فراز 1 از دعای 20 ( درخواست کامل‌ترین مرحله ایمان )

اللَّهُمَّ انّى اسْئَلُكَ بِرَحْمَتِكَ الَّتى وَسِعَتْ كُلَّ شَىْ‌ءٍ، وَ بِقُوَّتِكَ الَّتى قَهَرْتَ بِها كُلَّ شَىْ‌ءٍ، وَ خَضَعَ لَها كُلُّ شَىْ‌ءٍ وَ ذَلَّ لَها كُلُّ شَىْ‌ءٍ وَ بِجَبَرُوتِكَ الَّتى غَلَبْتَ بِها كُلَّ شَىْ‌ءٍ، وَبِعِزَّتِكَ الَّتى لايَقُومُ لَها شَىْ‌ءٌ، وَ بِعَظَمَتِكَ الَّتى مَلَأَتْ كُلَّ شَى‌ءٍ وَ بِسُلطانِكَ الَّذى عَلا كُلَّ شَى‌ءٍ وَ بِوَجْهِكَ البَاقى بَعْدَ فَناءِ كُلِّ شَىْ‌ءٍ، وَبِاسْمائِكَ الَّتى غَلَبَتْ ارْكانَ كُلِّ شَىْ‌ءٍ وَ بِعِلْمِكَ الَّذى‌ احاطَ بِكُلِّ شَىْ‌ءٍ، وَبِنُورِ وَجْهِكَ الَّذى اضاءَ لَهُ كُلُّ شَىْ‌ءٍ، يا نُورُ يا قُدُّوسُ، يا اوَّلَ الْاوَّلينَ، وَيا آخِرَ الْآخِرينَ.«34»

الهى من از تو خواهانم به رحمت تو كه فرا گرفته هر چيز را، و به نيرويت كه زير فرمان گرفتى به آن تمام اشيا را، و به جبروتت كه چيره شده به آن بر همه چيز، و به عزّت تو كه دست نيندازد بر آن چيزى، و به بزرگيت كه پر كرده هر چيزى را، و به تسلطّ تو كه اشراف بر هر چيز دارد، و به وجهت كه پس از فناى هر چيز ماندنى است، و به نام‌هاى تو كه پر كرده است اركان هر چيز را، و به علم و دانشت كه فرا گرفته هر چيز را، و به تابش ظهورت كه روشن است در پرتو آن هر چيزى، اى نور، اى قدوس، اى آغاز و ابتداى اوّلين و اى پايان‌ آخرين.

الهى بزرگ است سلطنت تو، و برتر است مكان تو، و نهان است مكر تو، و آشكار است امر تو، و چيره است قهر تو، و نافذ است قدرت تو.

هَيْهاتَ انْتَ اكْرَمُ مِنْ انْ تُضَيِّعَ مَنْ رَبَّيْتَهُ، اوْ تُبَعِّدَ مَنْ ادْنَيْتَهُ، اوْ تُشَرِّدَ مَنْ آوَيْتَهُ، اوْ تُسَلِّمَ الَى الْبَلاءِ مَنْ كَفَيْتَهُ وَ رَحِمْتَهُ.«36»

بسيار دور است، تو كريم‌تر از آنى كه پرورده‌ات را ضايع كنى يا از نظر دوردارى كشيده به سوى خود را، يا آواره سازى مأوا داده‌ات را، يا به بلا بسپارى آن را كه سرپرستى نموده‌اى.

