُتَراحِمينَ، تَزاوَرُوا وَ تَلاقُوا وَ تَذاكَرُوا أمْرَنا وَ أحْيُوهُ.«159»

از خدا پروا كنيد (تقوا و اجتناب از محرّمات پيشه كنيد) و برادران نيك رفتارى باشيد، در راه خدا به همديگر دوستى كنيد، پيوند با هم داشته باشيد، نسبت به يكديگر مهربانى نماييد، به زيارت و ديدار هم برويد، برنامه ما را به هم يادآورى كرده و آن را زنده بداريد.

تَواصَلُوا وَ تَبارُّوا وَ تَراحَمُوا وَ كُونُوا إخْوَةً بَرَرَةً كَما أمَرَكُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ.«160»

با هم پيوند داشته باشيد، به هم نيكى كنيد، به هم مهربانى نماييد و برادران خوشرفتارى باشيد، چنانكه خداوند عزّ و جلّ شما را به آن امر فرموده است.

يَحِقُّ عَلَى الْمُسْلِمينَ الاْجْتِهادُ فِى التَّواصُلِ، وَ التَّعاوُنِ عَلَى التَّعاطُفِ، وَالْمُواساةِ لأِهْلِ الْحاجَةِ، وَ تعاطُفِ بَعْضِهِمْ عَلى بَعْضٍ حَتَّى تَكُونُوا كَما أمَرَكُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: ﴿رُحَماءُ بَيْنَهُمْ‌﴾مُتَراحِمينَ، مُغْتَمّينَ لِما غابَ عَنْكُمْ مِنْ أمْرِهِمْ عَلى ما مَضى‌ عَلَيْهِ مَعْشَرُ الأْنْصارِ عَلى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ (صلى الله عليه و آله).«161»