آثار هدايت در زندگى‏

هدايت الهى سبب آثار فراوان مثبتى در زندگى است كه به خواست حق در تفسير آيات بعد به هريك از آن آثار با تفسير لازم اشاره خواهد شد، در آيه مورد بحث به دو اثر از آثار هدايت توجه داده شده و آن اين كه تابع هدايت الهى از خوف و حزن در امان است.

از آنجا كه خوف در آيات و روايات و حزن در معارف الهيه از نشانه هاى قطعى و اوصاف حتمى مؤمن شمرده شده و صاحبدلان از اين خوف و حزن تعبير به خوف و حزن مثبت و كارساز كردهاند و چنين خوف و حزنى از لوازم سلوك الى الله است، احتمال قريب به يقين ميتوان داد كه نفى خوف و حزن در آيه شريفه خوف و حزن درقيامت باشد به اين معنا كه وقتى اهل هدايت كه در دنيا از پى هدايت آراسته به عقايد حقه مثل ايمان به خدا و قيامت وفرشتگان و انبيا و كتاب الهى شدند و متخلق به اخلاق حق گشتند و مشتاقانه هر عمل واجب و شايستهاى را بجا آوردند وارد قيامت ميشوند و آن اوضاع عجيب و غريب و هولناك و كيفر بدكاران را مشاهده ميكنند ترسى بر آنان عارض نميشود، زيرا از بركت هدايت الهى خود را در امان از عذاب ميبينند، و غصه و حزنى به آنان هجوم نميكند زيرا مييابند كه رحمت حق و بهشت عنبر سرشت را از دست ندادهاند، پس جاى هيچ خوف و حزنى براى آنان نيست و كتاب خدا هم به اين حقيقت در آياتى اشاره دارد:

يا عِبادِ لا خَوْفٌ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ وَ لا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِآياتِنا وَ كانُوا مُسْلِمِينَ:

اى بندگان من امروز كه روز قيامت است نه بيمى بر شما ست و نه اندوهگين ميشويد، اين بندگان همان انسانهاى والائى هستند كه در دنيا به همه آيات ما ايمان آوردند و همواره تسليم ما و فرمانها و احكام ما بودند.

إِنَّ الَّذِينَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ:

بيترديد كسانى كه از روى اعتقاد يقينى گفتند پروردگار و مالك و مربى، الله است سپس در ميدان عمل بر اين حقيقت استقامت ورزيدند نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين ميشوند.

لا يَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَكْبَرُ وَ تَتَلَقَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ هذا يَوْمُكُمُ الَّذِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ:

درآن روز آن بزرگ ترين واهمه و فزع آنان را اندوهگين نمى كند و فرشتگان با درود و سلام و اعلام امنيت ابدى به استقبالشان آيند و گويند اين است روز خير و خوش شما كه شما را به آن وعده ميدادند.

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ:

مسلماً كسانى كه در پرتو هدايت الهى ايمان آوردند و به اجراى لوازم ايمان كه عمل صالح و اقامه نماز و پرداخت زكات است اقدام كردند براى آنان نزد پروردگارشان پاداش شايسته و مناسبى است و نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين ميشوند.

در آيه شريفه اثر بسيار مثبت تبعيت از هدايت الهى كه پاداش نزد خداست و اثر سلبى آن كه نفى هر خوف و حزنى در آن روز است بيان شده است.

خوف مثبت سوء عاقبت، و از عذاب الهى و دادگاه هاى روز قيامت كه براى هر انسان با ايمانى جنبه بازدارندگى نسبت به گناه صغيره و كبيره دارد از جمله ارزش هاى واقعى است كه در آيات قرآن مجيد و روايات مطرح است و از نشانه هاى ابرار و اهل ايمان و بيداردلان شمرده شده است.