Bəzi insanlar vardır ki, hesab-kitabları çox dəqiqdir. Onlar pullarını elə xərcləyirlər ki, başqlarına möhtac olmasınlar. Hər bir işlərində nəzm vardır. Bu insanların boş vaxtı yoxdur və yersiz sözlərə qulaq asmazlar və yersiz iş görməzlər. (Tebyan)Bir çoxlarımız bu cür insanları görən zaman onları tənqid edirik. Deyirik ki, belə yaşamaq olar?! Bir qədər də həyatdan ...
İbtidai dinlərin müxtəlif fərqlərlə yanaşı, çoxlu ortaq cəhətləri də vardır. Bu ortaq cəhətlər bütövlükdə bütün ibtidai dinlərin vahid bir ideologiya və eyni mənbədən qaynaqlanmasını göstərir. İbtidai icma və qəbilələrin dünyanın müxtəlif nöqtələrində dağınıq şəkildə yaşamalarına görə, əlifba və yazışmaların olmadığı bir şəraitdə onların mədəniyyət, e`tiqad və ...
IKINCI ÇAPIN MÜQӘDDIMӘSI
Yaşadığımız dövr, dini və e`tiqadi baxımdan hamı üçün, xüsusilə gənc nəsl üçün iztirab, böhran və çaşqınlıq əsridir. Dövrü şərait bir sıra problemlər yaratmış, unudulmuş köhnə sualları bir daha ortaya atmışdır.
Görəsən biz bu şəkk və tərəddüdlər burulğanından, şübhə və suallar hücumundan narahat olaraq təəssüflənməliyikmi?
Mənim fikrimcə, bu barədə ...
GÜNAHKARLARLA YOLDAŞLIĞIN MƏZƏMMƏTİ HAQQINDA RƏVAYƏTLƏR1. İmam Sadiq (ə) imam Baqirin (ə) dilindən belə nəql edir: “Atam Səccad (ə) mənə buyurdu: “Beş zümrə ilə yoldaş, həmsöhbət və dost olma.” Bu beş zümrənin kimlərdən ibarət olduğunu soruşdum. Atam buyurdu: “Yalançı ilə yoldaşlıqdan çəkin. O ilğım kimidir, uzağı yaxın, yaxını uzaq göstərər. Fasiqlə yoldaşlıqdan çəkin. O səni ...
SƏYƏ АID ОLАN MÜХTƏLIF HÖKMLƏR
Məsələ 1. Səfа və Mərvə аrаsındа yеddi dəfə səy еdəcəyini bilən şəхs, əgər bu niyyətlə də Səfаdаn səyə bаşlаyаrsа, аmmа hər gеdib-qаyıtmаğı bir dəfə hеsаblаdığı üçün nəticədə оn dörd dəfə səy еdərsə, ən qüvvətli nəzərə görə, həmin səy kifаyətdir.
Məsələ 2. Əgər səy əsnаsındа nеçənci şutdа оlduğu hаqdа ...
ÖLÜM ANLAYIŞI
Bəşəriyyəti həmişə narahat edən fikirlərdən biri, ölüm düşüncəsi və həyatın sona çatması məsələsidir. Insan özündən «Dünyaya nə üçün gəlmişəm və nə üçün gedirəm?», «Bu tikib sökməkdən məqsəd nədir?», «Bu iş bihudə və boş bir iş deyilmi?» suallarını soruşur.
Xəyyama mənsub olan bir şe`rin məzmunu belədir:
Məst adam hazır qədəhin sınmasını rəva bilməz; ...
FӘLSӘFI BӘDBINLIK
«Şərlər məsələsinin» digər tə`sirlərindən biri də fəlsəfi bədbinlikdir. Bədbin filosoflar adətən materialistlərdən çıxır. Materializm və bədbinlik arasında bir növ inkaredilməz əlaqə və bağlılıq var. Nə üçün? Cavab aydındır, çünki materializm şərlər məsələsinin həllində acizdir. Ilahi fəlsəfəyə əsasən, vücud xeyirlə bərabərdir, şər nisbidir və hər bir şərin ...
Dünya, insan üçün axirətə nisbətdə hazırlıq və təkmilləşmə məktəbidir. Dünya axirətə nisbətdə bir gənc üçün məktəb və universitet dövrü kimidir. Dünya doğrudan da məktəb və tərbiyə ocağıdır.Nəhcül-bəlağənin qısa kəlmələr bölməsində deyilir ki, bir nəfər həzrət Әlinin (ə) yanına gəlir və dünyanı pisləməyə başlayaraq «dünya zalımdır, dünya insanı aldadır, dünya cinayətkar ...
Bu fəsldə, uzun və bəlkə də yorucu olan söhbətimizdən, ayrı-seçkilik və fərqlərə tutulan iradlara verilən cavabların xülasəsi belə oldu:1. Varlıq aləmi bir sıra zati və dəyişməz qanunauyğunluqlarla idarə edilir və ona əsasən hər bir şey və hadisə müəyyən məqam, mərtəbə və mövqeyə malikdir və onun dəyişməsi mümkün deyil.2. Varlığın müxtəlif məqam və dərəcələrinin olması, onun qanuna ...
Əmirəl-möminin (ə) buyurur: “Varlığımızın dəyəri behiştdən başqası deyildir. Ona görə də onu ondan azına satmayın. İbadət yaradılışın hədəfidir”.
Allah Təala Öz lütfünə əsasən bəndələrin ibadət etməsi üçün bütün zəminələri hazır etmişdir. Çünki bu şərəfli varlığın yaradılmasındakı hədəf – ibadətdir. İbadət dedikdə Allah Təalaya edilən hər növ pərəstiş və ibadət ...
