پرسشها و پاسخها، ص: 92

نكرده، بلكه درخواست علم حصولی نيز نكرده است چون از مناظرات او با فرعون «1» به دست می آيد كه حضرت موسی عليه السلام براهين حصولی را می دانست و به معارف الهی احاطه علمی داشت پس ديگر صحيح نيست كه گفته شود آن حضرت با پشت سر گذاشتن همه اين علوم و معجزات و ميقات چهل شبه از خدای سبحان مسئلت كند تا خود را با علم حصولی به او نشان دهد.

3- موسی رؤيت را برای خود طلب كرد نه از طرف قوم و برای آنان منتهی حضرت موسی رؤيت قلبی خدا را برای خود تقاضا كرد و به خدا عرض كرد: خودت را به گونه ای به من نشان بده كه بتوانم با چشم دل تو را ببينم. خدا نيز در جواب او فرمود: تو توان اين مشاهده را نداری.

سوالی كه مطرح می شود اين است كه با وجود اين كه شهود قلبی حق تعالی در دنيا و آخرت ممكن است پس چرا خداوند در مقابل اين خواسته جواب منفی داد؟

در جواب بايد گفت: شهود قلبی به دو قسم با واسطه و بی واسطه

______________________________
(1) «إِنَّا قَدْ أُوحِيَ إِلَيْنَا أَنَّ الْعَذَابَ عَلَی مَن كَذَّبَ وَتَوَلَّی * قَالَ فَمَن رَبُّكُمَا يَا مُوسَی * قَالَ رَبُّنَا الَّذِي أَعْطَی كُلَّ شَيْ ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَی * قَالَ فَمَا بَالُ الْقُرُونِ الْأُولَی * قَالَ عِلْمُهَا عِندَ رَبِّي فِي كِتَابٍ لَّا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنسَی » «مسلماً و يقيناً به ما وحی شده است كه عذاب بر كسی است كه آيات حق و پيامبران را تكذيب كند و از آن رو برگرداند.* فرعون گفت: ای موسی! پروردگار شما دو نفر كيست؟* گفت: پروردگار ما كسی است كه به هر موجودی، آفرينش ويژه او را آن گونه كه سزاوارش بود به وی عطا كرده، سپس هدايت نمود.* فرعون به جای دنبال كردن بحث خداشناسی، مطلب را منحرف كرد و گفت: پس حال امت های پيشين چگونه است؟* موسی گفت: علم و دانش به حال آنان در كتابی مانند لوح محفوظ نزد پروردگار من است، كه پروردگارم بر پايه آن در پاداش دادن و كيفر نمودن نه اشتباه می كند و نه از ياد می برد» طه (20): 48- 52.