از آيات قرآن و روايات اهل بيت و معارف حقه استفاده ميشود كه شيطان يعنى آن موجود خبيث و طاغى و گمراهكننده كه طايفه پرجمعيتى از آنان هم نوعان خود انسان هستند و در لباس بشرى بسر ميبرند و شب و روز به صورت هاى گوناگون و با چهره هاى فريبنده و زبانى چرب و نرم، و سخنانى جذاب و وعده هاى عجيب و غريب در كنار انسان هستند براى گمراه كردن هر كسى راهى متناسب با او بر ميگزينند، اهل مقام و جاه را با تزئين دورنمائى از رياست و حكومت، اهل دنيا را با فرزند و مال و ثروت، اهل دانش را با غرور و شهرت، اهل خدا را از طريق دين و عمل، و خلاصه هركسى را با وضعيت مناسب با خودش ميفريبد.
شيطان با نفوذ در نفس اماره تا زمانى كه نفس حالت اماره بودن را دارد و با نفوذ در خيالات و اوهام و ذهنيتهاى انسان، ميان آدمى و عقل و انديشه و دينش حجاب ميشود، سپس دام فريب را ميگستراند، آنگاه با تزئين اعمال زشت در نظر انسان زمينه ورود به هر معصيتى را فراهم ميكند، و ميكوشد كه دو حالت غفلت و نسيان آدمى براى فريبكاريهايش كمك بگيرد.
او فرعون و امثال وى را با حكومت و قارون و هم رديفانش را با ثروت، بلعمها را با علم و دانش، هوس داران و اهل شهوت را با چهره هاى زيبا و خيالات فاسد فريفت و آنان را تا جائى دور از حق و حقيقت نگاه داشت كه موفق به توبه نشدند و به هلاكت ابدى و شقاوت سرمدى دچار گشتند.
منبع : پايگاه عرفان
