เดือนรอมฎอน คือเดือนแห่งอัลอิสลาม เนื่องจากว่าเดือนนี้นั้น เฉพาะสำหรับศาสนาอิสลาม เป็นเดือนที่การถือศีลอดในเดือนนี้นั้นเป็นสิ่งวายิบ (จำเป็นต้องปฏิบัติ) โดยตรงสำหรับประชาชาติมุสลิม ท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ.) ได้กล่าวสุนทรพจน์ในครั้งหนึ่งต่อหน้าประชาชาติมุสลิมในการต้อนรับการมาเยือนของเดือนรอมฎอนว่า “พระองค์อัลลอฮ์ (ซ.บ) ได้เตรียมเดือนรอมฎอนไว้สำหรับพวกเจ้าโดยเฉพาะ”
ยังมีรายงานของท่านอิมามญะอ์ฟัร ซอดิก (อ.) กล่าวอีกว่า “อิสลามตั้งอยู่บนพื้นฐานห้าประการคือ 1-นมาซ 2-ซะกาต 3-ฮัจญ์ 4-ศีลอด 5-วิลายัต และทั้งห้าประการนี้ไม่มีสิ่งไหนจะสำคัญยิ่งไปกว่าเรื่องของวิลายัต”
เดือนแห่งการลุกขึ้น (เพื่อปฏิบัติการเคารพภักดีต่อพระองค์) شهر القيام
เดือนรอมฎอนคือเดือนแห่งการลุกขึ้น บรรดาอิมามมะอ์ซูม (อ.) ได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการลุกขึ้นในเดือนนี้ไว้อย่างมากมาย โดยเฉพาะบรรดาชีอะฮ์ของท่าน เนื่องจากเมื่อเดือนรอมฎอนมาเยือนท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ.) ได้กล่าวว่า “ขอสำนึกในพระมหากรุณาอันล้นพ้นยังพระองค์ผู้ทรงยิ่งใหญ่ พระผู้ซึ่งได้ทำให้เรามีเกียรติด้วยสื่อของเจ้าโอ้เดือนแห่งความจำเริญ โอ้อัลลอฮ์ ได้ทรงโปรดทำให้เรามีพลังในการถือศีลอดและการลุกขึ้นในเดือนนี้ด้วยเถิด”
และอีกรายงานท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ.) ยังได้กล่าวอีกว่า “โอ้ประชาชนเอ๋ย เดือนที่สำคัญยิ่งได้มาเยือนพวกท่านแล้ว เดือนซึ่งค่ำคืนหนึ่งในเดือนนี้นั้นประเสริฐกว่าหนึ่งพันเดือน และเดือนนี้ คือเดือนรอมฎอน พระผู้เป็นเจ้าได้ทำให้การถือศีลอดในเดือนนี้เป็นภารกิจจำเป็นที่ทุกคนต้องปฏิบัติ และพระองค์ทรงทำให้ผลบุญของการลุกขึ้นมาปฏิบัตินมาซมุสตะฮับ (นมาซภาคอาสา) แค่คืนเดียวในเดือนอันจำเริญนี้ เทียบเท่ากับการนมาซมุสตะฮับในเดือนอื่นๆ ถึงเจ็ดสิบคืน”
ท่านอิมามซัยนุลอาบิดีน (อ.) ได้กล่าวว่า “โอ้อัลลอฮ์ ได้โปรดประทานการถือศีลอดในเดือนนี้ให้แก่ฉันด้วยเถิด โอ้อัลลอฮ์ ได้โปรดประทานโอกาสในการลุกขึ้น (เพื่อปฏิบัติการเคารพภักดีต่อพระองค์) แก่ฉันด้วยเถิด”
การลุกขึ้น ในเดือนนี้นั้นมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง ถึงขั้นว่าเมื่อเดือนรอมฎอนกำลังจะจากไป ท่านอิมามซัยนุลอาบิดีน (อ.) ได้พร่ำวิงวอนขอจากพระองค์อัลลอฮ์ (ซ.บ) ให้พระองค์ทรงประทานโอกาสในการ “กิยาม” ในเดือนรอมฎอนปีหน้าอีกด้วย ซึ่งในคำวิงวอนของท่านอิมามมะอ์ซูม (อ.) หลายๆท่านด้วยกันต่อเรื่องนี้เราสามารถที่จะ ให้ความหมายของการลุกขึ้น หรือ กิยาม ได้พอสังเขปดังนี้
1- กิยาม หมายถึงการลุกขึ้นปฏิบัตินมาซภาคอาสา (นมาซมุสตะฮับ) ในยามค่ำคืนของเดือนนี้ทั้งเดือน เนื่องจากหากเราไปดูในหนังสือ มะฟาติฮุลญินาน (กุญแจแห่งสรวงสวรรค์) เราจะพบกับนมาซต่างๆ อย่างมากมายที่ท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ.) และบรรดาอิมามมะอ์ซูม (อ.) ได้สั่งเสียเอาไว้ให้ประชาชาติมุสลิมได้ปฏิบัติเพื่อความใกล้ชิดยังพระองค์ แม้กระทั่งบรรดาผู้รู้หลายท่านด้วยกันที่ได้เน้นย้ำการนมาซภาคอาสาในค่ำคืนของเดือนรอมฎอนนับเป็นพันๆ รอกะอัต อาธิเช่นท่านอัลลามะฮ์ มัรฮูม มัจญลีซีย์ เป็นต้น
2- กิยาม หมายถึงการลุกขึ้นรับประทานอาหารในช่วงก่อนรุ่งสาง (ซุฮูร) ซึ่งเป็นภารกิจภาคอาสา (มุสตะฮับ) เช่นกัน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่มนุษย์ต่างมีความสุขกับการหลับใหล แต่ประชาชาติมุสลิมในเดือนรอมฎอนจะลุกขึ้นมาตระเตรียมอาหาร และรับประทานอาหารเพื่อถือศีลอดในช่วงกลางวันตลอดทั้งวัน
3- กิยาม หมายถึงการลุกขึ้นต่อสู้กับอารมณ์ฝ่ายต่ำของตนเอง การต่อสู้กับการลวงล่อของชัยฏอนมารร้าย เพื่อเข้าสู่การพัฒนาตนให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบ ซึ่งมนุษย์สามารถที่จะใช้โอกาสแห่งเดือนรอมฎอนในการเปลี่ยนแปลงตนเอง พัฒนาตนเองได้ดีที่สุด เมื่อเทียบกับวันและเวลาในเดือนอื่นๆ
สรุปแล้วการกิยาม หรือการลุกขึ้นไม่ว่าจะให้ความหมายในรูปแบบใด หากการลุกขึ้นนั้นเป็นการลุกขึ้นเพือพระผู้เป็นเจ้า เป็นการลุกขึ้นในหนทางของพระองค์ การลุกขึ้นนั้นจะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทันที และเป็นการเปลี่ยนแปลงที่สามารยกระดับตัวตนแห่งการเป็นมนุษย์ และสังคมที่มนุษย์อาศัยอยู่