Azəri
Thursday 18th of July 2024
Kəlam və inanclar
ارسال پرسش جدید

RUHUN BƏDƏNLƏ ƏLAQƏSİ DAXİL VƏ YA XARİC OLMAQLA DEYİL

RUHUN BƏDƏNLƏ ƏLAQƏSİ DAXİL VƏ YA XARİC OLMAQLA DEYİL
  Bilməliyik ki, ruhun bədənlə əlaqəsi ona daxil olmaq cəhətindən deyildir. Çünki ruh mücərrəd bir şeydir, cisim deyildir. Onun daxil olub, xaric olması kimi bir şey yoxdur. Bu əlaqə yalnız bədənə tam nəzarətdən ibarətdir. Ölüm yəni həmin əlaqənin bədəndən qırılması. İnanmağımız vacibdir ki, ölüm Allahın izni, icazəsiylədir. Yalnız ana bətnindən son günədək ruhu bədənlə ...

ŞƏHADƏT YATAĞINDA MEHRAB ŞƏHIDINDƏN BIR NEÇƏ SÖZ

ŞƏHADƏT YATAĞINDA MEHRAB ŞƏHIDINDƏN BIR NEÇƏ SÖZ
İbni Mülcəm o daş ürəkli və özünü müqəddəs kimi göstərən qatil 40-cı hicri ilində ramazan ayının 19-da səhər vaxtı məsciddə namaz qılarkən Əli (əleyhissalam)-ın başına zərbət endirdi. Əli (əleyhissalam)-ın yarılmış başından axan qan məscidin mehrabını Həzrətin al qanına qərq etdi. İmamı mənzilə apardılar.Əli (əleyhissalam) şəhadət səfəri və dost ...

Әmirәl-mö`minin (ә) buyurur:

Әmirәl-mö`minin (ә) buyurur:
Әmirәl-mö`minin (ә) buyurur: “Аllаh tәrәfindәn gözlәmәli оlduğunuz әn kiçik hаqq оdur ki, nе`mәtlәrindәn fаydаlаnıb Оnun özünә qаrşı çıхmаyаsınız. (Оnun nе`mәtlәrini günаh yоlundа sәrf еtmәyәsiniz.)”   İmаm Sаdiq (ә) buyurmuşdur: “Әgәr Аllаh bir şәхsә nе`mәt әtа еtsә vә hәmin şәхs о nе`mәtlәrdәn istifаdә еtmәklә хоş güzәrаn kеçirib mütriblik ...

Alimlərin İbn Teymiyyə ilə müxalifətçiliyi

Alimlərin İbn Teymiyyə ilə müxalifətçiliyi
Alimlərin İbn Teymiyyə ilə müxalifətçiliyi İbn Teymiyyə peyğəmbərlər və salehlərin qəbrini ziyarət məqsədilə səfərlərə çıxmağın düzgün olmadığını demişdir. Belə səfərləri günah hesab edir, bu səfərdə namazların tam surətdə (kamil) qılınmasına hökm verdiyinə görə Şafei alimləri onunla müxalifətə qalxmışdılar. Ibn Teymiyyə öz əqidəsinin sübutlu olduğunu göstərmək üçün belə ...

Allahı necə vəsf edək?

Allahı necə vəsf edək?
Biz insanlar maddi və fiziki varlıq olduğumuz üçün vəsfimiz də maddidir. Metafizika aləmindən biliklərimiz az və məhduddur. Biz, Tanrı ilə ünsiyyət qurmaq istəyir və onu ləms etməyə can atırıq. Bu yolda hisslərimiz və müşahidələrimizdən yardım alırıq. Onların tanıtımı isə məhduddur. Buna görə bəzən Allahı da məhdud bir obyekdə, müəyyən bir məkanda və müəyyən ...

HİSS OLUNMAYAN VARLIĞA ETİQAD

HİSS OLUNMAYAN VARLIĞA ETİQAD
  İlahiyyat barəsində icad edilən ən sadə şübhələrdən biri budur: hiss duyğuları və orqanları ilə dərk olunmayan bir şeyin varlığına necə inanmaq olar? Bu şübhənin sadəlövh insanların zehnində qəbul olunması çox uzaq nəzərə çarpır, lakin öz təfəkkürlərinin əsasını hissiyyata üstünlük vermək əsasında quran, hiss olunmayan şeyin varlığını inkar edən, yaxud heç olmazsa onun yəqin ...

BİR NEÇƏ XATIRLATMA

BİR NEÇƏ XATIRLATMA
BİR NEÇƏ XATIRLATMA 1. Öncə dedik ki, büluğ həddi vəzifəlilik şərtidir. Lakin bu o demək deyil ki, yetkinlik yaşına çatmayan kəslər tamamilə azad buraxılsın. Qur’an da bə’zən yetkinlik yaşına çatmayan şəxslərə müraciət edir: İcazəsiz otağa daxil olmasınlar. Ata-ana və başqaları istirahət edərkən giriş üçün onlardan icazə alsınlar.  Həzrət Loğman övladına belə göstəriş verir: ...

