Azəri
Thursday 18th of July 2024
Kəlam və inanclar
ارسال پرسش جدید

Siratül-müstəqim nədir

Siratül-müstəqim nədir
Quran ayələrini araşdıran zaman Allaha ən yaxın yolun Siratül-müstəqim olduğunu görürük. Siratül-müstəqim nədir? Siratül-müstəqim - Allahpərəstlik, İlahi əmrlərə sadiq olmaqdır. “De: “Şübhəsiz, Rəbbim məni doğru yola - sabit (və bəşəriyyətin səadətini təmin edən) bir dinə və haqpərəst olan və əsla müşriklərdən olmamış İbrahimin ayininə hidayət edib””. (“Ənam” 161). Bəli, bu ...

İNHİRAFA SƏBƏB OLAN AMİLLƏRLƏ MÜBARİZƏ

İNHİRAFA SƏBƏB OLAN AMİLLƏRLƏ MÜBARİZƏ
  İnhiraf amillərinin müxtəlif olduğuna diqqət yetirməklə aydın olur ki, onlardan hər biri ilə mübarizə aparmaq üçün xüsusi üslub, yer və şərait lazımdır. Məsələn, əxlaqi və psixoloji amilləri düzgün tərbiyə etmək və onların ardınca gələn zərərləri başa salmaqla aradan qaldırmaq olar. İkinci və üçüncü dərsdə din barəsində tədqiqat aparmağın zərurəti və ona qarşı laqeyd yanaşmağın ...

QEYBƏT VƏ PİSLİYƏ DANIŞIQ XƏSTƏLİYİNİN MÜALİCƏSİ

QEYBƏT VƏ PİSLİYƏ DANIŞIQ XƏSTƏLİYİNİN MÜALİCƏSİ
QEYBƏT VƏ PİSLİYƏ DANIŞIQ XƏSTƏLİYİNİN MÜALİCƏSİ Qeybətin iki növ müalicəsi var: qısa yolla və əhatəli. Qeybətin qısa yolla müalicəsi üçün insan bəsirət gözünü açıb qeybət mövzusundakı ayə və hədislərin təhlilinə vaxt ayırmalıdır. Allahın qəzəbini və Qiyamət gününün əzabını yada salmaq, qeybətin dünyəvi zərərlərini xatırlamaq lazımdır. Qeybət qarşı tərəfin qulağına ...

Həyatda olanlara təvəssül edib yardım diləmək

Həyatda olanlara təvəssül edib yardım diləmək
Həyatda olanlara təvəssül edib yardım diləmək Bu dünyada ömür sürənlərdən yardım diləyib kömək istəmək də olar. Bunu şirk hesab etmək olmaz. Bu, Quran dastanlarının düzgün bilib təsdiqlədiyi məsələlərdəndir. Məsələn, Yusif peyğəmbər zindanda olarkən öz zindan yoldaşına azad olan kimi onun vəziyyəti barədə zamanın padşahı ilə söhbət etməsini xahiş edir. [1] (اذكرني عند ربك) ...

Vahabi etiqadının yeni təhlili

 Vahabi etiqadının yeni təhlili
Bismillahir Rəhmanir Rəhim SƏKKİZİNCİ SÖHBƏTŞiə və vahabilərin şənlik edib yas saxlamaq haqqında fikirləriBayramlar və şənliklərVahabilər övliyaların təvəllüd ya vəfat üçün günü təşkil edilən məclisləri onlara edilən ibadət hesab etdiklərinə görə bunu bütə edilən pərəstişlə bərabər sayırlar:"هي نُوعٌ من العبادة لهم و تعظيمُهُمْ..." Onlar öz sözlərini sübuta ...

Hər hansı bir hədis araşdırılarkən ilk növbədə aşağıdakı iki məsələ diqqət mərkəzində olmalıdır:

Hər hansı bir hədis araşdırılarkən ilk növbədə aşağıdakı iki məsələ diqqət mərkəzində olmalıdır:
Hər hansı bir hədis araşdırılarkən ilk növbədə aşağıdakı iki məsələ diqqət mərkəzində olmalıdır: 1. Hədisin sənədləri; Sənəd dedikdə həmin hədisin raviləri yə᾿ni, hədisi nəql edən şəxslər nəzərdə tutulur. Silsiləvari olaraq, hədisi nəql edən şəxslər arasında ən azı bir nəfər yalançı və e᾿timadsız şəxs olarsa, həmin hədis sənəd e᾿tibarı ilə zəif sayılır və ona istinad ...