يا ذَا المُلْكِ وَ الْمَلَكُوتِ، يا ذَا الْعِزَّةِ وَ الْجَبَروتِ، يا مَلِكُ يا قُدُّوسُ، يا سَلامُ يا مُؤْمِنُ يا مُهَيْمِنُ، يا عَزيزُ يا جَبّارُ يا مُتَكَبِّرُ، يا خالِقُ يا بارِئُ يا مُصَوِّرُ، يا مُفيدُ يا مُدَبِّرُ يا شَديدُ، يا مُبْدِئُ يا مُعيدُ يا مُبيدُ، يا وَدُودُ يا مَحْمُودُ يا مَعْبُودُ، يا بَعيدُ يا قَريبُ، يا مُجيبُ يا رَقيبُ يا حَسيبُ، يا بَديعُ يا رَفيعُ، يا مَنيعُ يا سَميعُ، يا عَليمُ، يا حَليمُ يا كَريمُ، يا حَكيمُ يا قَديمُ، يا عَلِىُّ يا عَظيمُ، يا حَنّانُ، يا دَيّانُ يا مُسْتَعانُ، يا جَليلُ يا جَميلُ، يا وَكيلُ يا كَفيلُ، يا مُقيلُ يا مُنيلُ، يا نَبيلُ يا دَليلُ، يا هادى‌ يا بادئ، يا اوَّلُ يا آخِرُ، يا ظاهِرُ يا باطِنُ، يا قائِمُ يا دائِمُ، ياعالِمُ يا حاكِمُ، يا قاضى‌ يا عادِلُ، يا فاصِلُ، يا واصِلُ، يا طاهِرُ يا مُطَهِّرُ، يا قادِرُ يا مُقْتَدِرُ، يا كَبيرُ يا مُتَكَبِّرُ، يا واحِدُ يا احَدُ يا صَمَدُ.«37»

اى صاحب ملك و ملكوت، اى دارنده عزت و جبروت، اى ملك، اى قدوس، اى سلام، اى مؤمن، اى مهيمن، اى عزيز، اى جبّار، اى باعظمت، اى آفريننده، اى پديدآورنده، اى صورت آفرين، اى سود بخشنده، اى نظم دهنده عالم، اى محكم كار، اى مبدء ايجاد، اى مرجع خلق، اى مهلك ستمكاران، اى دوست خوبان، اى ستوده صفات، اى معبود خلق، اى دور از دسترس اوهام، اى نزديك به همه، اى اجابت كننده، اى نگهبان، اى حسابگر، اى تازه آور، اى بلند مرتبه، اى بلند مقام، اى شنوا، اى دانا، اى بردبار، اى كريم، اى حكيم، اى بلند مقام، اى بزرگ مرتبه، اى دوست بندگان، اى نعمت بخش به خلق، اى جزا دهنده، اى يارى كننده، اى با جلالت، اى با حسن و جمال، اى كارگزار، اى كفايت كننده، اى بخشنده لغزش‌ها، اى رساننده نعمت، اى ذات با عظمت، اى رهنما، اى ابتداى هر چيز، اى اول، اى آخر، اى ظاهر، اى باطن، اى استوار، اى ابدى، اى دانا، اى حكمفرما، اى داور خلق، اى با عدل و داد، اى جدا از همه، اى پيوسته با همه، اى ذات پاك، اى پاك كننده، اى توانا، اى با اقتدار، اى بزرگ، اى باعظمت، اى يگانه، اى يكتا، اى بى نياز.

قالَ لى رَسُولُ اللّهِ (صلى الله عليه و آله): يا عَلِىُّ اكْتُبْ، فَقُلْتُ: ما اكْتُبُ؟ فَقالَ: اكْتُبْ: بِسْمِ‌ اللّهِ الرِّحمنِ الرِّحيمِ، الْايمانُ ما وَقَرَ فِى الْقُلُوبِ، وَ صَدَّقَتْهُ الْأَعْمالُ.«38»

رسول خدا (صلى الله عليه و آله) به من فرمود: بنويس، عرضه داشتم: چه بنويسم؟ فرمود:بنويس، به نام خداوند بخشنده مهربان، ايمان حقيقتى است كه استوار در دل‌هاست، و انجام دستورهاى الهى آن را تصديق مى‌كند.

الْايمانُ اقْرارٌ وَ عَمَلٌ.«39»

ايمان اقرار و انجام فرمان‌هاى الهى است.

سَألْتُ ابا عَبْدِاللّهِ (عليه السلام) مَا الْايمانِ؟ ... فَقالَ: الْايمانُ بِاللّهِ وَ انْ لاتَعْصِىَ اللَّهَ.«40»

از حضرت صادق (عليه السلام) درباره ايمان پرسيدم. فرمود: ايمان به خدا آن است كه او را معصيت نكنى.

مَنْ عَمِلَ بِما امَرَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ فَهُوَ مُؤْمِنٌ.«41»

كسى كه اوامر حضرت حق را اجرا كند با ايمان است.

