راه رسيدن به كمالات

راه رسيدن به تمام اين واقعيت‏ها ، يعنى خضوع و خشوع و سلامت نفس و اخلاص و به عبارت ديگر راه يافتن به كمالات و كشف حقايق دو چيز است :
1 ـ ملازمت خلوت ، به اين نحو كه ساعاتى از شب و روز ـ و به خصوص شب ـ با حضرت دوست خلوت داشتن و در آن خلوت به شستشوى فكر و روح و قلب اقدام نمودن و نيز ترك رفت وآمد با مردمى كه ديدارشان و صحبتشان جز تاريكى عقل و كدورت روح ثمرى ندارد كه فرموده‏اند : «الصُّحْبَةُ تُؤَثِّرُ» هركه با هركه نشست و برخاست دارد ، ازخو و طبع و اخلاق او اثر برمى‏دارد .
2 ـ انديشه نمودن در عاقبت و احوال موت و برزخ و قبر و حساب و ديگر برنامه‏هاى عالم بعد ، انديشه‏اى كه توأم با غفلت نشود ، انديشه‏اى كه تداوم داشته باشد و نورش دل و جان را روشن نمايد .
فيض كاشانى آن فقيه بزرگ و عارف سترك براى حركت دادن انديشه چنين فرموده :
*
 نكرديم كارى در اين بندگى‏ها
از اين زندگيها نشد كام حاصل
 بيا عشق ويران كن صبر و طاقت
 اگر هست خيرى در آشفتگى‏هاست
كه آشفته‏تر باد آشفتگى‏ها
    *
 نديديم خيرى از اين زندگى‏ها
درين بندگيهاست شرمندگى‏ها
كه آسوده گرديم زآسودگى‏ها
كه آشفته‏تر باد آشفتگى‏ها
[ وَسَبَبُ الْخَلْوَةِ القَناعَةُ وَتَرْكُ الْفُضُولِ مِنَ الْمَعاشِ وَسَبَبُ الْفِكْرَةِ الْفَراغُ ]