از آيات و وروايات استفاده مىشود كه مسلمانان نسبت به كتاب الهى، داراى سه وظيفه مهم هستند:
1- قرائت قرآن 2- فهم قرآن 3- عمل به قرآن.
و اين سه وظيفه از آيه 121 سوره بقره و آياتى مشابه آن به طور صريح استفاده مىشود:
«الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ».
«كسانى كه كتاب [آسمانى] به آنان دادهايم، آن را به طورى كه شايسته آن است [با تدبّر و به قصد عمل كردن] مىخوانند؛ آنانند كه به آن ايمان مىآورند و كسانى كه به آن كفر مىورزند آنانند كه زيانكارند».
راغب اصفهانى، كه مورد توجه تمام علماى اسلام از تمام فرقهها است، در كتاب پرقيمت «مفردات» در لغت «تلو» آياتى را ذكر مىكند كه از آن آيات لزوم قرائت و وجوب فهم استفاده مىشود.
تلاوت عامل ايمان، تحقق اعتقاد پاك در قلب، اخلاق حسنه در نفس و عمل صالح در اعضاى آدمى است.
تلاوت كننده قرآن به چهار بهره فوق العاده خواهد رسيد:
1- عزّت بىذلّت 2- غناى بى فقر 3- علم بى جهل 4- حيات بى موت كه شرح هر يك جزوهاى جدا مىطلبد و اين همه در كلمه «فلاح» و مشتقات آن نهفته است.
از هنگام نزول اولين آيه كه در لحظه اول بعثت بود، تا ولادت حضرت حجة بن الحسن العسكرى عجّل اللَّه تعالى فرجه الشريف دويست و شصت و هشت سال مىشود، در اين دوران رسول خدا و ائمه بزرگوار عليهم السلام در بين مردم بودند و همت آنان مصروف زمينه سازى براى قرائت، فهم و عمل به كتاب خدا شد، كه اگر اين سه واقعيت در زندگى تمام مسلمانان تحقق يابد، دست هر شرّ ظاهر و باطنى از حيات آنان كوتاه و درهاى خير و بركتى به روى آنان باز خواهد شد.
رسول خدا صلى الله عليه و آله مىفرمايد:
عَلَيْكَ بِتَلاوَةِ الْقُرانَ وَذِكْرِ اللَّهِ كَثِيْراً فَانَّهُ ذِكْرٌ لَكَ فى السَّماءِ وَنُورٌ لَكَ فِى الْارْضِ .
بنا بر نقل «ملا محمد باقر مجلسى» اين مرد كم نظير و آگاه به قرآن و روايات و خدمتگذار به نبوت و ولايت امير مؤمنان عليه السلام مىفرمايد:
تَعلَّمُوا كِتابَ اللَّهِ تَبارَكَ وَتَعالى فَانَّهُ أحْسَنُ الْحَديثِ وَأبْلَغُ الْموْعِظَةِ وَتَفَقَّهُوا فِيْهِ فَانَّهُ رَبيْعُ الْقُلُوبِ وَاسْتَشْفُوا بِنُورِهِ فِانَّهُ شِفاءٌ فِى الصُّدُورِ وَأَحْسَنُوا تِلاوَتَهُ فَانَّهُ أحْسَنُ القِصَصِ .
«بر شما لازم است كتاب خدا را بياموزيد كه آن نيكوترين سخن و رساترين موعظه است. در تمام آيات تدبر و انديشه كنيد كه قرآن بهار دلها و شكوفا كننده تمام استعدادهاى نهانى و معنويست. از نورش شفا بجوييد كه شفاى دردهاى سينهها و آن را نيكو تلاوت كنيد كه حاوى بهترين سرگذشتهاست».
اين مطلب براى همه از روز روشنتر است كه علاج تمام دردهاى مسلمين، در گرو رجوع به قرآن با كمك اهل بيت رسول خداست، كه بنابر نقل اكثر كتب حديث، ساعتى چند به پايان عمرش، در حضور مردم در حالى كه به پله اول منبر به خاطر سختى درد و رنج بدنش تكيه كرده بود فرمود:
انّى تارِكٌ فِيْكُمُ الثَقَلَيْنِ كِتابَ اللَّهِ وَعِتْرَتِى اهْلِ بَيْتى لَنْ يَفْتَرِقا حَتّى يَرِدا عَلَىَّ الْحَوْضَ ما إنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِما لَنْ تَضِلُّوا مِنْ بَعْدى أبَداً .
«دو چيز گرانبها را ميان شما باقى مىگذارم؛ كتاب خدا و اهل بيتم را، اين دو هرگز از هم جدا نمىشوند تا در كنار حوض بر من وارد شوند، اگر به آن دو تمسك جوييد پس از من هرگز گمراه نخواهيد شد».
همه لغزشها، گمراهىها، در افتادن در ظلمات جهل، ماديگرى و گرفتار آمدن به بند استعمار و استثمارگران و دچار آمدن به شهوات و اميال شيطانى، محصول جدايى از قرآن، اين برنامه جامع الهى است.
منبع : پایگاه عرفان