الْايمانُ شَجَرَةٌ، اصْلُهَا الْيَقينُ، وَ فَرْعُهَا التُّقى، وَ نُورُهَا الْحَياءُ، وَ ثَمَرُهَا السَّخاءُ.«42»

ايمان درخت است، ريشه آن يقين، و شاخه‌اش تقوى، و نورش حيا، و ميوه‌اش سخاوت است.

الْايمانُ مَعْرِفَةٌ بِالْقَلْبِ، و اقْرارٌ بِاللِّسانِ، وَ عَمَلٌ بِالْارْكانِ.«43»

ايمان، شناخت به قلب، و گفتار به زبان و عمل به اعضا و جوارح است.

ثَلاثٌ مَنْ كُنَّ فيهِ اسْتَكْمَلَ الْايمانَ بِاللَّه ...: مَنْ اذا رَضِىَ لَمْ يُدْخِلْهُ رِضاهُ فِى الْباطِلِ، وَ اذا غَضِبَ لَمْ يُخْرِجْهُ غَضَبُهُ مِنَ الْحَقِّ، وَ مَنْ اذا قَدَرَ لَمْ‌يَتَنَاوَلْ ما لَيْسَ لَهُ.«44»

سه چيز است در هر كس باشد ايمان به خدا را كامل كرده است: چون به برنامه‌اى راضى و خشنود شد، رضاى او، وى را وارد باطل نكند، و چون خشمگين گشت، غضب و خشمش او را از حق منحرف ننمايد، و زمانى كه قدرت يافت، به چيزى كه براى او نيست دست نگشايد.

يا علِىُّ سَبْعَةٌ مَنْ كُنَّ فيهِ فَقَدِ اسْتَكْمَلَ حَقيقَةَ الْايمانِ، وَ ابْوابُ الْجَنَّةِ مُفَتَّحَةٌ لَهُ: مَنْ اسْبَغَ وُضُوءَهُ، وَ احْسَنَ صَلاتَهُ، وَ ادّى‌ زَكاةَ مالِهِ، وَكَفَ‌ غَضَبَهُ، وَ سَجَنَ لِسانَهُ، وَاسْتَغْفَرَ لِذَنْبِهِ، وَ ادَّى النَّصيحَةَ لِاهْلِ بَيْتِ نَبِيِّهِ.«45»

اى على هفت خصلت است در هر كس باشد حقيقت ايمان خود را كامل كرده است، و درهاى بهشت به رويش باز شده است آن كه وضويش را كامل كند، و نمازش را نيكو بجاى آرد، و زكات مالش را بپردازد، و خشمش را نگاه دارد، و زبانش را از كلام حرام حبس نمايد، و از گناهش استغفار كند، و نسبت به اهل بيت پيامبرش خير خواه باشد.

ثَلاثَةٌ مَنْ كُنَّ فيهِ يَسْتَكْمِلُ الْايمانَ: رَجُلٌ لايَخافُ فِى اللّهِ لَوْمَةَ لائِمٍ، وَلايُرائى بِشَى‌ءٍ مِنْ عَمَلِهِ، وَ اذا عُرِضَ عَلَيْهِ امْرانِ احَدُهُما لِلدُّنْيا وَ الْآخَرُ لِلْآخِرَةُ اخْتارَ امْرَ الْآخِرَةِ عَلَى الدُّنيا.«46»

سه چيز است در هر كس باشد ايمان را كامل كرده است: در راه خدا از سرزنش سرزنش كنندگان باك نداشته باشد، و به چيزى از عملش ريا نكند، و چون برنامه‌اى برايش پيش آمد يكى در جهت دنيا، يكى در جهت آخرت، آن كه در جهت آخرت است انتخاب نمايد.

ارْبَعٌ مَنْ كُنَّ فيهِ كَمُلَ اسْلامُهُ وَ مُحِّصَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ وَ لَقِىَ رَبَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ هُوَ عَنْهُ راضٍ: مَنْ وَفى لِلّهِ عَزَّوَجَلَّ بِما يَجْعَلُ عَلى نَفْسِهِ لِلنّاسِ، وَ صَدَقَ لِسانُهُ مَعَ النّاسِ، وَاسْتَحْيى‌ مِنْ كُلِّ قَبيحٍ عِنْدَ اللَّهِ و عِنْدَ النَّاسِ، وَ حَسُنَ‌ خُلْقُهُ مَعَ اهْلِهِ.«47»

چهار چيز است در هر كس باشد اسلامش كامل، و گناهانش از او دور مى‌شود: به آنچه كه به نفع مردم بر عهده گرفته براى خدا وفا كند، زبانش با مردم به راستى و درستى باشد، از هر عملى كه نزد خدا و مردم زشت است حيا كند، و با اهلش خوشرفتار و خوش خلق باشد.