BӘDBӘXTLIKLӘR XOŞBӘXTLIKLӘRIN ANASIDIR

BӘDBӘXTLIKLӘR XOŞBӘXTLIKLӘRIN ANASIDIR
BӘDBӘXTLIKLӘR XOŞBӘXTLIKLӘRIN ANASIDIR Pisliklərin gözəllikləri cilvələndirmək və ali bir toplum yaratmaqda mühüm rol oynamalarından əlavə, yaxşı və pisliklər barəsindəki mühüm mətləblərdən biri də budur ki, bizim bədbəxtlik və pislik, kamal və xoşbəxtlik adlandırdığımız şeylər arasında səbəb-nəticə əlaqəsi vardır. Pisliklər yaxşılıqların anası və onların yaradıcısıdır. Bu, ...

CAYNİZM AYİNİ (2)

CAYNİZM AYİNİ (2)
  ƏQİDƏ VƏ ƏXLAQ Ötən dərsdə qeyd olundu ki, caynizm əslində brahmanizmə (qədim hinduizmə) qarşı bir növ e’tiraz hərəkatı xarakteri daşımışdır. Bu e`tiraz “kasta” təbəqəli quruluşa, brahmanların istismarına e’tiraz olmaqla yanaşı, tənasüxdən (samsaradan) və ya ölüb yenidən başqa bir insanın, hətta xərçəng və ya bit kimi başqa  alçaq varlıqların cismində zahir olmağın ...

QEYBƏTƏ MANE OLMAQ

QEYBƏTƏ MANE OLMAQ
İslam dininə əsasən, çirkin və haram işlə rastlaşarkən həmin işin davamına mane olmaq hər bir müsəlmanın borcudur. Bu zərurət yalnız qeybətə aid deyil, mövzumuz qeybət olduğundan, bu zəmində də söz açmağı lazım gördük. Qeyd etmək lazımdır ki, kiminsə qeybətinin olunmasına mane olmaqla bərabər, qeybəti olunan şəxsin müdafiəsi də lazımdır. Bu məzmunda nəql ...

QANUN NӘDIR?

QANUN NӘDIR?
QANUN NӘDIR? Bura qədər söylədiklərimizdən mə`lum oldu ki, dünyada baş verən hadisələr bir sıra sabit qanunlar və dəyişməz ilahi sünnələr çərçivəsindədir. Başqa sözlə desək, Allahın dünyada bir sıra iş üsulları var və O öz işlərini heç vaxt həmin üslublardan xaricdə həyata keçirmir. Indi isə qanunun nə olmasına baxaq. Qanun nədir? Sünnə nə deməkdir? Görəsən ilahi qanun və sünnə, ...

Əxlaqı dəyişdirmək mümkündürmü?

Əxlaqı dəyişdirmək mümkündürmü?
İnsanların bir çoxu elə bilir ki, əxlaqı dəyişdirmək qeyri-mümkündür. Deyirlər ki, bizdən artıq keçmişdir, biz bu cür yaranmışıq. Əslində bu düşüncə yanlışdır. Əks halda insanın özünü tərbiyə etməsinin mənası olmazdı. Özünü islah etmək o zaman məna kəsb edər ki, əxlaqı dəyişdirmək mümkün olsun. (Tebyan)“Ayələrini onlara oxumaq, onları (əqidədə, əxlaqda və əməldəki ...

QEYBƏT QURAN BAXIMINDAN

QEYBƏT QURAN BAXIMINDAN
 Qurani-Kərim qeybəti insana zidd əməl sayır və onu şəxsin öz ölmüş qardaşının ətini yediyi kimi tanıtdırır. Məlumdur ki, “insan ətini yemək”, özü də həmin surətdə insandan baş verə biləcək ən pis əməldir. Quranda bu ibarə yalnız qeybət barəsində işlənir. Bu bənzətmənin səbəbi də aydındır. Çünki İslam nöqteyi-nəzərindən müsəlman ...

YƏHUDİ FİRQƏLƏRİ

YƏHUDİ FİRQƏLƏRİ
  Yəhudilər sair xalqlar kimi müxtəlif firqə və quruplara bölünmüşdür. Yəhudi qövmü arasında təfriqənin ən ümdə amili yəhudi dininin şifahi tə’limlərinə (Təlmuda), eləcə də Əhdi-qədimə (Ətiqə) artırılan risalələrə e’tiqad bəsləyib-bəsləməməklə əlaqədardır. Eləcə də axirət aləminə e’tiqad bəsləmək və ya bəsləməmək yəhudilərin firqələrə ayrılmasının digər bir amili ...

