Cümə gününün fəziləti

Müsəlmanlar üçün çox əhəmiyyətli olan bu günə Allah Təala böyük dəyər vermiş, müxtəlif hədislərə görə bəşəriyyət üçün önəmli olan bir çox hadisələr bu gündə baş vermişdir. Hədislərdə bildirildiyinə görə, Allah Adəm əleyhissəlamı cümə günü xəlq etmiş, onu cənnətə cümə günü daxil etmiş, cənnətdən cümə günü xaric etmiş, onu Yer üzünə yenə cümə günü endirmiş, tövbəsini də cümə günü qəbul edərək bağışlamışdır (Muslim). Başqa bir hədisə görə Qiyamət də cümə günü qopacaqdır (Əbu Davud). Cənnətdə insanların öz Rəblərini görəcəyini iddia edən alimlər öz kitablarında belə bir rəvayət edirlər ki, cənnət əhli cümə günləri öz Rəblərinin üzünü görəcəklər (Təbərani). Başqa bir hədisdə bildirilir ki, Allah elçisi (s.ə.s.) cümə gününü nəzərdə tutaraq demişdir: «Bu gündə elə bir saat vardır ki, həmin vaxt müsəlman olan şəxs namaza durub, uca və böyük Allahdan istədiyini diləsə, onda hökmən buna nail olar». Sonra o, əli ilə həmin dəqiqələrin azlığına işarə etmişdir (Buxari, Muslim).

Qurban bayramında ərəfat günü cümə gününə təsadüf edəndə xalq arasında o il edilən həccin «həcci əkbər» (böyük həcc) olaraq adlandırılması da cümə gününə verilən dəyərə işarə edir.

Bir şeyi də qeyd etmək lazımdır ki, xalq arasında cümə axşamı gününün xüsusi dəyər qazanması və ümumiyyətlə «cümə axşamı» termininin yaranması da əslində cümə gününün «sayəsində» olmuşdur. Belə ki, qəməri təqvimə görə növbəti gün axşam gün batandan sonra başlayır. Cümə axşamı gününün adından da bu açıq aydın görünür. Amma bəzi yerlərdə cümə axşamı gününün fonunda cümə gününün öz əhəmiyyətini sanki itirdiyi müşahidə olunur.

Cümə günü müsəlmanlar üçün böyük əhəmiyyət kəsb etdiyi və sanki bir bayram günü qəbul edildiyi üçün, cümə axşamı günü axşamdan başlayaraq maddi və mənəvi təmizliyə hər zamankından daha çox diqqət etmək lazımdır. Bu işlərin içində əsas yeri qüsl almaq tutur ki, cümə günü üçün qüsl almaq alimlərin çoxuna görə sünnət, bəzilərinə görə isə hətta fərzdir. Bundan başqa, cümə günü namaza getməzdən əvvəl dırnaq kəsmək, dişləri təmizləmək kimi gigiyenik qaydalara əməl etmək, təmiz paltarlar geyinmək, başqalarını narahat etməyən, əksinə ətrafdakılara xoş gələn gözəl ətirlərlə ətirlənmək sünnət olan əməllərdəndir. Hz. Peyğəmbərin (s.ə.s.) tövsiyəsinə əsasən cümə günü soğan, sarımsaq kimi kəskin qoxulu şeylər yeyib məscidə getmək olmaz. Mömin belə dəyərli və əhmiyyətli bir günün mənəvi havasına girməli, çoxlu Quran oxumalı, zikrlə məşğul olmalı, Rəsulullaha (s.ə.s.) salavat gətirməli və səmimi bir qəlb ilə uca Allaha dua və istiğfar (Allahdan günahların bağışlanmasını diləmək) etməlidir.