ارزش انسان در نزد خدا به واسطه عقل است، زيرا بر اساس روايات محبوب‌ترين چيزى كه خداوند خلق كرده عقل است: امام باقر، عليه السلام، مى‌فرمايد:
«لما خلق الله العقل استنطقه، ثم قال له أقبل فأقبل، ثم قال له أدبر فأدبر، ثم قال له: وعزتى وجلالى ما خلقت خلقا هو أحب إلى منك، ولا اكملك إلا فيمن احب أما إنى إياك آمر، وإياك أنهى، وإياك اثيب».
وقتى خداوند عقل را آفريد به او گفت: ... در تمام عالم هستى چيزى محبوب‌تر از تو خلق نكردم. به واسطه وجود تو امر به خوبى و نهى از بدى كردم و به خاطر تو به بندگان پاداش مى‌دهم.
يعنى خداوند هر كس را در قيامت به بهشت ببرد به خاطر عقل اوست. به عبارت ديگر، هر كس عقلش را به كار گيرد و به وسيله تفكر حقانيت قيامت و قرآن و سخنان پيامبر و اهل بيت را بفهمد و به آنها عمل كند به بهشت مى‌رود.
خداوند به خاطر داشتن بدن نيكو براى كسى در قيامت ارزش قائل نمى‌شود، زيرا باارزش‌ترين بدن‌ها متعلق به فيل است كه وزن زيادى دارد. همچنين، به پوست و رنگ‌بندى و بلندى قامت و گردن ارزش نمى‌دهد، كه در اين صورت پوست كرگدن و دم طاووس و قامت شتر و گردن زرافه باارزش‌ترين چيزها بود. در عالم ملكوت ارزش انسان به عقل اوست. از اين رو، در روايتى آمده است كه وقتى نزد امام صادق، عليه السلام، از عبادات كسى تعريف كردند، حضرت فرمودند: از عقلش براى من بگوييد. چقدر مى‌فهمد و چه اندازه قدرت انديشه دارد؟
آرى، ارزش انسان به عقل و گستردگى انديشه اوست. انسان عاقل با عقل بى‌نهايت عالم در ارتباط است و با او پيوند دارد. و به راستى، اگر آدمى عقل خود را به عقل بى‌نهايت پيوند بزند، چه ارزش و نصيبى در دنيا و آخرت خواهد داشت!
الهى دلى ده كه جاى تو باشد زبانى كه در آن ثناى تو باشد
الهى عطا كن مرا گوش و قلبى كان گوش پر از صداى تو باشد
الهى عطا كن بر اين بنده چشمى كه بيناييش از ضياى تو باشد
الهى ندانم چه بخشى كسى را كه هم عاشق و هم گداى تو باشد.
منبع : پایگاه عرفان
