نماز در شريعت محمدى از اركان اسلام، و اساس دين، و عمود آئين، و معراج مؤمن، و نور عبد در دنيا و آخرت است. مسائل و شرايطى كه در باب نماز در اين شريعت كامل، و آئين جامع مطرح است در هيچ فرهنگى مطرح نبوده و نيست.
نماز در اسلام محمدى حقيقتى جامع و واقعيتى كامل است، كه در پرتو آن، انسان به آداب ملكوتى، و اخلاق الهى مؤدب مى شود، و به وسيله آن طريق رشد و كمال و عرفان و مسير حق و حقيقت و محبت را مى پيمايد.
نماز در آئين احمدى بال پر قدرتى است كه اگر با شرايط ويژه اش اقامه شود، انسان را تا مقام قرب و وصال محبوب ابدى و معشوق سرمدى پرواز مى دهد.
عارفان عاشق و واصلان كامل مى گويند: نماز معجونى است كه شارع حكيم آن را ترتيب داده و به لطف عميمش تركيب نموده است.
مشخص است كه هر جزء آن مبتنى بر حكمتى، و مقتضى سرى و مصلحتى است، و هويدا و مبرهن است كه افضل اعمال بنى آدم سجده كردن است، چنان كه صريح اخبار و صحيح اعتبار بر آن ناطق و شاهد است.
صادق از آن كه اعضاى هفتگانه را در آن حال نمازگزار از بر خاك گذارد، و مجمع النورين را كه اشرف جوارح است بر زمين مالد و به زبان نياز به درگاه كريم كارساز بنده نواز نالد.
در حديثى بسيار مهم از قول رسول خدا (عليهما السلام) آمده است:
«انما العلم ثلاثه: آيه محكمة، او فريضة عادله، او سنته قائمة:»
آيت محمكه تفسير به توحيد و معرفه الله شده، و فريضه عادله به اخلاق و تزكيه نفس معنا گشته و سنت قائمه به فروع شريعت محمدى تبيين شده است.
نماز معجونى است كه اجزاء آن از اين سه علم تركيب گشته و جامعه اى است كه از اين سه رشته دوخته شده، و حقّه اى است كه در آن اين سه گوهر نفيس اندوخته گشته، و صدفى است كه اين سه لؤلؤ ناياب در آن تعبيه شده و منبعى است كه اين سه چشمه از آن منفجر گردد.
اما اشتمال نماز بر توحيد از آن است كه افتتاح نماز با تكبيره الاحرام است و مفهوم تكبير توحيد ذات و نفى صفات است، و بلند كردن انگشتان دهگانه هر كدامش دليل و نشانه اى بر صفات جماليه و جلاليه است.
انسان ضرورت دارد به هنگام راه يافتن به نماز متوجه اين معانى بلند آسانى و مفاهيم عرفانى ملكوتى باشد.
اما اشتمال نماز بر تزكيه اخلاق به اين است كه طهارت بر دو نوع است:
طهارت ظاهر از خبائث و احداث، و طهارت باطن از ذمائم اخلاق، و چنان كه تطهير ظاهر شرط صحت نماز است، هم چنان تطهير باطن نيز شرط قبولى اين عبادت الهيه است.
و اشتمال نماز بر سنت قائمه از اين جهت است كه نماز اشرف عبادات و افضل طاعات و در فروع شريعت هيچ عملى با آن برابرى نمى كند.
آرى نماز اسلام محمدى سرا پا آداب الهى و مسايل تربيتى و حقايق ملكوتى و واقعيات آسمانى است.
منبع : پایگاه عرفان