عَنِ النَّبِىِّ (صلى الله عليه و آله) فِى جَوابِ رَجُلٍ سَأَلَهُ فَقالَ: احِبُّ انْ يَكْمُلَ ايمانى، قالَ: حَسِّنْ خُلْقَكَ يَكْمُلْ ايمانُكَ.«48»

رسول خدا (صلى الله عليه و آله) در جواب مردى كه به محضرش عرضه داشت، دوست دارم ايمانم كامل شود فرمود: اخلاقت را نيكو كن، ايمانت كامل مى‌شود.

اكْمَلُكُمْ ايماناً احْسَنُكُمْ خُلْقاً.«49»

كامل‌ترين شما از جهت ايمان، نيكو خلق‌ترين شماست.

ثَلاثٌ مَنْ كُنَّ فيهِ كَمُلَ ايمانُهُ: الْعَقْلُ، وَ الْحِلْمُ، وَالْعِلْمُ.«50»

سه چيز در هر كس باشد ايمانش كامل شده: عقل، بردبارى، دانش.

لايَسْتَكْمِلُ عَبْدٌ حَقيقَةَ الْايمانِ حَتّى تَكُونَ فيهِ خِصالٌ ثَلاثٌ: الْفِقْهُ فِى الدِّينِ، وَ حُسْنُ التَّقْدير فِى الْمَعيشَةِ، وَ الصَّبْرُ عَلَى الرَّزايا.«51»

حقيقت ايمان عبد كامل نمى‌شود مگر به سه چيز: فهم در دين، حسن اندازه در معيشت، بردبارى و صبر در مصايب.

لايَسْتَكْمِلُ الْعَبْدُ الْايمانَ حَتّى يَكُونَ فيهِ ثَلاثُ خِصالٍ: الْانْفاقُ فِى الْاقْتارِ، وَ الْانْصافُ مِنْ نَفْسِهِ، وَ بَذْلُ السَّلامِ.«52»

عبد، ايمان را جز به سه برنامه كامل نمى‌كند: انفاق در سختى، و انصاف از جانب خود نسبت به مردم، و بذل سلام.

لايَسْتَكْمِلُ عَبْدٌ الْايمانَ حَتّى يُحِبَّ لِاخيهِ ما يُحِبُّ لِنَفْسِهِ، وَ حَتّى يَخافَ اللّهَ فى مُزاحِهِ وَجِدِّهِ.«53»

عبد، ايمان را كامل نمى‌كند مگر به دوست داشتن براى برادرش به مثل آنچه براى خود دوست دارد، و ترسيدن از حق در شوخى و جدّى.

لَنْ يَسْتَكْمِلَ الْعَبْدُ حَقيقَةَ الْإيمانِ حَتّى يُؤْثِرَ دينَهُ عَلى شَهْوَتِهِ، وَلَنْ يَهْلِكَ حَتّى يُؤْثِرَ شَهْوَتَهُ عَلى دينِهِ.«54»

عبد، هرگز حقيقت ايمان را كامل نمى‌كند مگر اين كه دينش را بر شهوتش‌ مقدم بدارد، و هرگز به هلاكت نمى‌رسد مگر اين كه شهوتش را بر دين مقدم كند.

لايُكْمِلُ الْمُؤْمِنُ إيمانَهُ حَتّى يَحْتَوِىَ عَلى مِأَةٍ وَ ثَلاثِ خِصالٍ ....«55»

مؤمن ايمانش را كامل نمى‌نمايد، مگر اين كه داراى صد و سه خصلت شود.

عَظُمَ الْخالِقُ فِى انْفُسِهِمْ فَصَغُرَ ما دُونَهُ فِى اعْيُنِهِمْ.«56»

در ذات جانشان حضرت حق عظيم است و بس، و غير او در چشمشان كوچك و پست است.