ฉันได้ถามแก่ท่านอิมามอะลี (อ) ว่า “โอ้บุรุษแห่งความอิสระเสรี ซึ่งในโลกนี้ไม่มีผู้ใดมองเห็นความเป็นอิสระชนของท่านเลยสักคนเดียว ฉันขอถามว่า ทัศนะของท่านในเรื่องของ “ความอิสระเสรี” คืออะไร? และมนุษย์ถูกสร้างมาพร้อมกับความอิสระเสรีหรือไม่?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “จงอย่าเป็นบ่าว และแสดงความต่ำต้อยแก่ผู้ใด ถึงแม้ว่าพระองค์จะทรงประทานความอิสระเสรีแก่เจ้าก็ตาม”
พระผู้เป็นเจ้าได้ ทรงมอบของขวัญแห่งความอิสระเสรี เพื่อให้เจ้ามีเกียติยศ ดังนั้นจงอย่าทำให้ตัวของเจ้าต้องเป็นบ่าวของมนุษย์เฉกเช่นตัวเจ้า ด้วยตัวของเจ้าเองอย่างเด็ดขาด ความอิสระเสรีคือของขวัญจากพระองค์ แต่ทว่ามนุษย์ไม่ได้ใช้ประโยชน์ให้ดีเท่าที่ควร มนุษย์จึงต้องตกเป็นจำเลยแก่สิ่งต่างๆ อย่างมากมาย
ฉันได้ถามต่อท่านอิมามอะลี (อ) ต่อว่า “ขอบเขตเกียรติยศศักดิ์ศรีของมนุษย์มีเพียงใด?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “มูลค่าของเจ้านั้นมากมายนัก ซึ่งไม่สามารถเปรียบกับสิ่งใดได้นอกจากสรวงสวรรค์ ดังนั้นจงอย่าขายตัวเองต่อสิ่งอื่นใดนอกจากสรวงสวรรค์เท่านั้น จงให้เกียรติกับชีวิตของตัวเอง และจงออกห่างจากความต่ำต้อยทั้งปวง ถึงแม้ว่ามันจะนำพาเจ้าไปสู่ปัจจัยต่างๆ อันมากมายก็ตาม”
ฉันได้ถามท่านอิมา มอะลี (อ) ต่ออีกว่า “โอ้นายเหนือหัวของฉัน เป็นไปได้หรือไม่มนุษย์ที่มีความอิสระเสรี จะตกเป็นทาสแห่งความอัปยศอดสู เมื่อเขาตกอยู่ในความลำบาก?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “มนุษย์ที่มีความอิสระเสรี เขาจะรักษาตัวของเขาเองเสมอในทุกๆ สถานการณ์ และเขาจะไม่ให้ตัวเขาเองต้องพบกับความอัปยศอดสูอย่างเด็ดขาด ถึงแม้ว่าจะอยู่ในสภาพที่ยากลำบากสักเพียงใดก็ตาม”
“เสรีภาพ อิสรภาพ คือความบริสุทธิ์ที่ปราศจากการหลอกลวง และการทรยศ และมันจะไม่มีวันแปะเปื้อนกับคุณลักษณะต่างๆ ที่ไม่ดีงาม”
ฉันได้ถามท่านอิมามอะลี (อ) อีกว่า “โอ้นายแห่งอิสระชนทั้งหลาย เสรีภาพ อิสรภาพ จะมีสิ่งใดติดตามมาบ้าง?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบว่า “บุคคลใดก็ตามที่เขาไร้บ่วงคล้อง (มีอิสรภาพ) และเขาได้กระทำทุกอย่างในสิ่งที่เขาปราถนา แน่นอนยิ่งเขาก็จะมีจุดจบที่เลวร้ายและน่าเศร้าใจยิ่ง”
ฉันได้ถามอิมามอะลี (อ) ต่ออีกว่า “โอ้นายเหนือหัวของฉัน เสรีชนที่แท้จริงคือผู้ใดหรือ?”
อิมามอะลี (อ) ได้ตอบแก่ฉันว่า “คือผู้ที่ละทิ้งกิเลศตัณหาราคะ และอารมณ์ฝ่ายต่ำอย่างหมดสิ้น เขาคือเสรีชนตัวจริง (เนื่องจากเขาไม่ได้เป็นเชลยแห่งกิเลศตัณหาของตัวเอง)”
มนุษย์ส่วนมากเขา หมกมุ่นอยู่กับการกระทำความผิด บูชาสักการะโลกวัตถุ นั่นคือเขาได้ขายตัวเขาแก่สิ่งเหล่านั้นแล้ว เขาจะตกเป็นเชลยของกิเลศตัณหาราคะตลอดไป ซึ่งเขาคงไม่มีวันได้พบกับอิสรภาพ และเสรีภาพได้อีก จนกระทั่งเขาสามารถที่จะหลุดพ้นจากการเป็นจำเลยแห่งตัณหาราคะได้เสียก่อน