FӘLSӘFI BӘDBINLIK

FӘLSӘFI BӘDBINLIK
FӘLSӘFI BӘDBINLIK «Şərlər məsələsinin» digər tə`sirlərindən biri də fəlsəfi bədbinlikdir. Bədbin filosoflar adətən materialistlərdən çıxır. Materializm və bədbinlik arasında bir növ inkaredilməz əlaqə və bağlılıq var. Nə üçün? Cavab aydındır, çünki materializm şərlər məsələsinin həllində acizdir. Ilahi fəlsəfəyə əsasən, vücud xeyirlə bərabərdir, şər nisbidir və hər bir şərin ...

İMAMƏT (2)

İMAMƏT (2)
İMAMƏT (2) Müsəlmanların imam və başçısı, Rəsuli-əkrəmin (s) canişini kimi xalqın dini və dünyəvi işlərinin idarə olunmasını öz öhdəsinə götürmək istərkən gərək bir sıra imtiyazlara malik olsun. Günah, xəta və səhvdən uzaq olsun ki, ictimaiyyəti səadətə doğru yönəldə bilsin və xalqa rəhbərlik etməyə haqqı olsun. Çünki özü təmiz olmayan şəxs xalqı doğru yola yönəldə ...

IMANIN DӘYӘRI

IMANIN DӘYӘRI
IMANIN DӘYӘRI Imanın dəyəri barəsində üç mərhələdə danışmaq lazımdır: 1. Görəsən tövhid, nübüvvət və məad — şiəliyə görə bunlardan əlavə imamət və ədl — kimi dini əsaslara iman və e`tiqadın olmaması bütün şəraitlərdə (səbəbindən asılı olmayaraq) ilahi əzaba səbəb olacaqmı? Yoxsa bə`zi imansızların üzürlü olmaları və imansızlıqlarına görə cəzalandırılmamaları ...

ZIDDIYYӘTLӘR TOPLUMU

ZIDDIYYӘTLӘR TOPLUMU
ZIDDIYYӘTLӘR TOPLUMU Biz, bu fəsldə olan söhbətlərimizdən belə nəticəyə gəldik ki, yaradılışın əsas formulu ziddiyyətlər formuludur və dünya ziddiyyətlər toplumundan başqa bir şey deyil. Bu dünyada varlıqla yoxluq, həyat və ölüm, sağlamlıq və xəstəlik, gənclik və qocalıq və xoşbəxtliklə bədbəxtlik bir-birlərinin kənarında və birgədirlər. Sə`dinin sözü ilə desək «dəfinə ilə ilan, gül ...

YOL VӘ ÜSLUBLAR

YOL VӘ ÜSLUBLAR
Ümumiyyətlə yaradılışın başlanğıc və sonu barəsində olan üslublar bir-birindən fərqlidir. Hədis əhli, mütəkəllimlər, filosoflar, ariflər, təcrübi və təbii elmlər tərəfdarlarının hər biri özünəməxsus yol və üsluba malikdirlər. Hədis əhli üsulidinə aid məsələlərdə də füruidin məslələri kimi təslim və tabeçilik tərəfdarı olub hər bir təfəkkür, deduksiya və məntiqlə müxalifdirlər. ...

İKİNCİ АMİL-DӘVӘT

İKİNCİ АMİL-DӘVӘT
İMАM HÜSЕYNİN (Ә) QİYАMINА АNАLİTİK BİR BАХIŞ İKİNCİ АMİL-DӘVӘT Bәzilәrinin dеdiklәrinә әsаsәn, kufәlilәrin dәvәti bu hәrәkаtın әsаs sәbәbi imiş. Müаviyәnin ölmündәn sоnrа kufәlilәr Hәzrәti İmаm (ә)-ı Kufәyә çаğırıb, оnu хәlifә tәyin еtmәk istәyirdilәr. Hаlbuki mәsәlә bеlә dеyilidi, çünki Rәcәb аyının sоnu, Yеzid hökmdаrlığının әvvәlindә ...

EKSPERİMENTAL TƏCRÜBƏYƏ MATERİALİST BİR NƏZƏR

EKSPERİMENTAL TƏCRÜBƏYƏ MATERİALİST BİR NƏZƏR
  Qeyd etdiyimiz ifratçı məntiq və fəlsəfə cərəyanlarının hətta maddi fəlsəfə sahələrindəki nüfuzu belə, zəifləməyə başlamışdır. Yeni maddi fəlsəfə məktəblərinin özləri də (əsas etibarı ilə dialektik materialistlər) bu qəbildən olan təmayülləri rədd edirlər. Beləliklə də çağdaş maddi fəlsəfə hiss və təcrübənin hüdudlarını (hər bir alim öz təhqiqatını bundan başlayır) ...