BU DÜNYA İLƏ AXİRƏT DÜNYASININ OXŞAR VƏ FƏRQLİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ

BU DÜNYA İLƏ AXİRƏT DÜNYASININ OXŞAR VƏ FƏRQLİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ
  Bu iki aləmin oxşar xüsusiyyətləri bunlardan ibarətdir: Hər ikisi həqiqi və cismanidir. Onların hər birində qəm-qüssə və şadlıq-sevinc vardır. Bu dünyada olduğu kimi, insan hər şeyi dərk edəcək və cismani həyat tərzi keçirəcək. Hər birində ləzzət və bədbəxtçiliklər vardır. Və nəhayət hər iki aləmdə fəza və bir çox cismani varlıqlar mövcuddur. Fərqləri isə bunlardan ibarətdir: Bu ...

DÜNYAYA BAĞLILIQ ƏQLƏN VƏ ŞƏRƏN MƏZƏMMƏT OLUNMUŞ, PİSLƏNMİŞDİR

DÜNYAYA BAĞLILIQ ƏQLƏN VƏ ŞƏRƏN MƏZƏMMƏT OLUNMUŞ, PİSLƏNMİŞDİR
  Əksər adamlarda olduğu kimi dünya ləzzətlərinə görə ölümə ikrahla yanaşıb, dünyada qalmaq istəyi əqlən və şər”ən (şəriət nöqteyi-nəzərindən) pislənmişdir. Əvvəla, əqlən bu dünyada mütləq xoşbəxtlik yoxdur. “Ağıza yüz sillə vurmamış ona bir tikə qoymazlar.” Axı o hansı ləzzətdir ki, əvvəlində, axırında yüzlərlə narahatçılıq olmasın?! Əgər bu xoşbəxtlik cavanlıqdırsa, ...

Din təlimləri İkinci dərs Tanrının varlığına inam fitrətimizdədir

Din təlimləri İkinci dərs  Tanrının varlığına inam fitrətimizdədir
Din təlimləriİkinci dərsTanrının varlığına inam fitrətimizdədir   İnsanın uşaqlıq dövrü başa çatdıqda, yaxşılıqları və pislikləri ayırd etmək həddinə yetişdikdə öz vicdanına üz tutur və bununla da aşağıdakı cəhətləri özü üçün müəyyənləşdirir: o, doğru danışmağı, ədalət və insaflı olmağı, insanpərvərliyi, insanlara xidmət göstərməyi və başqa bu kimi bəyənilmiş ...

ALLAHINDƏYİŞMƏZ VƏ’Dİ

ALLAHINDƏYİŞMƏZ VƏ’Dİ
ALLAHINDƏYİŞMƏZ VƏ’Dİ Əgər insan öz qəlbi ,əli ,dili və nəhayət ,bütün gücü ilə Allaha yardıma qalxsa ,onun yeganə məqsədi ilahi qanunların və səmavi hökmlərin icrası olsa ,şübhəsiz ,özü də Allahın yardımından faydalanacaq. Çünki Allah-taala öz səmavi kitabında Onun yoluna yardım edən bəndəsinə yardım və’d edir.[4]Həzrət Əli (ə) də həmin əsasla uyğun və’di xatırladır. Bu ilahi ...

ÖLÜMƏ QƏDƏR VƏ ÖLÜMDƏN SONRA MÖVCUD OLAN HƏYAT MƏRHƏLƏLƏRİ

ÖLÜMƏ QƏDƏR VƏ ÖLÜMDƏN SONRA MÖVCUD OLAN HƏYAT MƏRHƏLƏLƏRİ
İnsan həyatını bir neçə mərhələyə bölmək olar.Birinci mərhələ: Zərr aləmidir Hədislər bu aləmi bizə belə izah edir: «Bu aləm insanların ruhlarının yaşadığı aləmdir. İnsanların ruhları orada bir-birini görür. İnsanların ruhları sonra gəlib cisimlərlə tərkib tapır və insan bir mövcud halında, Allahın yaratdığı məxluq kimi dünyada yaşayır.İkinci mərhələ: Ananın bətnidir. İnsanlar bir ...

ŞÜCAƏT HƏDƏFİ

ŞÜCAƏT HƏDƏFİ
İmam Əli (əleyhissalam) öz ordusu ilə Fəratın su yolunu düşmən əlindən alıb onu dost və düşmənin istifadəsi üçün azad etdikdən sonra bir müddət müharibəni dayandırdı.Bu dayanış ordu arasında bir zəmzəmənin yaranmasına səbəb oldu ki, niyə Əli (əleyhissalam) vuruş əmri vermir?Bu sualın cavabını İmamdan soruşduqda Həzrət belə cavab verdi: Bu barədə əsgərlərin ...

