وجه نامگذاری یهود

یهودیان در طول زمان های مختلف نام ها و اسامی متفاوتی را تجربه کرده اند و معروفترین آن ها عبرانی ،بنی اسرائیل و یهودی است که به ترتیب وجه تسمیه این سه نام را ذکر خواهیم کرد

وجه تسمیه اولین نام قوم اسرائیل : عبرانی یا عبری

قول اول : قدیمی ترین نام قوم بنی اسرائیل ، عبری یا عبرانی است ، ریشه این کلمه ، عبر یا عبور می باشد ، گفته می شود وقتی پادشاه عیلام (خوزستان) به بابل حمله و آنجا را فتح نمود ؛ ابراهیم جد بزرگ این قوم به کنعان (فلسطین اشغالی کنونی) مهاجرت کرد و چون در این مهاجرت از رود فرات عبور نمود قوم او را عبری یا عبرانی می نامند.[1]

در تصدیق قول فوق در کتاب تاریخ انبیاء اولوالعزم آمده است: کلمه عبرانی از عابر گرفته شده که نام یکی از اجداد ابراهیم خلیل است که به معنای عبور کننده از نهر یا مکانی خاص است. [2]

قوم بنی اسرائیل قبل از سکونت در فلسطین را ، عبرانیان قبل از موسی می نامند.

جامعه عبرانیان قبل از موسی ، شبیه به جامعه عرب جاهلی قبل از اسلام بود ، آن ها در بیابان ها زندگی می کرده وخانه به دوش بودند . آن ها اعتقاد داشتند مردگان دارای قدرت فوق العاده ای هستند به همین منظور برای مردگان خود خوردنی، نوشیدنی و سلاح قرار می دادند تا کینه زندگان را به دل نگیرند. و از این قبیل خرافات و اراجیف!!

عبرانیان از نژاد سامی هستند ، این قوم که در عربستان می زیست به قبائل فراوانی تقسیم می شد و هر قبیله دارای چند کلان (خانواده) بوده است .افراد کلان خود را هم خون می دانستند و پاک نگه داشتن خون و نژاد در بین ایشان ارزش فراوانی داشته است.[3]

قول دوم : عبرانیان حدود 1400 سال قبل از میلاد از رود اردن عبور کرده و به سرزمین فلسطین وارد شدند و بر خلاف قول مزبور کلمه عبرانی ریشه در عبور ندارد. بلکه این کلمه (عبرانی یا عبری) و کلمه عربی هر دو هم ریشه اند و به معنای بیابانی و بدوی است و علت نامگذاری این قوم به عبرانی ، بیابانگردی های این قوم است که بعد ها مختوم به سکونت در فلسطین شد.[4]

وجه تسمیه دومین نام قوم اسرائیل : بنی اسرائیل

دومین نام این قوم ، اسرائیلی یا بنی اسرائیل است . این نام برگرفته از لقب یعقوب ابن اسحاق ابن ابراهیم می باشد ، لقب حضرت یعقوب ، اسرائیل است و به فرزندان و قوم او بنی اسرائیل می گفته اند . اسرا در زبان عبری به معنی عبد یا اسیر ، و ئیل به معنای الله و اسرائیل به معنای بنده خدا یا اسیر خدا است [5].

در قرآن کریم بنی اسرائیل به پیروان حضرت موسی اطلاق می شود که خود 12 قبیله اند.

وجه تسمیه سومین نام قوم اسرائیل : یهودی

قول اول : حضرت یعقوب (اسرائیل) دارای 12 فرزند بوده که نام هایشان : رئوبن، شمعون، لاوی، یهودا، یساکار، زبولون، دان، نفتالی، اشیر، جاد، یوسف و بنیامین است که هر کدام قبیله ای را به وجود آوردند و به قبائل دوازده گانه معروف شدند( ماجرای ده قبیله گمشده در بخش های بعدی خواهد آمد) . شایان ذکر است که موسی و برادرش هارون از قبیله لاوی بودند.

یعقوب برای اتحاد بین فرزندانش امر کرده بود که همه فرزندانش از یهودا اطاعت کنند.گفته می شود نام یهودکه به قوم بنی اسرائیل بعد از موسی اطلاق می شود از یهودا گرفته شده است. [6]

قول دوم : یکی از مفسران اسلامی می گوید یهود به معنای هدایت یافته است و علت انتساب آن به قوم موسی ، توبه و بازگشت آن ها از گوساله پرستی است [7](در بخش تاریخچه یهود این ماجرا را به طور کامل نقل خواهیم کرد.)

قول سوم : برخی واژه یهود را عربی نمی دانند بلکه آن را عبری دانسته و معتقدند مشتق از واژه یَهُوه است . آمده است که به موسی وحی شد :یَهُوَ یعنی پرستش خدای بزرگ را به قومت معرفی کن [8] ؛ و نیز بنا به واقعه ای که در سِفرِ خروج (بخوانید  SEFRE) باب بیستم تورات فعلی (یعنی تورات تحریف شده) آمده ، موسی به کوه طور رفته و با خداوند گفت و گو کرد و خداوند فرامین ده گانه را که به ((ده فرمان موسی)) معروف است به وی ابلاغ نمود . در این فرامین از خداوند با نام یَهُوه یاد شده ؛ به همین منظور عده ای علت نامگذاری پیروان دین موسی به یهود (گرفته شده از یَهُوه ) را از این جهت می دانند [9].

پی نوشت: 

[1] . تاریخ جامع ادیان و مذاهب جهان ،عبدالله مبلغی آبادانی ، صفحه 314

[2] .همان ، صفحه 314

[3] .همان صفحه 315

[4] .همان صفحه 316

[5] .همان صفحه 316

[6] . همان ص317 و موسی از دیدگاه قرآن، محسن بینا، ج اول، ص ۲۷۴

[7] . تاریخ جامع ادیان و مذاهب جهان ،عبدالله مبلغی آبادانی ص 317

[8] . تاریخ جامع ادیان، جان بی ناس، ترجمه علی اصغر حکمت، ج سوم، 1354، نشر پیروز، تهران، ص 332

[9] .تورات باب بیستم ، سفر پیدایش

نویسنده : سید ابوالفضل ساقی