TӘKVINI VӘ ŞӘRTI ŞӘRTLӘR
Insanlar adətən yaradılış, cəza, mükafat, xoşbəxtlik və bədbəxtliklər barəsindəki ilahi qanunları bəşəriyyətin ictimai qanunları ilə müqayisə edirlər. Halbuki bu işlər təkvini və həqiqi şəraitə tabedirlər. Amma ictimai qanun və şəraitlər şərti və e`tibari qanunlara tabedirlər. Ictimai qanunlar şərti şəraitlərə tabe ola bilərlər, amma yaradılış qanunları, o ...
ISLAM FILOSOFLARI BAXIMINDAN
Islam filosofları bu məsələni başqa cür bəyan ediblər. Amma əldə etdikləri nəticə bizim ayə və rəvayətlərdən əldə etdiyimiz nəticə ilə uyğundur. Әbu Әli ibni Sina belə deyir:
«Insanlar cismi sağlamlıq və bədənlərinin gözəlliyi baxımından üç qrupa bölünürlər. Onların bir qrupu tam sağlam və ya gözəlliyin tam zirvəsində olurlar. Başqa bir qrup isə çirkinlik və ...
Indi də məsələnin digər bir tərəfini araşdıraq. Görəsən təkallahlı və qiyamətə imanı olan və Allah yolunda iş görən qeyri-müsəlmanların vəziyyəti necə olacaq?Kitab əhli arasında elələri var ki, onlar nə Isanı və nə də Üzeyri Allahın oğlu hesab edir və nə də atəşpərəst və dualistdirlər. Onlar nə «Isa Allahın oğludur», nə «Üzeyr Allahın oğludur» və nə də «Әhrimən pisliklər ...
Qeybətin yaxşı əməlləri yandırması və ibadəti dəyərdən salması barədə nəql olunan hədislərin sayı az deyildir. O cümlədən, imam Sadiqdən (ə) nəql olunan bir hədisdə buyurulur:اَلْغِيْبَةُ حَرامٌ عَلى كُلِّ مُسْلِمٍ... وَالْغِيْبَةُ تَاَكُلُ الْحَسَناتِ كَما تَاَكُلُ النّارُ اَلْحَطَبَ“Qeybət hər bir ...
gər Allahın zikri və yada salınması insanın ruh və canı ilə qarışarsa, ardınca misilsiz təsirlər qoyar. Zakir insanlar bu dünya həyatından daha çox bəhrə apararlar. Bu faydalarla biz də tanış olaq:
1. İlahi əmrlərə sadiqdirlər. Zakir insanın bu həyatdakı ilk bəhrəsi odur ki, halal və harama riyaət edər və İlahi əmrlərə qarşı həmişə mütidir. Zikr insanın imanını gücləndirdiyi üçün İlahi ...
10 HƏDIS (24)Hədis 230: “Saleh insanların məclisi insanı islaha vadar edər.”* * *Hədis 231: İmam Səccad (ə) buyurur: “Yaradılış məqsədiniz barədə düşünün və ona əməl edin. Çünki Allah sizi əbəs yerə yaratmamışdır.”* * *Hədis 232: İmam Səccad (ə) buyurur: “Cəhənnəm odundan qorxan şəxs günahlarından tövbə edər.”* * *Hədis 233: İmam Səccad (ə) buyurur: “Allahın ən xoşu gələn şey ...
İslam dini və Əql Allahın adı ilə Bəli 1500 il bundan əvvəl bütün dünyanın yarım vəhşi halında yaşadığı bir vaxtda İslam dini öz yaranışı ilə elmin yollarını işıqlandırdı. Hələ İslamın ilk günlərindən İslam Peyğəmbəri (s) müharibələrdə əsir alınmış savadlı şəxsləri müsəlmanlara yazıb-oxumağı öyrətmək müqabilində azad edir. Belə ki, hələ 8-ci ...
HƏMZƏNİN İSLAMI QƏBUL ETMƏSİGünlərin bir günündə Əbu Cəhl Səfa dağının yaxınlığında Peyğəmbər (s)-la üzləşərək ona nalayiq sözlər deyir, lakin Peyğəmbər (s) ona çavab qaytarmır. Abdullahh ibni Cuda’nın kənizi bu hadisənin şahidi olur. Çox keçmədən Həmzə ovdan Məkkəyə qayıdır. Həmzə adəti üzrə ovdan qayıdanda Kə’bə evini təvaf edər, sonra isə Qüreyşlilərin yığıncaqlarına ...
Bir nəfər Əli (ə)-ın yаnınа gəlib dedi: – Yetмiş fərsənglik yоldаn burа gəlмişəм ki, səndən yeddi suаl sоruşам:1-Аsiмаnlаrdаn dа böyük оlаn nədir?2-Yerdən də geniş оlаn nədir?3-Yetiм uşаqdаn dа bаcаrıqsız оlаn nədir?4-Оddаn dа çоx yаndırаn nədir?5-Şаxtаdаn dа də sоyuq оlаn nədir?6-Dəryаdаn dа dаhа çоx ehtiyаcsız оlаn ...
«Әn yaxşı quruluş» və «şərlər» məsələsi fəlsəfənin ən mühüm bəhslərindəndir və birinci fəsldə dediyimiz kimi, bu məsələ şərq və qərbdə «dualizm», «materialist» və «bədbinlik» fəlsəfələrinin yaranmasına səbəb olub. Bu məsələyə diqqət etməyən və ya onun barəsində söhbət etməyən çox az adam tapmaq mümkündür. Şərq və qərb filosofları «şərlər» probleminə diqqət ...