İnfaq (Allah yolunda xərc etmək) onu azaltmaz

İnfaq (Allah yolunda xərc etmək) onu azaltmaz
İnfaq (Allah yolunda xərc etmək) onu azaltmaz İmam Əli (ə): Hər bir şey infaq etməklə azalır, amma elm azalmır. [1] İmanın kamalı İmam Əli (ə): Hər kəsdə üç xüsusiyyət olarsa imanı kamil olar: Ağıl, səbr və elm.[2] Əməllərin şərti Peyğəmbəri əkrəm (s): Əgər bir şəxs elmi olmadan hər hansı bir işə əl vurarsa onu islah etmək əvəzinə xarab edər.[3] İmam Sadiq (ə): Bəsirətsiz əməl ...

QƏDİM VƏ HADİS

QƏDİM VƏ HADİS
Tarix boyu fəlsəfi bəhslər arasında geniş və köklü mübahisə obyektinə çevrilən məsələlərdən biri də mövcudatın «Qədim», yaxud «Hadis» olmasıdır. Fəlsəfi ədəbiyyatda bu iki kateqoriyanı əks etdirə bilən konkret bir termin tapa bilmədik. Buna görə də hər iki kəlməyə dair bir qədər açıqlama verməyi məqsədəuyğun saydıq.«Qədim» sözü, doğma ana dilimizdə olduğu kimi –uzaq keçmişə xas ...

HİNDUİZM (4)

HİNDUİZM (4)
  DİGƏR ƏQİDƏLƏR Keçən dərs hinduizm ideologiyasının ən mühüm əsaslarının, yə’ni üç mə’bud e’tiqadının (Brahma, Vişnu və Şiva) araşdırılmasına həsr olunmuşdu. Hindus cəmiyyətlərində mövcud olan digər e’tiqadların ən mühümləri ilə aşağıda tanış olacağıq: 1. SAYSIZ-HESABSIZ TANRILAR Keçən dərsdə qeyd olundu ki, brahmanizm ayinində baş verən və hinduizmin formalaşmasına ...

VEDA DİNİ (1)

VEDA DİNİ (1)
Veda ayini Hindistanın ən qədim tarixə malik əsas və mütəşəkkil dinlərindən biri hesab olunur. Belə ki,  Hindistanın ən məşhur dinləri, o cümlədən brahmanizm, hinduizm, caynizm, buddizm və siqhizm də bu ayin əsasında formalaşmışlar. Əslində onlar veda dininin dəyişdirilmiş və islah olunmuş forması hesab olunurlar. Qeyd olunan dinlər üzrə tədqiqatlar veda ayini ilə tanışlığa əsaslanır. Buna görə ...

SÜDƏMƏRLİK VAXTI

SÜDƏMƏRLİK VAXTI
SÜDƏMƏRLİK VAXTI Həzrət Peyğəmbərdən (s) ana südü haqda nəql olunub ki, körpə üçün ən yaxşı qida ana südüdür. («Bihar» 100-ci cild). Allah-taala körpənin doğumu ilə eyni vaxtda ana döşündə süd qərarlaşdırır. Əgər ana südünün əhəmiyyəti müxtəlif yönümlərdən bəşər bu gün aydın olmuşsa, əsrlərcə əvvəl ilahi vəhy və sirrin üstündən pərdəni götürmüşdür. Əlbəttə indi bu ...

ZƏRDÜŞTİLİYİN ƏQİDƏLƏRİ

ZƏRDÜŞTİLİYİN ƏQİDƏLƏRİ
1. Tövhid, yoxsa ikilik? Zərdüştilik, və ya Məzda ayini barədə aparılan ən mühüm əqidəvi bəhs, bu dinin tövhid və təkallahlıq, yoxsa sənəviyyət və ya ikilik etiqadi prinsipi əsasında olmasını aydınlaşdırmaqdan ibarətdir. Şübhəsiz, Zərdüşt ilahi bir peyğəmbər kimi ikiliyə sitayişin bünövrəsini qoya bilməzdi. Çünki istisnasız olaraq, bütün ilahi peyğəmbərlər insanları tövhidə və ...

Kovsər hovuzu nədir?

Kovsər hovuzu nədir?
Kovsər hovuzu nədir? Qısa cavab "Kövsər" çoxlu xeyir mənasındadır. Onun üçün çoxlu dəlil və faktlar qeyd etmək olar. Məsələn: Kövsər arxı və hovuzu, şəfaət, nübüvvət, hikmət, elm, çoxlu nəsl, çoxlu zürriyyə və sair. Kövsərin iki mənası var, biri dünyaya aid (Fatimeyi- Zəhra (s), o biri isə axirətə (kövsər hovuzu)- na aiddir. Kövsər hovuzu, Behiştdə ləzzətli bir suyun mənbəyidir ki, çox ...