پرسشها و پاسخها، ص: 89

بقلبه رآه، اما سَمِعْتَ اللَّهَ عزّوجَلّ يقول

«ما كَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأی » «1»

أی لَمْ يَرهُ بِالبَصَرةِ وَلكِنْ رَآهُ بِالْفُؤادِ» «2».

محمد بن فضيل می گويد: از امام رضا عليه السلام سؤال كردم كه: آيا رسول خدا صلی الله عليه و آله پروردگار عزّ و جلّش را ديد؟ فرمود: آری، به قلبش ديد. آيا كلام خداوند عزّ و جلّ را شنيده ای كه می گويد: «قلب پيامبر در آنچه ديد صادق بود و هرگز دروغ نمی گفت» يعنی به ديده نديده بلكه به دل ديده است.

اميرالمؤمنين علی عليه السلام در جواب دانشمند يهودی كه از امكان رؤيت خدا سؤال كرد فرمود:

«... لاتُدْرِكُهُ العُيُونُ فی مُشاهَدَةِ الأبصارِ، ولكِنْ رَأتْهُ القُلُوبُ بِحَقائقِ الايمان» «3»

. چشم های ظاهری او را درك نمی كنند، بلكه قلب ها با حقيقت ايمان او را می بينند.

مقصود ديدن چشم های ظاهری او را درك نمی كنند، بلكه با چشم ظاهری نيست بلكه مراد ديدن او با شهود قلبی است.

______________________________
(1) نجم (53): 11.

(2) التوحيد شيخ صدوق: 116، باب 8، حديث 17.

(3) التوحيد شيخ صدوق: 109، باب 8، حديث 6.